آسیب شناسی همکاری‌های جمعی تألیفی و ویرایشی ویکی‌نویس‌‌های فارسی

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 3، دوره 1، شماره 1، مهر 1390، صفحه 89-108   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v1i1.8869

نویسندگان

شادی قفقازی الاصل^{* 1}؛ حمید جمالی²؛ سعید اسدی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید بهشتی

²استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران

³استادیار دانشگاه شاهد

چکیده

ویکی‌پدیای فارسی بخشی از دانشنامه جهانی ویکی‌پدیاست. قابلیت ویرایش و نگارش در این ویکی نظیر سایر ویکی‌ها، موجب گردیده است کاربران با انگیزه‌های متفاوتی اقدام به نگارش و ویرایش در این دانشنامه نمایند. در این پژوهش از روش کیفی گراندد تئوری استفاده شده و بررسی انگیزه‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختار یافته انجام پذیرفته است. طی این تحقیق 15 ویکی‌نویس‌ فعاّل بر اساس نمونه‌گیری هدفمند بر اساس دسترس پذیری و تمایل آنان به مشارکت در تحقیق مورد مصاحبه با سؤالات باز قرار گرفتند. ابزارگردآوری داده‌ها دو شیوه مصاحبه رو در رو و مصاحبه از طریق پست الکترونیک بود. داده‌ها با استفاده از تکنیک کدگذاری استراوس و کوربین و روش تحلیل مقایسه‌ای مداوم، تجزیه و تحلیل و چهار زمینه انگیزه‌های ویرایشی، انگیزه‌های نگارشی، انگیزه‌های محرّک و انگیزه‌های بازدارنده استخراج گردید. یافته‌ها نشان داد که انگیزه‌های بسیاری از محیط بیرون و درون ویکی‌پدیا بر میزان همکاری و استمرار مشارکت کاربران تأثیرگذار است که می‌توان آنها را به دو دسته عوامل برون ویکی‌پدیایی و درون ویکی‌پدیایی تقسیم کرد. نتایج نشان داد دو عامل «تولید محتوا» و «ارتقای ویکی‌پدیا» بالاترین انگیزه همکاری در ویکی‌پدیای فارسی هستند و در کنار آن «سرگرمی» پایین‌ترین انگیزه برای تداوم همکاری محسوب می‌شود. علاوه بر آن، برخورد کاربران و بازخوردی که ویکی‌نویسان در قبال همکاری خود در ویکی دریافت می‌دارند می‌تواند قوی‌ترین انگیزه محرّک برای ماندگاری و یا ترک ویکی‌پدیای فارسی باشد.

کلیدواژه‌ها

ویکی پدیای فارسی؛ همکاری های جمعی؛ انگیزه؛ ویکی نویس؛ وب فارسی؛ وب2

مراجع

ادیب حاج باقری، محسن (1385). روش تحقیق گ‍ران‍دد ت‍ئ‍وری : راه و روش ن‍ظری‍ه پ‍ردازی در ع‍ل‍وم ان‍س‍ان‍ی و ب‍ه‍داش‍ت‍ی قابل استفاده برای محققان.... تهران: انتشارات بشری.

ویکی پدیای فارسی. (۲۰۱۱). در ویکی پدیا، دانشنامه آزاد. بازیابی شده در 29 خرداد 1390 از

 http://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ویکی پدیای فارسی&oldid=4848902

 

Antikainen, M., Mäkipää, M., & Ahonen, M. (2010). Motivating and supporting collaboration in open innovation. European Journal of Innovation Management, 13(1), 100-119.

Auray, N., Poudat, C., & Pons, P. (2007). Democratizing scientific vulgarization: The balance between cooperation and conflict in French wikipedia. Observatorio (OBS*) Journal, 3, 185-199.

Aycock, J., & Aycock, A. (2008). Why I love/hate Wikipedia: Reflections upon (not quite) subjugated knowledges. Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 8(2), 92-101.

Bryant, S., Forte, A., & Bruckman, A. (2005). Becoming Wikipedian: Transformation of participation in a collaborative online encyclopedia. In Proceedings of GROUP 2005 November 6–9, 2005, Sanibel Island, Florida, USA.

Cheyer, A., & Levy, J. A. (2007). A collaborative programming environment for web interoperability. In 1st Workshop on Semantic Wikis (SemWiki '06), 3rd European Semantic Web Conference, June 12, 2006, Budva, Montenegro.

Ciffolilli, A. (2003). Phantom authority, self-selective recruitment and retention of members in virtual communities: The case of Wikipedia. First Monday, 8(12). Retrieved June 20, 2011, from http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php /fm/article/view/1108/1028

Clary, E., Snyder, M., Ridge, R., Copeland, J., Stukas, A., Haugen, J., & Miene, P. (1998). Understanding and assessing the motivations of volunteers: A functional approach. Journal of Personality and Social Psychology, 74, 1516-1530.

Cohen, N. (2007 February 21). A history department bans citing Wikipedia as a research source. New York Times. Retrieved 20 June 2011 from http://www.nytimes.com/ 2007/02/21/education/21wikipedia.html

Corbin, J. (1986). Coding, writing memos, and diagramming. In W. C. Chenitz & J. M. Swanson (Eds), From Practice to Grounded Theory: Qualitative Research in Nursing (pp. 102-120). Menlo Park, CA: Addison-Wesley.

Eaves, Y. D. (2001). A synthesis technique for grounded theory data analysis. Journal of Advanced Nursing, 35, 654-663.

Forte, A., & Bruckman, A. (2008). Why do people write for wikipedia? Incentives to contribute to open-content publishing. In Proceedings of 41^st Annual Hawaii International Conference on System Sciences (HICSS), January 7-10, 2008, Hawaii, USA.

Giles, J. (2006). Internet encyclopaedias go head to head. Nature, 438, 900–901.

Hoisl, B., Aigner, W., & Miksch, S. (2007). Social rewarding in wiki systems – motivating the community. In Schuler, D. (Ed.) Online Communities and Social Computing: Second International Conference, OCSC 2007, Held as Part of HCI International 2007 (pp. 362-371), July, 2007, Beijing, China.

Jian, L. & MacKie-Mason, J. K. (2008). Why leave Wikipedia. Extended abstract and poster session at iConference, UCLA, February, 2008.

Kittur, A., Suh, B., Pendleton, B., & Chi, E. (2007) . He says, she says: Conflict and coordination in Wikipedia. In CHI '07 Proceedings of the SIGCHI conference on Human factors in computing systems, (pp. 453–462). doi: 10.1145/1240624.1240698

Klandermans, B. (1997). The social psychology of protest. Oxford, UK: Blackwell.

Kuznetsov, S. (2006). Motivations of Contributors to Wikipedia. ACM Computers and Society, 36(2), 1-7.

Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills, CA: Sage. Retrieved June 20, 2011 from http://www.qualres.org/HomeLinc-3684.html

List of Wikipedias. (2011). In Meta, discussion about Wikimedia projects. Retrieved June 20, 2011, from http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=List_of_Wikipedias& oldid=2623514

Medelyan, O, Legg, C., Milne, D., & Witten, I. H. (2009). Mining meaning from wikipedia. International Journal of Human-Computer Interaction, 67(9), 716–754.

Meho, L. I. (2006). E-mail interviewing in qualitative research: A methodological discussion. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 57(10),1284–1295.

Nov, O. (2007). What motivates Wikipedians? Communications of the ACM, 50 (11), 60-64.

Rafaeli, S., Hayat, T., & Ariel, Y. (2005). Wikipedia community: Users’ motivations and knowledge building. Paper presented at the cyber culture 3rd global conference, August 2005, Prague, Czech Republic.

Rector, L. H. (2008). Comparison of Wikipedia and other encyclopedias for accuracy, breadth, and depth in historical articles. Reference Services Review, 36(1), 7-22.

Schroer, J., & Hertel, G. (2009). Voluntary engagement in an open Web-based encyclopedia: Wikipedians, and why they do it. Media Psychology, 12, 1–25.

Shachaf, P. (2009). The paradox of expertise: is the Wikipedia Reference Desk as good as your library? Journal of documentation, 65(6), 977-996.

Spoerri, A. (2007). What is popular on Wikipedia and why. First Monday, 12(4). Retrieved June 20, 2011 from http://firstmonday.org/issues/issue12_4/spoerri2/index.html.

Wikimedia News. (2011). In Meta, discussion about Wikimedia projects. Retrieved 11:14, June 20, 2011 from http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikimedia_News &oldid=2644468.

Zhang, X. M. & Zhu, F. (2006). Intrinsic motivation of open content contributors: The case of Wikipedia. In Workshop on Information Systems and Economics. 2006: Evanston, IL.