توانایی برنامه ریزی و سازمان‌دهی در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی

پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت

مقاله 8، دوره 011، شماره 1، شهریور 1389   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fe.v11i1.1622

نویسندگان

مشهدی مشهدی^* ؛ Kazem رسول زاده طباطبایی؛ Parviz آزادفلاح؛ عاطفه سلطانی فر

چکیده

هدف پژ‍وهش حاضر مقایسة عملکرد کودکان مبتلا به اختلالADHD و کودکان عادی در آزمون‌های برنامه‌ریزی است. بدین منظور، 45 کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی 7 تا 12 سال شهر مشهد با استفاده از آزمون‌های SNAP،CBCL،TRF،CSI-4 و نیز مصاحبه بالینی شناسایی و در سه زیرریخت غلبه با نارسایی توجه، غلبه با فزون کنشی/تکانش‌گری و زیرریخت ترکیبی جای گرفتند. بدین ترتیب، در هر زیرریخت این اختلال 15 کودک مبتلا قرارگرفت. همچنین، 15 کودک عادی سنین 7 تا 12 سال نیز به‌عنوان گروه کنترل از طریق شیوة نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. به‌منظور اندازه گیری کنش اجرایی برنامه ریزی از آزمون برج لندن، آزمون مازهای پرتئوس و خرده آزمون مازهای وکسلر استفاده گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون های آماری تحلیل واریانس چند متغیری(MANOVA)، تحلیل واریانس تک متغیری(ANOVA) و آزمون توکی نشان داد که کودکان مبتلا به این اختلال در مقایسه با گروه کنترل عملکرد ضعیف تری در آزمون های برنامه ریزی دارند. در بررسی عملکرد زیرریخت‌ها تفاوت معناداری بین آنها مشاهده نگردید، هرچند که عملکرد کودکان مبتلا به زیرریخت ترکیبی در این آزمون ها بهتر بود. در بررسی مؤلفه های مختلف آزمون برج لندن نیز تفاوت معناداری بین گروه کنترل و کودکان مبتلا به این اختلال در زمان کل آزمایش، زمان آزمایش، تعداد خطا و امتیاز کل به‌دست آمد. در مجموع، نتایج پژ‍وهش از ضعیف تر بودن توانایی برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی کودکان مبتلا بهADHD حمایت کرد.
واژه‌های کلیدی: اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی، زیرریخت،کنش اجرایی، برنامه ریزی و سازماندهی.