مستندسازی دانش تجربی آب: رویکردی عملیاتی به فرآیند مدیریت دانش طرح‌های توسعه منابع آب

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 11، دوره 9، شماره 1، آبان 1398، صفحه 242-261   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v9i1.78043

نویسندگان

ماندانا حیاتی^* ؛ عبدالرسول جوکار؛ سعیده ابراهیمی

دانشگاه شیراز

چکیده

مقدمه: مستندسازی تجربیات، نوعی مدیریت دانش است. مسئله اصلی چگونگی مستند نمودن سرمایه فکری و تجارب متخصصان در جهت بهره­‌گیری از گنجینه دانش در راستای حفظ منابع و عدم تکرار اشتباهات گذشته می‌­باشد. هدف پژوهش، تعیین خط‌­مشی طرح‌های توسعه منابع آب شرکت آب منطقه­‌ای فارس، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از مستندسازی دانش تجربی متخصصان با اهداف اختصاصی اولویت­‌بندی مراحل اجرای طرح‌ها در سه سطح، ملی، استانی و نقش دانش تجربی متخصصان است.
روش­‌شناسی: جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان معاونت­­ طرح و توسعه در سه استان فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد شامل 36 نفر بودند. این پژوهش با رویکرد ترکیبی اکتشافی متوالی (کیفی و کمی) انجام شده است. در روش کیفی از روش مصاحبه و پانل دلفی و در روش کمی از پرسشنامه در مقیاس لیکرت استفاده گردید.
یافته­‌ها: یافته­‌ها نشان داد که افراد پانل در رابطه با اولویت‌بندی مراحل اجرای طرح‌ها به ترتیب در سطح ملی، استانی و با در نظر گرفتن نقش دانش تجربی متخصصان اتفاق نظر داشته و در نهایت، مستندسازی طرح به‌عنوان خدمات مکمل برای تمام مراحل باید انجام شود.
نتیجه­‌گیری: بنابراین فقدان سیستم مدیریت دانش طرح‌ها باعث بروز مشکلاتی همچون عدم اولویت­‌بندی و عدم استفاده از دانش تجربی کارکنان شده است.

کلیدواژه‌ها

مدیریت دانش؛ دانش تجربی؛ متخصصان آب؛ مستندسازی دانش؛ طرح‌های توسعه منابع آب

مراجع

احمدی، فضل‌الله.؛ نصیریانی، خدیجه؛ اباذری، پروانه (1387). تکنیک دلفی: ابزاری در پژوهش. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8. 185-175.

الهی، بهین؛ جعفری، مصطفی؛ اخوان، پیمان (1389). نظام مدیریت دانش در شرکت تاتا. تدبیر، 218. 57-49.

الهی، شعبان، بهاری فر، علی؛ صالحی، علی (1384). طراحی ساختار نظام مستندسازی تجربیات سازمانی مدیران. فصلنامه مدرس علوم انسانی، 42، 23-52.

باقری، شیرین؛ سلاجقه، سنجر (1389). از مدیریت داده تا مدیریت دانش. عصر مدیریت، 4 (14). 76-81.

بهمنی، محمد مسعود (1391). مدیریت دانش در سازمان‌ها. تهران: نظری.

پسند، محمدرضا.؛ فقیهی، ابوالحسن (1392). ارائه الگو مدیریت دانش در شرکت ملی نفت ایران. فصلنامه علمی – پژوهشی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، 4(15). 34-9.

تولایی، روح‌الله؛ طاهری، محمد؛ اصفهانی، حسن (1393). شناخت الگو مطلوب فراگرد مدیریت دانش در صنعت نفت ایران. همایش بین‌المللی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت؛ سیاست‌ها و بهترین تجربه‌ها. تهیه و تنظیم پایگاه مقالات علمی مدیریت. Retrieved from: http:// www.system.parsiblogcom/15, April/ 2017.

دامغانیان، حسین؛ زارعی، عظیم؛ روزبان، فرناز (1392). بررسی تأثیر تکنولوژی اطلاعات بر مدیریت دانش با میانجی‌گری توانمندسازی در شرکت ملی حفاری ایران. مدیریت فن‌آوری و اطلاعات، 5(4). 102-85.

داونپورت، تامس اج.، پروساک، لارنس (1379). مدیریت دانش. (ترجمه حسین رحمان سرشت). تهران: ساپکو.

رادینگ، آلن (١٣٨٣).“ مدیریت دانش: موفقیت در اقتصاد جهانی مبتنی بر اطلاعات “. ترجمه محمدحسین لطیفی، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.

زعفریان، رضا؛ اسماعیل‌زاده، مونا؛ شاهی، نسا (1387). ارائه الگوی پیاده‌سازی مدیریت دانش در کسب و کارهای کوچک و متوسط (مطالعه موردی شرکت نفت ایران زمین). توسعه کارآفرینی. 1(2)، 75.

سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (1379). مستندسازی طرح‌های آب. تهران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، مرکز مدارک علمی و انتشارات، نشریه 208، 1-27.

سپهری، احمد (1393). تأثیر فرهنگ سازمانی بر تبادل دانش در شرکت (STC). مجله الکترونیکی مطالعات مدیریت دانش، شماره 18، تیر 1393. بازیابی شده در شهریور 1394. http://www. http://mta.co.ir/KmMag.aspx?id=172.

سوری، حسن (1385). ارائه روشی برای بهبود فرایندهای کس و کار با استفاده از مدیریت دانش، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته صنایع- صنایع، دانشگاه علوم و فنون مازندران.

سهرابی، بابک؛ فروزنده، سکینه؛ رئیسی وانانی، ایمان (1390). ارائه الگوی جامع برای ارزیابی تسهیم دانش در سازمان‌های طرح محور دولتی بر مبنای عوامل انسانی، ازمانی و فنی. مدیریت دولتی، 3(4)، 114-95.

عبدی، م. ر.، صفایی، س. (1393). ارائه مدل پشتیبانی از تصمیم‌گیری‌های استراتژیک سازمانی با استفاده از مدل‌های مدیریت دانش (مورد مطالعه در شرکت آب و فاضلاب استان مازندران). پژوهشنامه مالیات، 69 (1)، 135-152.

قربانی‌زاده، و.؛ خالقی‌نیا، ش. (1388). نقش انتقال دانش ضمنی در توانمندسازی کارکنان. فصلنامه مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، 1(3)، 105-85.

میرشکرایی، محمد (1380). انسان و آب در ایران: پژوهش مردم‌شناختی. تهران: گنجینه ملی آب ایران.

نامداران، لیلا (1395). ارائه الگویی برای مستندسازی تجربیات سازمانی مدیران با رویکرد مدیریت دانش. اولین کنفرانس ملی مدیریت و اقتصاد جهانی. تهران: دانشگاه علم و فرهنگ، 29 بهمن.

Abdollah hasan, N. A., Hayiyusuh, N., & Nouri, R. K. (2011). The implementation of knowledge managemt system (KMS for the support of the humanitarian Assistance/Disaster relief (HA/DR) in Malaysia. International Journal of Humanities and Social Science,1(4), 103-112.

Andell, N., & Atallay, U. (2017). Knowledge in long term project: Case Study on Collaborative Projects among Knowledge Intensive. Master’s Programme in International Strategic Management. BUSN09 Business Administration: Degree Project in Strategic Management. Lund University.

Al‐Adaileh, R. M., & Al‐Atawi, M. S. (2011). Organizational culture impact on knowledge exchange: Saudi telecom context. Journal of Knowledge Management, 15, 212 - 230.

Bhushan, V. (2001). Knowledge management at Shell: Innovation and integration annual report of the Shell Transport and Training Company and the Royal Dutch Petroleum Company.

Brent, H., & Vittal, A. (2007). Knowledge sharing in large IT organizations: A case study. Journal of information and knowledge management system, 37, 421-439.

Choo, C. W. (2005). Creating knowledge-based healthcare organizations. Bull World Health Organ,83(7), 555.

Davenport, T.H. & Prusak, L. (1998). “ Working Knowledge: How organizations manage what they know “ Harvard busingess school press, boston.

Duffield, S. M., & Whitty, S. J. (2012). A systemic lessons learned and captured knowledge (SLLCK) model for project organizations. Proceedings of the Annual Project Management Australia Conference Incorporating the PMI Australia National Conference (PMOz), Melbourne, Australia, 15-16.

Dun & Bradstreet (2008). Database [online] http://www.dnb.com/us

Derr, K. (1999). Knowledge management the Chevron way. Knowledge Management World Summit San Francisco, California January 11.

Guia, J. (1999). Capital social redes relacionales. Journal of Revista de Economia Empresa, 13(37), 54-81.

Hoffman, E., & Boyle, J. (eds.). (2015). R.E.A.L. Knowledge at NASA. A knowledge service model for the modern project environment. Newtown: Project Manajement Institute.

Jiebing, W., Bin, G., & Yongjiang, S. (2013). Customer knowledge management and IT-enabled business model innovation: A conceptual framework and a case study from China. Journal of European Management, 31(4), 359-372.

Jones, D. (2003). Knowledge management and technical communication: a convergence of ideas and skills. Available at: https://faculty.washington.edu/markh/tc400.

Jung-Chi, P. (2006). An emperical study of the relashionship between knowledge sharing and IS/IT strategic planning (ISSP). Journal of Management Decision, 44, 105-122.

King, W. R. (2005). Communications anf information processing as a critical success factor in the effective knowledge organization. International Journal of Business Information Systems, 10, 31-52.

Nazari, A., Mortaheb, M. M. & Aghalou, Z. (2012). A comprehensive study on the reality of knowledge management and lessons learned in the projects: A case study in Iran oil and gas projects. The fourth international conference on information, process, and knowledge management. 33-39.

NATO-JALLC. (2011). The NATO lessons learned handbook (2nd ed.). Joint Analysis and Lessons Learned Centre.

Nonaka, I., & Takeuchi, H. (1995). The knowledge creating company: How Japanese companies create the dynamic of innovation. Oxford: Oxford University Press

Smith, R. (2001). A roadmap for knowledge management. Available at:www2.gca.org/knowledgetechnologies/2001/proceedings.

Stover, M. (2004). Making tacit knowledge reference database as codified knowledge. Journal of Reference Services Review, 32(2), 164-173.

Ungan, M. (2006). Standardization through process documentation. Journal of Business process management, 12(2), 135-148.

Yuan, J. & Skaik, S. (2014). Lessons learned practices in the UAE construction industry. Proceedings of the 2014 International Conference on Construction in a Changing World, CIB, Dambulla, Sri Lanka. 1-12.