ارزیابی دورۀ پذیرش کلاله در چند رقم هلو در شرایط گرده افشانی کنترل شده در مزرعه و آزمایشگاه

علوم باغبانی

مقاله 6، دوره 27، شماره 3، آذر 1392، صفحه 286-294   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.26385

نویسندگان

شبنم فخیم رضایی^* ؛ جعفر حاجی لو

دانشگاه تبریز

چکیده

به منظور ارزیابی طول دورۀ پذیرایی کلاله، در ارقام مخملی، انجیری تابستانه، انجیری مالکی، حاج کاظمی و زودرس هلو، گرده افشانی کنترل-شده در آزمایشگاه و مزرعه انجام شد. جهت انجام گرده افشانی کنترل شده از شاخه های دارای تعداد کافی جوانۀ گل در هر رقم استفاده گردید. گرده-افشانی دستی در روز اخته نمودن گل ها (روز صفر) و سپس هر دو روز (2، 4، 6 و 8 روز پس از اخته نمودن) با گردۀ خودی انجام و جهت ردیابی نفوذ لولۀ گرده مادگی های گرده افشانی شده 4 روز پس از گرده افشانی جمع آوری شده و در محلول فیکساتیو (FAA) تثبیت شدند. مادگی ها پس از شستشو به منظور نرم شدن در محلول سولفیت سدیم 5% اتوکلاو شدند. پس از رنگ آمیزی با آنیلین بلو وضعیت جوانه زنی دانۀ گرده در سطح کلاله و چگونگی رشد لوله‌های گرده در هر قسمت خامه (فوقانی و تحتانی) و همچنین داخل تخمدان بوسیلۀ میکروسکوپ فلورسنت شمارش شد. نتایج حاصل از مطالعۀ حاضر نشان می دهد که کلاله ها در تمامی ارقام مورد مطالعه در مرحلۀ شروع باز شدن گل پذیرا بوده وبه مدت 8 روز پذیرایی خود را حفظ می کند. میزان پذیرایی بین 2 تا 4 روز بعد به مطلوب ترین میزان خود می رسد. وجود نوسانات دمایی در شرایط مزرعه عکس العمل متفاوت ارقام را در زمانهای مختلف گرده افشانی به همراه داشت. با توجه به جوانه زنی گرده در سطح کلاله و در شرایط درون شیشه ای و وجود لولۀ گرده در درون تخمدان در شرایط خود گرده افشانی عدم وجود نرعقیمی و وجود خودسازگاری در ارقام مورد مطالعه مشخص گردید.

کلیدواژه‌ها

هلو؛ خود گرده افشانی؛ پذیرایی کلاله؛ رشد لولۀ گرده؛ دما