طراحی و تایید مدل مفهومی بهره وری کارکنان با استفاده از روش مدلسازی ساختاری تفسیری

پژوهش نامه مدیریت تحول

مقاله 9، دوره 5، پائیز و زمستان1392 - شماره پیاپی 10، آذر 1392، صفحه 192-218   

نوع مقاله: مقالات

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pmt.v5i10.34898

نویسنده

احمد لطیفیان^*

چکیده

با توجه به ترکیب متفاوت عوامل موثر بر بهره وری کارکنان در سازمان های مختلف، این پژوهش با هدف طراحی مدل مفهومی بهره وری کارکنان با استفاده از روش مدلسازی ساختاری تفسیری طبق نظر مدیران و سپس تایید مدل طراحی شده براساس دیدگاه کارکنان در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردیده است. روش تحقیق، زمینه یابی از نوع پیمایشی است. دو جامعه آماری این تحقیق متشکل از کلیه مدیران و کارکنان دانشگاه در سال 1389می باشد. حجم نمونه آماری مدیران 86 نفر وکارکنان 181 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای است. برای جمع آوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی و پایایی پرسشنامه تایید گردید. برای شناسایی عوامل موثربر بهره وری کارکنان از روش دلفی استفاده شد و تعداد 59 شاخص در زیرمجموعه7 بعد مشخص گردید. ابعاد شامل کیفیت نیروی کار، ارتباط مدیران و کارکنان، فرهنگ سازمانی، ویژگی های محیط کار، فناوری، عوامل فردی و عوامل انگیزشی است. سپس مدل مفهومی بهره وری کارکنان با استفاده از فن مدل سازی ساختاری تفسیری طبق نظر مدیران طراحی شد. مدل مذکور بر اساس دیدگاه کارکنان با روش رگرسیون چند متغیری در نرم افزار لیزرل موردآزمون و تایید قرار گرفت. نتایج آزمون بر معنادار بودن ضرایب مسیر بین ابعاد و نهایتا تایید مدل دلالت دارد. این مدل دارای دو سطح می باشد. بعد محیط کار به عنوان سنگ زیربنای مدل، سطح زیرین مدل و دیگر ابعاد سطح بالایی مدل را تشکیل می دهند. بنابراین فرآیند بهره وری کارکنان دانشگاه می بایست با بعد محیط کار شروع شود تا زمینه برای بهره ور شدن سایر ابعاد در سطح بالاتر فراهم گردد.

کلیدواژه‌ها

بهره وری کارکنان؛ مدلسازی ساختاری تفسیری؛ مدل مفهومی

مراجع

- Abtahi, S., & Kazemi, B. (2004). Productivity. published in commercial research and studies institute, tehran, 3-6. (in Persian)
- Azar, A., & Bayat, K. (2008). Designing trade based on- process model by interpretive structural modeling, Journal of Information Technology Management, 1(1), 3 -18. (in Persian)
- Azar, A. (2010). Modeling agility of supply chain, using interpretive structural modeling approach-Structural, Journal of Humanities Teacher-Management Research in Iran, 14(4) ,138, 13.(in Persian)

- Allahvwerdy.; Farahabady., & Sajadi, (2009). Prioritize the factors affecting the productivity of human resources by middle management in medical science university of Esfahan, Hospital Journal. 35. (in Persian)
- Alawamleh, M., & Popplewell, K. (2011). Interpretive structural modelling of risk sources in a virtual organisation, International Journal of Production Research, 1(11).1-23.
- Ashish, A.; Ravi S. M. K., & Tiwari. (2007). Modeling agility of supply chain, Industrial Marketing Management Journal,36, 443 – 457.
- Bucle, R., & Chrisrioancenk, J. (1995). Worker rights promote productivity growth, Challenge Journal, 39, 8.
- Enshassi, A.; Mohammed, S.; Mayer, P., & Abed, K. (2007). Benchmarking masonry labor productivity, International Journal of Productivity and Performance Management, 56(4).358-368.

- Ellis, S., & Dick, P. (2003). Introduction to organizational behavior. Mc- Graw hill.
- Huang, J.; Tzeng, G., & Ong, C. (2005). Multidimensional data in multidimensional scaling using the analytic network process; Pattern Recognition Letters, 26.
- Holsinger, J. (2005). Policy for annual assessment of faculty members [dissertation]. lawrence: university of kansas.
- Honary, H.; Rezaeian, A.; Kouzecheian, H., & Ehsani, M. (2006). Relation between motivation and productivity of human resources in body training organizations, Journal of Spring Movement, 27.
- Janalizadeh, M. (2001). Survey on factors affecting personnel productivity in tarbyat modaress university, Masters tesis [dissertation]. Tarbyat Modaress University. (in Persian)

- Jitesh, T. (2007). Development of a balanced scorecard an integrated approach of interpretive structural modeling and analytic network process (ANP), International Journal of Productivity and Performance Management. 56(1). 25-59
- Kudyba, S. (2003). Knowledge management: the art of enhancing productivity and innovation with the human resource in your organization. DM Review, april.
- Kumar, N.; Prasad, R.; Shankar, R., & Iyer, K. C. (2009). Technology transfer for rural housing an interpretive structural modeling approach, Journal of Advances in Management Research, 6(2).188-205.
- Khaki, G. (2007). Surplus a way to measure productivity, Institute of studies and training program, Tehran, 154.
- Mohammed, I. R.; Shankar, R., & Banwet, D. K. (2008). Creating flex-lean-agile value chain by outsourcing: an interpretive structural modeling-based interventional roadmap, Business Process Management Journal, 14(3). 338-389.
- Maleki, M.; Mousazadeh, M., & Ahmadi, M. (2005). Survey on related factors about productivity of human resources in selected hospitals of Mazandaran university of medical sciences. Journal of Health Management, (20). (in Persian)
- Nesan, L., & Holt, G. (2002). Assessment of organizational involvement in implementing empowerment. Integrated Manufacturing Systems Journal, 13, 201-11.
- Nasrollahpoor, M. (2005). Studying affective factors on productivity of human resource, Tadbir Journal. 157. (in Persian)
- Nasrpoor, H. (2003). Necessity of attendance to productivity of human resource and its affective factors, Cooperative Journal, 141. 23-25. (in Persian)
- Omidvari, M., & Golbabaie, F. (2003). Influence of heat and sound on productivity of human Resource, Seminar of healthy staff and sustainable development. (in Persian)
- Resek, R. (2004). Productivity benefits of high education.from www.igpa.uiuc.
- Rao, Y. P. (2006). Professional practice motivation model for improving human resource productivity in a manufacturing unit–a success story. International Journal of Productivity and PerformanceManagement, 55. 5, 430-436.
- Raj, T.; Shankar., & Suhaib M. (2008). An interpretive structural modeling approach for modelling the enablers of flexible manufacturing system: the case for India, International Journal of Production Research, 46(24).6883-6912.
- Rasooli, M. (2008). Knowledge management for increasing human resource productivity, Iran productivity association, National productivity congress. (in Persian)
- Seyedameri, M. (2000). Survey on relation between organizational culture and productivity of body training administrations in Azarbayejan Sharghi., & Gharbi provinces, Harekat Journal, 35 , 143-158. (in Persian)
- Seonghee, C., & Harton. (2006). Measuring the impact of human resource management practices on hospitality firm’s performance. International Hospitality Management, elsevier ltd.

- Spence., & Heather, K. (2002). The impact of workplace empowerment, organizational trust on staff nurses work satisfaction and organizational commitment. Advances in Health Management, 56-85.
- Taheri, S. (2009). Productivity and its analysis in organizations. tehran: Hastan publication, 170.(in Persian)
- Thakkar, J.; Kanda, A., & Deshmukh, S. G. (2008). Interpretive structural modeling of Information technology-enablers for indian manufacturing SMEs, Information Management & Computer Security, 16(2),113-136.
- Thakkar, J.; Deshmukh, S. G; Gupta, A. D., & Shankar, R. (2007). Development of balanced scorecard: an integrated approach of interpretive structural modeling and analytic network process, International Journal of Productivity and Performance Management, 56(1).25-59
- Tavari, M.; Sokhakeian, M., & Mirnejad, S. (2008). Identification and prioritize the factors affecting the productivity of human resources with MADM technique. Journal of Industry Management, 1(1).71-88. (in Persian)
- Wright, P.; Perrell., & Gloet, M. (2008). Cultural values, workplace behavior and productivity in China: a conceptual framework for practicing managers. Management Decision. 46(5). 797-812.
- Zarre, M. (2000). Workforce in power distribution company, masters tesis, Azad university of Kerman. (in Persian)