بررسی کاربرد پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکترای علوم کتابداری و اطلاع رسانی در کتابخانه های شهر اصفهان

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 3، دوره 1، شماره 1، مهر 1390، صفحه 67-88   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v1i1.8111

نویسندگان

فهیمه انتشاری¹؛ مظفر چشمه سهرابی^{* 2}؛ ابراهیم افشار زنجانی²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه اصفهان

²استادیار گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی کاربرد پایان‌‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکترای رشته‌ی علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی در کتابخانه‌های شهر اصفهان است.
روش: روش پژوهش حاضر کیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل 26 نفر از مدیران و معاونان کتابخانه های شهر اصفهان و 54 عدد پایان نامه کارشناسی ارشد و دکترای کتابداری و اطلاع رسانی انجام شده برای کتابخانه‌های شهر اصفهان است. به دلیل کوچک بودن حجم جامعه، از روش سرشماری بهره جویی شد و کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مقایسه مداوم در رویکرد نظریه زمینه ای استراس و کوربین در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد.
یافته ها: یافته‌ها در 12 مقوله معرفی شد. مقوله ی کاربرد به عنوان مقوله ی اصلی در نظر گرفته شد. مقولات دیگر این پژوهش شامل: شناخت، سیستم اطلاع رسانی و ارتباطی، مدیریتی، ساختار و محتوای پایان نامه، حقوقی، سازمانی، فرهنگی و پشتیبانی بود که هر کدام به نحوی بر کاربرد پایان نامه ها در کتابخانه تأثیر گذار هستند. اولویت‌های پژوهشی شنا‌سایی شده در این پژوهش نیز به عنوان یکی از گزینه های مؤثر در کاربرد یافته های پایان نامه‌ها مطرح شد. این مقولات، موانع و راهکارهای مؤثر بر کاربرد پایان نامه ها را معرفی می کنند. ارتباط این مقولات به صورت با واسطه، بدون واسطه و ترکیبی است.
نتایج: نتایج حاکی از عدم استفاده از پیشنهادات و نتایج پایان نامه های رشته کتابداری و اطلاع رسانی در کتابخانه های شهر اصفهان بود. مدیران این کتابخانه ها عواملی چون ضعف سیستم اطلاع رسانی و ارتباطی، ضعف مدیریتی، مسائل و مشکلات حقوقی، فرهنگی، مالی و پشتیبانی، سازمانی، ضعف تخصصی اساتید کتابداری و مشکلات مربوط به ساختار و محتوای پایان نامه را به عنوان موانع اصلی کاربرد نتایج پایان نامه ها معرفی کردند.
کلید واژه ها: کتابخانه های اصفهان ، پایان نامه های تحصیلی، کتابداری و اطلاع رسانی، گراندد تئوری

کلیدواژه‌ها

کتابخانه های اصفهان (شهر)؛ پایان نامه های تحصیلی؛ کتابداری و اطلاع رسانی؛ گراندد تئوری

مراجع

استراوس، آنسلم، و کوربین، جولیت (1385). اصول روش تحقیق کیفی. (ترجمه بیوک محمدی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

بست، جان (1376). روش های تحقیق در علوم تربیتی. (ترجمه حسن پاشا شریفی، و نرگس طالقانی). تهران: رشد.

پاول، رونالد (1385). روش های اساسی پژوهش برای کتابداران. (ترجمه نجلا حریری). تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.

پور رجب قاضی محله، انیس (1388). شناخت مشکلات تدوین پایان نامه در دوره های کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی. (پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، 1388).

حری، عباس (1372). مروری بر اطلاعات و اطلاع رسانی. تهران: دبیر خانه هیئت امنای کتابخانه های عمومی کشور، نشر کتابخانه.

حسن زاده، رمضان (1383). بررسی موانع و عوامل کاربست یافته های پژوهشی در دستگاه های اجرایی. تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت فرهنگی و اجتماعی، دفتر برنامه ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی.

دیانی، محمد حسین (1378). پایان نامه گنج ناشناخته رها شده. فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 2 (4).

دیانی، محمد حسین (1382). گلوگاه های پژوهش در علوم اجتماعی. مشهد: کتابخانه رایانه ای.

سفیری، خدیجه (1387). روش های پژوهش کیفی در علوم اجتماعی. تهران: پیام پویا.

صباغیان، علی (1378). همایش جهانی علم برای قرن بیست و یکم. رهیافت، 21 (2)، 4-13.

صداقتی، حسین (1386). بررسی علل عدم رویکرد پایان نامه های دانشجویی به رفع نیاز های موجود در صنعت. در اولین کنفرانس ملی صنعت، دانشجو و توسعه پایدار. 1-3 آبان 1386، دانشگاه علم و صنعت،  تهران،  ایران.    بازیابی   در   23  شهریور،  1389   از    http://www.civilica.com/Paper-

NCISSD01 -NCISSD01_062.html

طائب، عباس (1369). گزارش خیر مقدم دبیر سمینار. در مجموعه مقالات سمینار تحقیق و توسعه. تهران: دبیرخانه سمینار تحقیق و توسعه سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران.

علیدوستی، سیروس، و صابری، مریم (1386). پایان نامه ها و رساله های الکترونیکی نسل جدید مدارک علمی. فصلنامه کتاب، 70 (2) ، 98- 85.

کاظمی، حسین و مهدی، محمد (1384). بررسی موانع کاربست نتایج پایان نامه های مقطع کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی از دیدگاه اعضای هیات علمی گروه های مدیریت آموزشی، روسای ادارات آموزش و پرورش و مدیران دبیرستآنهای شهر تهران. (پایان نامه کارشناسی ارشد، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تهران، 1384).

کومار، کریشان (1381). روش های پژوهش در کتابداری و اطلاع رسانی.(ترجمه فاطمه رهادوست، و فریبرز خسروی). تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.

متین، نعمت الله (1379). بررسی میزان استفاده از یافته های پژوهشی در آموزش و پرورش. فصلنامه تعلیم و تربیت، 88، 179-149.

مطلبی، داریوش (1388). انتخاب موضوع: نیاز یا تفنن.کلیات کتاب ماه، (4)، 27- 26.

مک نیکل، سارا (1387). آیا تحقیق حوزه ای بکر و دست نخورده در کتابخانه و حرفه کتابداری است. (ترجمه زهره عباسی). ارتباط علمی، 10(3)، 7-1.

منصوریان، یزدان (1389). صد نکته در پایان نامه نویسی. کلیات کتاب ماه، (4)، 93- 78.

مهرمحمدی، محمود (1379). جستار هایی در پژوهش در قلمرو آموزش و پرورش. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.

نوابخش، مهرداد، قجاوند، کاظم (1387). بررسی موانع کاربست یافته های پژوهشی رشته راهنمایی و مشاوره. اندیشه و رفتار، 9(3)، 68-59.