ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عصاره های فنولی گل گیاه گل مغربی (Oenothera biennis L.)

مجله پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

مقاله 9، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 24، تیر 1392   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ifstrj.v9i2.25680

نویسندگان

ویدا مردانی قهفرخی^{* 1}؛ مهران اعلمی¹؛ سعیده عربشاهی دلویی²؛ رسول خدابخشی³؛ مریم قادری قهفرخی⁴

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر

³بخش تحقیق و توسعه کارخانی آرد صنعتی هفشجان

⁴دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

گل مغربی (Oenothera biennis L.) نوعی گیاه علفی دو ساله است که عمدتا به دلیل حضور درصد بالایی گامالینولنیک اسید در روغن حاصل از بذر این گیاه به منظور استفاده در ترکیبات دارویی کشت می شود. در این پژوهش، مقدار ترکیبات فنولی، فلاونوئیدی، فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی عصاره های استونی (70 درصد)، اتانولی (70 درصد) و متانولی (70 درصد) گل گیاه گل مغربی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد، عصاره استونی بیشترین مقدار ترکیبات فنولی، فلاونوئیدی و بازدهی استخراج را دارا می باشد. فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های فنولی با آزمون های مهار رادیکال های آزاد DPPH و قدرت احیاء کنندگی یون های Fe+3 بررسی و با آنتی اکسیدان سنتزی BHT مقایسه گردید. در هر دو آزمون، بیشترین فعالیت به ترتیب مربوط به BHT، عصاره استونی، اتانولی و متانولی حاصل بود. عصاره های فنولی فعالیت ضد میکروبی قابل ملاحظه ای در مقابل تمامی باکتری های مورد بررسی نشان دادند و تاثیر عصاره ها بر باکتری های گرم مثبت بیشتر از باکتری های گرم منفی بود. در میان باکتری های مورد مطالعه، سالمونلا تیفی موریوم بیشترین مقاومت را به عصاره های استونی و اتانولی نشان داد. مقدار MBC عصاره استونی و اتانولی در مورد این باکتری به ترتیب برابر با 10 و 20 میکرو گرم در میلی لیتر بود.

کلیدواژه‌ها

گل مغربی؛ عصاره فنولی؛ فعالیت ضد میکروبی؛ فعالیت آنتی اکسیدانی

مراجع

برومند، ع.، حامدی، م.، امام جمعه، ز.، رضوی، س. ه.، گلمکانی، م. ت.، 1387، بررسی خاصیت ضد میکروبی اسانس بذرهای شوید (Anethum gravelones) و گشنیز (Coriangrum stivum) بر روی استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیا کلی O157:H7، سالمونلا تیفی موریوم با استفاده از آزمایش حساسیت رقت در محیط مایع. مجله پژوهش های علوم و صنایع غذایی ایران. 4 (1(نیمسال اول))، ص 68-59.

Ahmadi, F, Kadivar, M., and Shahedi, M., 2007, Antioxidant activity of Kelussia odoratissima Mozaff in model and food systems, Food Chemistry, 105, 57-64.

Arabshahi, D. S., and Urooj, A., 2006, Antioxidant properties of various solvent extracts of mulberry (Morus indica L.) leaves, Food Chemistry, 102, 1233-1240.

Barreira, G. C. M., Ferreira, I. C. F. R., Oliveira, M. B. P. P., and Pereira, J. A., 2008, Antioxidant activities of the extracts from chestnut flower,leaf, skins and fruit, Food Chemistry, 107, 1106-1113.

Burt, S., 2004, Essential oils: their antibacterial properties and potential applications in foods – a review, International Journal of Food Microbiology, 94, 223-253.

Chang, C., Yang, M., Wen, H., and Chern., J., 2002, Estimation of total flavonoid content in propolis by two complementary colorimetric methods, Journal of Food & Drug Analaysis, 10, 178-182.

Chirinos, R., Rogez, H., Campos, D., Pedreschi, R., and Larondelle, Y., 2007, Optimization of extraction conditions of antioxidant phenolic compounds from mashua (Tropaeolum tuberosum Ruiz and Pavon) tubers, Separation and Purification Technology, 55, 217-225.

Ferreres, F., Sousa, C., Valento, P., Seabra, R. M., Pereira, J. A., and Andrade, P. B., 2007, Tronchuda cabbage (Brassica oleracea L. var. costata DC) seeds: phytochemical characterization and antioxidant potential, Food Chemistry, 101, 549-558.

Gao, X., Björk, L., Trajkovski, V., and Uggla, M., 2000, Evaluation of antioxidant activities of rosehip ethanol extracts in different test sysyem. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 80, 2021-2027.

Gülçin, İ., Oktay, M., Kıreçcr, E., and Küfrevıoğlu, İ. Ö., 2003, Screening of antioxidant and antimicrobial activites of anise (Pimpinella anisum L.) seed extracts, Food Chemistry, 83, 371-382.

Jung, C. H., Seog, H. M., Choi, I. W., Park, M. W., and Cho, H. Y., 2006, Antioxidant properties of various solvent extracts from wild ginseng leaves, LWT, 39, 266-274.

Kiss, A. K., Derwinska, M., and Granica, S., 2011, Quantitative analyss of biologically active polyphenols in evening primrose (Oenothera paradoxa) seeds aqueous extracts. Journal of Food and Nutrition Sciences, 61(2), 109 - 113.

Kotzekidou, P., Giannakidis, P., and Boulamatsis, A., 2008, Antimicrobial activity of some plant extracts and essential oils against foodborne pathogens in vitro and on the fate of inoculated pathogens in chocolate, LWT, 41, 119-127.

Kulisic, T., Radonic, A., and Katalinic, V., 2004, Use of different methods for testing antioxidative of oregano essential oil, Food Chemistry, 85, 633-640.

Lapornik, B., Prošek, M., and Wondra, A. G., 2005, Comparison of extracts prepared from plant by-products using different solvents and extraction time, Journal of Food Engineering, 71, 214-222.

Natonal committee for clinical laboratory standards, 2000, Methods for dilution antimicrobial suspectibility tests for bacteria that grow aerobically (5th ed.). Approved standard, M7-A5. Pennsylvania: Wayne.

Negi, P.S., and Jayaprakasha, 2003, Antioxidant and antibacterial activities of Punica granatum peel extracts, Journal of food science, 68(4), 1473-1477.

Niklova, I., Schmidt, S., Habalova, K., and Sekretar, S., 2001, Effect of evening primrose extracts on oxidative stability of sunflower and rapeseed oils, European Journal of Lipid Science and Technology, 103, 299 - 306.

Oroojalian, F., Kasra-Kermanshahi, Azizi, M., and Bassami, M. R., 2010, Phytochemical composition of the essential oils from three Apiaceae species and their antibacterial effects on food-borne pathogens, Food Chemistry, 120, 756-770.

Shahidi, F., 1997, Natural antioxidants: chemistry, health effects and applications, AOCS Press, Champaign, Illinois, Pp: 1.

Shimada, K., Fujikawa, K., Yahara, K., and Nakamura, T., 1992, Antioxidative properties of xanthin on autoxidation of soybean oil in cyclodextrin emulsion, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 40, 945-948.

Singh, G., Maurya, S., Delampasona, M. P., 2007, Acomparison of chemical antioxidant and antimicrobial studies of cinnamon leaf and bark volatile oils, oleoresins and their constituents, Food and Chemical Toxicology, 45, 1650-1661.

Slinkard, K., and Singleton, V. L., 1977, Total phenol analysis; automation and comparison with manual methods, American Journal of Enology and Viticulture, 28, 49-55.

Tian, F., Li, B., Ji, B, Yang, J., Zhang, G., Chen, Y., Luo, Y., 2009, Antioxidant and antimicrobial activities of consecutive extracts from Galla chinesis: The polarity affects the bioactivities, Food Chemistry, 113(1), 173-179.

Tim Cushnie, T. P., Lamb, A. J., 2005, Antimicrobial activity of flavonoids, International journal of antimicrobial agents, 26, 343-356.

Tsao, R., and Deng, Z., 2004, Separation procedures for naturally occurring antioxidant phytochemicals, Journal of Chromatography, 812, 85-99.

Uma, D. B., Ho, C. W., and Aida, W. M. W., 2010. Optimization of Extraction parameters of total phenolic compounds from henna ( Lawwsonia inermis) Leaves. Sains Malaysiana. 39(1): 119-128.

Yildirim, A., Mavi, A., and Kara, A. A., 2001, Determination of antioxidant and antimicrobial activities of Rumex crispus L. extracts, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 49, 4083-4089.

Zahradniklova, L., Schmidtz, S., Sekelyova, Z., and Sekretar, S., 2008, Fractionation and identification of some phenolics extracted from evening primrose seed meal, Czech Journal of Food Science, 26(1), 58 – 64.

Zhu, Q. Y., Hackman, R. M., Ensunsa, J. L., Holt, R. R., and Keen, C. L., 2002, Antioxidant activities of oolong tea, Journal of Agricultural and Food Chemistry, 50, 6929-6934.

Zou, Y. P., Lu, Y. H., Wei, D. Z., 2004, Antioxidant activity of flavonoid rich extract of Hypericum perforatum L. in vitro, Journal of Agriculture and Food Chemistry, 52, 5032-5039.