رویکردی نو از طریق ترجمه برای تحلیل تاریخی انتقال گفتمان‌ها و نظریه‌ها

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 1، دوره 50، شماره 4، بهمن 1396، صفحه 1-24   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v50i4.66363

نویسندگان

مرضیه ملکشاهی؛ علی خزاعی فرید^*

گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

ترجمه نقش بسیار مهمی در تحول تفکر ایرانیان در دوران معاصر داشته است. با وجود این، در زبان فارسی پژوهش‌های تاریخی اندکی دربارة چگونگی انتقال تفکرات وگفتمان‌های غربی و شیوة دریافت آن‌ها صورت گرفته و در همین پژوهش‌های اندک نیز اغلب ذکری از ترجمه و نقش مترجمان و دیگر عاملان ترجمه به میان نیامده است. مقالة حاضر می‌کوشد بر انتقال گفتمان‌های معاصر به‌عنوان حوزة‌ای مهم در تاریخ‌نگاری ترجمه در ایران تأکید کرده و آن را به‌عنوان حوزه‌ای ضروری برای پژوهش به محققان مطالعات ترجمه پیشنهاد کند. در این راستا از میان متدلوژی‌های مختلف حوزة تاریخ‌نگاری، «تاریخ‌نگاری دریافت» که یکی از اشکال «نظریة دریافت» می‌باشد و در حوزة مطالعات تاریخی به‌کار گرفته شده است، به‌عنوان یکی از رویکردهای مناسب برای بررسی انتقال گفتمان‌ها در ایران پیشنهاد می‌شود. بدین‌منظور ابتدا برخی آرا دربارة انتقال گفتمان‌ها را مطرح کرده و سپس به مباحث جاری در حوزة تاریخ‌نگاری ترجمه اشاره می‌کنیم و در پایان به شرح و بسط نظریة دریافت و کاربرد آن در حوزة تاریخ‌نگاری ترجمه، به‌ویژه بررسی تاریخی انتقال گفتمان‌ها از طریق ترجمه، می‌پردازیم.

کلیدواژه‌ها

تاریخ؛ ترجمه؛ انتقال گفتمان؛ نظریه دریافت؛ تاریخ نگاری دریافت

مراجع

آلتون، ج. ر. (1386). شیوة تاریخ‌نگاری. ترجمة منصوره اتحادیه. تهران: تاریخ ایران.

نامور مطلق، ب. (1387). یائوس و ایزر: نظریة دریافت. پژوهشنامة فرهنگستان هنر، ۳(۱۱)، 93-110.

 

Bandia, P. F. (2006). The impact of postmodern discourse on the history of translation. In G. L. Bastin & P. F. Bandia (Eds.), Charting the future of translation history (pp.11-43). Ottawa: University of Ottawa Press.

Bastin, G.L, Bandia. P.F. (2006). Introduction. In G.L. Bastin, P.F. Bandia (Eds.), Charting the future of translation history (pp.1-9). Ottawa: University of Ottawa Press.

Brems, E. & Pinto, S. R. (2013). Reception and translation. In Y. Gambier & L. V. Doorslaer (Eds.), Handbook of translation studies (pp. 142–147). Amsterdam: Benjamins.

D’hulst, L. (2001). Why and how to write translation histories? In J. Milton (Ed.), Emerging views on translation history in Brazil (pp.21-32). São Paulo: Humanitas.

Delabastita, D. (2012) Response. Translation Studies, 5(2), 246-248.

Dongchao, M. (2014). Toward an alternative traveling theory. Journal of Women in Culture and Society, 39(3), 584-592.

Eagleton, T. (2005). Literary theory: An introduction. Oxford: Blackwell Publishing

Hermans, T. (2012). Response. Translation Studies. 5(2). 242-245

Holtorf, C. J. (1998). The reception history of monuments. Retrieved from https:// tspace.library.utoronto.ca/ citd/holtorf/2.4.html.

Jauss, H. R. (1970). Literary history as a challenge to literary theory. New Literary History, 2(1(, 7-37.

Machor, J. L., & Goldstein, P. (2001). Reception study: From literary theory to cultural studies. London & New York: Routledge

Marcus, H. (2015). Reception History. Retrieved from http:// www.history.ucsb.edu/ faculty/ marcuse/receptionhist.htm#def

Miller, J. H. (1996). Border crossings, translating theory: Ruth. In S. Budick & W. Iser (Eds.), The translatability of cultures: Figurations of the space between (pp. 207-224). Stanford Calif: Stanford University Press.

Munslow, A. (2001). Deconstructing history. London & New York: Routledge.

Robyns, C. (1994). Translation and discursive identity. Poetics Today, 15(3), 405-428.

Rundle, C. (2012). Translation as an approach to history. Translation Studies, 5(2), 232-240.

Said, E. W. (2010). The world, the text, and the critic. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.

St-Pierre, P. (2012). Response. Translation Studies, 5(2), 240-242.

Susam-Sarajeva, S. (2006). Theories on the move: Translation's role in the travels of literary theories. Amsterdam: Rodopi.

Thompson, M. P. (1993). Reception theory and the interpretation of historical meaning. History and Theory, 32(3), 248-272.

Venuti, L. (2006). The scandals of translation: Towards an ethics of difference. London: Routledge.

Venuti, L. (2013). Translation changes everything: Theory and practice. New York: Routledge.