چالش‌های آئین‌نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی برای هم‌ترازسازی سنجش و ارزیابی بهره‌وری علمی پژوهشگران رشته موسیقی در ایران

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 4، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17، آبان 1398، صفحه 59-84   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v9i1.75959

نویسندگان

لاله صمدی^{* 1}؛ مریم ناخدا²؛ عبدالرضا نوروزی چاکلی¹؛ سعید اسدی¹

¹دانشگاه شاهد

²دانشگاه تهران

چکیده

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش شناسایی چالش‌های آئین‌نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی برای هم‌ترازسازی بروندادهای غالب رشته موسیقی است تا از این طریق بتوان از نادیده گرفته شدن بخش عمده‌ای از فعالیت‌های ارزنده اعضاء هیأت علمی رشته موسیقی جلوگیری کرد و ارزیابی‌های صحیح و عادلانه‌ای در این خصوص ارائه نمود.
روش‌شناسی: این پژوهش، از نوع پژوهش‌های کاربردی و اکتشافی علم‌سنجی است که برای انجام آن از روش‌های کتابخانه‌ای، پیمایشی و تحلیل محتوا با رویکرد اکتشافی، تطبیقی و رویکرد همسانی استفاده شده است. در بخش کیفی، با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای و تحلیل محتوای کیفی، رزومه و سایر اطلاعات و مستندات جامعه پژوهش و نمونه هدفمند مورد مطالعه قرار گرفت و در بخش کمی، با استفاده از روش‌های تحلیل محتوای کمی و پیمایشی داده‌ها گردآوری شد و در نهایت، با روش تطبیقی و رویکرد همسانی و اکتشافی، تجزیه و تحلیل داده‌ها صورت پذیرفت. در این فرایند، بر اساس بررسی رزومه تعداد 90 نفر از اعضای هیأت علمی تمام وقت و مدعو رشته موسیقی دانشگاه‌های دولتی کشور و همچنین انجام پیمایش، تعداد 24 نفر به‌عنوان جامعه هدفمند این پژوهش تعیین شد و سپس بروندادهای تخصصی و همچنین دیدگاه‌های این نمونه هدفمند، در مراحل بعدی پژوهش به‌عنوان معیار مورد استفاده قرار گرفت و ضمن شناسایی وزن و اهمیت هر یک از این بروندادهای تخصصی، در این خصوص با بروندادهای مندرج در شاخص‌های آئین‌نامه ارتقاء هم‌ترازسازی شد.
یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان داد، برونداد علمی غالب در رشته موسیقی مربوط به «آهنگ­سازی» است، همچنین نمونه هدفمند با تألیف و ترجمه کتاب، مقاله مجله‏های داخلی و خارجی، مقاله همایش، سخنرانی در همایش و طرح پژوهشی به میزان کمی به‌عنوان بروندادهای اصلی رشته موسیقی موافق هستند؛ درحالی‌که به میزان زیادی با بروندادهایی از نوع «کنسرت‏های انفرادی و گروهی داخلی و خارجی، آهنگ‏سازی، انتشار آلبوم، ساختن قطعه برای فیلم و سریال و رهبری ارکستر» موافق‌اند. همچنین یافته‌های این پژوهش نشان داد «آیین‌نامه ارتقاء» تنها 3/27 درصد از بروندادهای اعضاء هیأت علمی رشته موسیقی را تحت پوشش قرار می‏دهد.
نتیجه‌گیری: مشخص شد که برای بروندادهای غالب رشته موسیقی در آیین‌نامه ارتقاء جایگاهی تعریف‌نشده است و تنها به‌صورت کلی، با عبارت «آثار بدیع و ارزنده هنری» و امتیازی نه‌چندان زیاد در نظر گرفته‌شده است، که این امر باعث خواهد شد تا توانایی‌ها و فعالیت‌های عمده اعضاء هیأت علمی رشته موسیقی نادیده گرفته شود و این افراد امتیاز چندانی از آیین‌نامه کسب نکنند. برای رفع این چالش و مسئله، بروندادهای قابل‌ارائه در رشته موسیقی که می‌تواند با بروندادهای پیش‌بینی‌شده در آیین‌نامه ارتقاء هم‌ترازسازی شود؛ نشان داده شد.

کلیدواژه‌ها

همترازسازی؛ آیین‌نامه ارتقاء، رشته موسیقی؛ ارزیابی بهره‌وری علمی؛ اعضای هیئت علمی حوزه هنر

مراجع

ارسطوپور، شعله (1393). نگاهی آسیب شناسانه به آیین‌نامه ارتقای اعضای هیأت علمی و پیامدهای منفی حاصل از آن در زمینه تولید علم. اولین همایش ملی سنجش علم: ارزشیابی و آسیب‌شناسی.

اسدی، عباس و محمود اصلانی (1388). ارزیابی کارایی پژوهشی گروه‌های آموزشی با استفاده از مدل DEA: مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 3 (4). 55-72.

باهنر، مصطفی (1390)، بررسی و آسیب‌شناسی آیین‌نامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی. طرح پژوهشی درون‌سازمانی. دفتر سیاست‌گذاری علم و فناوری. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری.

جمالی مهمویی، حمیدرضا، سعید اسدی و شهرام صدقی (1391). سنجش اثر پژوهشی در علوم پزشکی الگوها و روش‌ها. تهران: فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران.

حجازی، یوسف و ژاله بهروان (1388). بررسی رابطه بین عوامل فردی و سازمانی با بهره‌وری پژوهشی اعضای هیأت علمی کشاورزی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 5(1)، 47-60.

رضایی، مینا و عبدالرضا نوروزی چاکلی (1393). شناسایی و اعتبارسنجی شاخص‌های ارزیابی بهره‌وری پژوهشی پژوهشگران ایران. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 30 (1)، 3-39.

عبداللهی، حسین (1391). چالش‌های سنجش بهره‌وری آموزشی اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 7 (3)، 133-163.

علی‌بیگی، امیرحسین (1386). تحلیل بهره‌وری پژوهشی اعضای هیأت علمی: مطالعه موردی دانشگاه رازی. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 86، 125-154.

قضاوی، رقیه (1392). اعتبارسنجی، نرمال‌سازی و ارزش‌گذاری شاخص‌های ارزیابی پژوهش در حوزه‌های مختلف علوم در ایران، با تأکید بر تفاوت‌های بین رشته‌ها (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شاهد.

موئد، هنک (1387). تحلیل استنادی در ارزیابی پژوهش. ترجمه عباس میرزایی و حیدر مختاری. تهران: نشر چاپار.

میرزایی، ناهید و نوروزی چاکلی، عبدالرضا (1397). ارزیابی بهره‌وری پژوهشی اعضای هیأت علمی گروه‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران با استفاده از شاخص‌های چندگانه. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 8(1)، 5-27.

نوروزی چاکلی، عبدالرضا (1390). آشنایی با علم‌سنجی (مبانی، مفاهیم، روابط و ریشه‌ها). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)؛ دانشگاه شاهد، چاپ و انتشارات.

نوروزی چاکلی، عبدالرضا، محمد حسن‌زاده و حمزه علی نورمحمدی (1388). سنجش علم، فناوری و نوآوری: مفاهیم و شاخص‌های بین‌المللی. تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. آیین‌نامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی موسسه‌های آموزشی، 1394.

Archambault, E.; Gagne, E. (2004). Science Metrix final report: The use of bibliometric in the social Sciences and Humanities. Prepared for the Social Sciences. [Online]. Available at: http://www.science-metrix.com/pdf/SM_2004_008_SSHRC_Bibliometrics_Social_Science.pdf. Visited:2016,sep,25.

Defazioa, D., Lockett, A. and Wright M. (2009). Funding incentives, collaborative dynamics and scientific productivity: Evidence from the EU framework program. Research Policy, 38, 293–305.

Kiely, K., Brennan, N. and Hayes, A. (2019). Measuring research in the university via senior academic promotions and faculty research metrics. Procedia Computer Science, 146, 173-181.

Lotka, A.J. (1926) The Frequency Distribution of Scientific Productivity. Journal of the Washington Academy of Sciences, 16, 317-323.

Nederhof, A.J. (2006). Bibliometric monitoring of research performance in the social science and the humanities. Scientometrics, 66 (1), 81-100.

Oxford University Press (2003).Oxford Advanced learner’s Dictionary. Under “equate”. [Online]. Available at: http://www.oxforddictionaries.com/definition/learner/equate. Visited 2015-11-23.

Oxford University Press (2003).Oxford Advanced learner’s Dictionary. Under “Similarity”. [Online]. Available at: http://www.oxforddictionaries.com/definition/learner/equate. Visited 2015-11-23.

Ramesh Babu, A. and Singh, Y.P. (1998). Determination of research productivity. Scientometrics, 43 (3), 309-329.

Shockley, W.B. (1957). On the Statistics of Individual Variations of Productivity in Research Laboratories. Proceedings of the IRE, 45, 279-290.

Zener, C. (1968). An Analysis of Scientific Productivity. Applied Mathematical Sciences, 59, 1078-1081.