مطالعه اثر تیمار پراکسید هیدروژن و pH برروی کیفیت رنگ و ریز ساختار بافت فیله ماهی کپور معمولی ماده و ژل سوریمی تهیه شده از آن

مجله پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

مقاله 3، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، مهر 1388   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ifstrj.v5i2.3739

نویسندگان

سید علی جعفرپور^{* 1}؛ الیزابت گرسیکا²؛ برایان لئونارد²

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

²دانشگاه RMIT،دانشکده علوم کاربردی، گروه بیوتکنولوژی. ملبورن-استرالیا

چکیده

یکی از مشکلات مربوط به استفاده از ماهی کپور معمولی جهت تهیه سوریمی (Surimi) رنگ متمایل به صورتی این فرآورده می باشد در حالیکه در صنعت سوریمی رنگ مورد پسند بازار رنگ سفید می باشد. در این مطالعه اثر تیمار پراکسید هیدروژن در غلظتهای 3- 1% و سطوح مختلف pH (5/11 – 0/7) در جهت بهبود کیفیت رنگ فیله های ماهی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ضمن تزریق محلول تیمار به داخل بافت، آنرا داخل یک کیسه پلاستیکی دربسته در محلول تیمار غوطه ور نموده و با استفاده از تامبلر (Tumbler) فیله به مدت 30 دقیقه دمای کمتر از 10ºC مورد ماساژ سطحی قرار گرفت. در اولین قدم مشخص گردیدکه سطوح pH به عنوان یک تیمار منفرد تأثیر معنی داری (0/05< p) در بهبود رنگ فیله ندارد. اما با افزایش غلظت H2O2 بخصوص در سطح 3 درصد دو پارامترL* و ∆Eافزایش معنی داری را نشان دادند که بیانگر بهبود کیفیت رنگ در فیله های تیمار شده بود. در ادامه مقدار پارامتر رنگ سفید (Whiteness) خمیر سوریمی تهیه شده از فیله های تیمار شده قابل رقابت با سوریمی آلاسکاپولاک و بطور معنی داری(05/0> p) بالاتر از سوریمی ماهی سیم باله نخی بود.اما از سویی دیگر پارامتر ظرفیت نگهداری آب (WHC) فیله های تیمار شده و ژل ماهی تهیه شده از آن کاهش معنی داری (0/05> P) را نسبت به انواع تجاری و کنترل نشان داد. این امر توسط عکسهای SEM تهیه شده از بافت فیله و سوریمی و ژل پخته شده مورد کنکاش قرار گرفت و دلیل آن به تغییر ماهیت ساختار پروتئین های مایوفیبریل در اثر تیمار H2O2 با غلظت 3درصد نسبت داده شد که منجر به تشکیل تعداد پلی گونهای کمتری در ریز ساختار سوریمی و ژل تهیه شده از فیله های تیمار شده گردید. در نهایت توصیه می گردد که جهت بهبود کیفیت رنگ سوریمی ماهی کپور با حفظ کیفیت بافت آن اثر تیمار H2O2 با غلظتهای پایین تر بروی قطعات خرد شده فیله و یا گوشت چرخ شده آن در مرحله شستشو مورد بررسی قرار گیرد.

واژه های کلیدی: پراکسید هیدروژن، خمیر ماهی، رنگ، قابلیت نگهداری آب، ریز ساختار