ارزیابی کاربرد پوشش و متیل‏سالیسیلات در میزان کیفیت و آسیب سرمایی پرتقال خونی ’مورو‛ در سردخانه

علوم باغبانی

مقاله 13، دوره 28، شماره 4، اسفند 1393، صفحه 554-564   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.25292

نویسندگان

سونیا جمالی^{* 1}؛ ولی ربیعی¹؛ جواد فتاحی مقدم²

¹دانشگاه زنجان

²پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری

چکیده

در این پژوهش اثر تیمارهای پوششی (واکس‏ و کیسه‏پلاستیکی) با میزان 24 میکرولیتر متیل‏سالیسیلات بر کیفیت و آسیب سرمایی میوه پرتقال خونی ’مورو‘ طی انبارداری بررسی شد. میوه‏ها پس از تیماردهی، به سرد‏خانه منتقل و در دمای 5 درجه‏سانتی‏گراد و رطوبت نسبی 90-85 درصد به مدت 80 روز نگهداری شدند. در روزهای صفر، 20، 40، 60 و 80 روز انبارداری با نمونه‏گیری صفات میزان فنل‏کل گوشت و پوست، ظرفیت آنتی‏اکسیدانی گوشت و پوست، آنتوسیانین‏کل، پراکسیداسیون لیپید، درصد نشت یون، میزان و درصد آسیب سرمایی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که میزان فنل‏کل پوست و گوشت طی انبارداری کاهش یافت. فنل‏کل پوست در انتهای انبارداری در پوشش واکس با متیل‏سالیسیلات با مقدار 26/0 میلی‏گرم، کم‌ترین کاهش را داشت. هم‏چنین فنل‏کل گوشت در کیسه‏ پلاستیک با دو میوه ‏(25/0 میلی‏گرم)، کم‏ترین تغییرات را طی انبارداری نشان داد.‏ پوشش‏دهی همراه متیل‏سالیسیلات با حفظ رطوبت و ساختار سلولی سبب کند شدن فرایند پیری و حفظ ترکیبات مفید در میوه شد. به طور کلی، میزان آنتوسیانین‏کل و ظرفیت آنتی‏اکسیدانی گوشت طی انبارداری افزایش یافت. ظرفیت آنتی‏اکسیدانی پوست به ترتیب در پوشش واکس‏ (98/42 درصد) و کیسه‏ پلاستیک بادو میوه ‏(46/37 درصد) و کیسه‏ پلاستیک بادو میوه ‏با متیل‏سالیسیلات (42/37 درصد) بالاترین بود. پوشش واکس با متیل‏سالیسیلات با 18/0 میلی‏مول و کیسه ‏پلاستیک با دو ‏میوه ‏با 17/0 میلی‏مول کم‌ترین پراکسیداسیون لیپید را در انتهای انبارداری داشت. کیسه‏ پلاستیک تک ‏میوه با متیل‏سالیسیلات کم‌ترین مقدار را با 54/44 درصد و متیل‏سالیسیلات با41/77 درصد بیش‏ترین میزان نشت‏یونی را به خود اختصاص داد. مناسب‏ترین تیمارها برای کاهش آسیب پیتینگ پوشش کیسه‏ پلاستیک تک ‏میوه با متیل‏سالیسیلات (1درصد) و پوشش واکس با متیل‏سالیسیلات (1درصد) بود. طی انبارداری میزان پیتینگ، نشت‏ یونی، پراکسیداسیون لیپید افزایش پیدا کرد. ترکیب تیمارهای پس‏ از برداشت اثر بیش‌تری نسبت به کاربرد هر یک از تیمارها به تنهایی دارد در بین تیمارهای به کار رفته میوه ها ی تحت پوشش واکس همراه متیل‏سالیسیلات مناسب‏ترین وضعیت را داشتند.

کلیدواژه‌ها

مالون‏دی‏آلدهید؛ پوشش‏دهی؛ انبارداری؛ ظرفیت آنتی‏اکسیدانی؛ فنل‏ کل؛ پیتینگ

مراجع

1- بوطالبی ع.، بهروزنام ب. و پشنگه ز. 1391. اثر اسید سالیسیلیک در القای مقاومت به سرمازدگی. کنترل پوسیدگی و حفظ کیفیت میوه لیمو شیرین (Citrus limetta). مجله علوم باغبانی ایرن 43: 216-211.

2- اثنی عشری‏ م. و زکایی خسرو شاهی م. 1387. پلی آمین‌ها و علوم باغبانی‏. انتشارات دانشگاه بوعلی سینا. همدان.

3- اثنی عشری م. و زکایی خسروشاهی م. 1387. فیزیولوژِی و تکنولوژی پس از برداشت. انتشارات دانشگاه بوعلی سینا. همدان.

4- دولت‏آبادیان آ، مدرس ثانوی ع. و اعتمادی ف. 1387. اثر پیش تیمار اسید سالیسیلیک بر جوانه‏زنی بذر aestivumTriticum در شرایط تنش. مجله زیست‏شناسی ایران 21:11-4.

5- زارعی ح.، شریفانی م.، رضوی ا.، و مقصودلو ی‏.1384. بررسی اثر تیمارهای فیزیکی و شیمیایی بر عمر انباری پرتقال تاپسون. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی12: 45-37.

6- سیاری م.، بابالار م.، و کلانتری س. 1390. تأثیر کاربرد اسید سالیسیلیک بر افزایش مقاومت به سرمازدگی. ظرفیت آنتی‏اکسیدانی و کیفیت انار رقم رباب فارس طی سرد انباری. مجله علوم باغبانی ایران 42: 347-339.

7- شجاع آ.، قاسم‏نژاد م.، و مرتضوی س. 1390. تغییرات ظرفیت آنتی‏اکسیدانی و کیفیت پس‏ از‏ برداشت میوه پرتقال‏های تامسون‏ ناول و خونی طی انبارداری. مجله علوم باغبانی 25: 155-147.

8- صفی‏زاده م.، و راحمی م. 1379. مقایسه نوع انبار و پیچیدن در کاهش وزن میوه پرتقال. مجله علوم و فنون باغبانی ایران 1:82-71.

9- عدولی ب.، و گلعین ب. 1390. داشت مرکبات، انتشارات نوین پویا، تنکابن

10- عشورنژاد م.، و قاسم نژاد م. 1391. اثر بسته‏بندی با فیلم و انبارداری سرد برکیفیت نگهداری و عمر انبارمانی میوه ازگیل ژاپنی (Eriobotrya japonica). مجله علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران 7:102-95.

11- فتاحی‏مقدم ج.، حمیداوغلی ی.، فتوحی‏قزوینی ر.، قاسم‏نژاد م.، و بخشی د. 1390. ارزیابی خصوصیات فیزیک‏وشیمیایی و آنتی‏اکسیدانی پوست برخی ارقام تجاری مرکبات. نشریه علوم باغبانی 25: 217-211.

12- فتوحی‏قزوینی ر.، و فتاحی مقدم ج. 1389. پرورش مرکبات در ایران. دانشگاه گیلان. رشت.

13- قاسم‏نژاد م.، بابالار م.، و مستوفی ی. 1387. اثر جاسمونات و متیل‏سالیسیلات در کاهش سرمازدگی و پوسیدگی میوه‏های گریپ‏فروت مارش و پرتقال تامسون تولید شده در شمال و جنوب کشور. مجله علوم کشاورزی ایران 39: 79-71.

14- میردهقان س. 1388. تأثیر ژل آلوئه‏ورا و بسته‏بندی با پلاستیک‏های نانو بر کیفیت قسمت خوراکی میوه انار. ششمین کنگره علوم باغبانی ایران.

15- Alferez F., and Jacqueline K.B. 2004. Postharvest peel pitting at non-chilling temperatures ingrapefruit is promoted by changes from low tohigh relative humidity during storage. Postharvest Biology and Technology, 32: 79–87.

16- Alferez F. 2005. Low relative humidity at harvest and before storage at high humidity influence the severity of postharvest peel pitting in citrus. Horticultural Science, 130(2):225–231.

17- Azzareollo E., Mugnai S., and Pandolfi C. 2009. Comparing image (fractal analysis) and electrochemical (impedance spectroscopy and electrolyte leakage) techniques for the assessment of the freezing tolerance in olive. Trees, 23:159–167.

18- Ben- Yehoshua Sh., Peretz J., Moran R., Lavie B., and Kim J.J. 2001. Reducing the incidence of superficial flavedonecrosis (noxan) of ‘Shamouti’ oranges (Citrus sinensis, Osbeck). Postharvest Biology and Technology, 22:19 – 27.

19- Chen J.Y., Wen P.F., Kong W.F., Pan Q.H., Zhan J.C., Li J.M., Wan S.B., and Huang W.D. 2006. Effect of salicylic acid on phenylpropanoids and phenylalanine ammonia-lyase in harvested grape berries. Postharvest Biology and Technology, 40: 64-72.

20- Chien P.J., Sheu F., and Lin H.R. 2007. Coating citrus (Murcotttangor) fruit with low molecular weight chitosan increases postharvest quality and shelf life. Food Chemistry, 100:1160–1164.

21- Ding C.K., Wang C.Y., Gross K.C., and Smith D.L. 2001. Reduction of chilling injury and transcript accumulation of heat shock proteins in tomato fruit by methyl jasmonate and methyl salicylate. Plant Science, 161: 1153–1159.

22- Ding C.K., Wang C.Y., Gross K.C., and Smith D.L. 2002. Jasmonate and salicylate induce the expression of pathogenesis-related-protein genes and increase resistance to chilling injury in tomato fruit. Planta, 214: 895–901.

23- Fung R.W., Wang C.Y., Smith D.L., Gross K.C., and Tian M. 2004. MeSA and MeJA increase steady–state transcript levels of alternative oxidase and resistance against chilling injury in sweet peppers, Plant science. 166: 711-719.

24- Hagenmaier R., and Goodner K. 2002. Storage of ‘Marsh’ grapefruit and ‘Valencia’ oranges with different coatings. Proceedings of the Florida State Horticultural Society, 115: 303– 308.

25- Han J., Tian S.P., Meng X.H., and Ding Z.H. 2006. Response of physiologic metabolism and cell structures in mango fruits to exogenous methyl salicylate under low temperature stress. PhysiologiaPlantarum, 128: 125–133.

26- Hana J., Tian S., Menga X., and Ding Z. 2006. Response of pHysiologic Meabolism and cell structures in mango fruit to exogenous Methyl salicylate under low-temperature stress. PhysiologiaPlantarum, 128: 125–133.

27- Hodges D., Mark J., De Long M., Charles F., Forney R., and Prange K. 1999. Improving the thiobarbituric acid-reactive-substances assay for estimating lipid peroxidation in plant tissues containing anthocyanin and other interfering compounds. Planta, 207: 604±611.

28- Hu Q., Fang Y., Yang Y., and Ma N. 2011. Effect of nanocomposite-based packaging on postharvest quality of ethylene treated kiwifruit during and storage. Food research international, 44:1589-1596.

29- KalantariKh M., and Oloumi H. 2005. Study the effects of cdcl2 on lipid peroxida antioxidant compounds content in brassic. Science and technology, 29, no. A1.

30- Klimezak I., and Malecka M. 2006. Effect of storage on the content of polyphenols, vitamin C and the antioxidant activity of orange juices. Food Composition and Analysis, 20: 313-322.

31- Lee H.S., and Coa T. 1999. Vitamin C in frozen, fresh squeezed, unpasteurized, polyethylene-bottled orange juice astorage study. Food Chemistry, 65: 165-168.

32- LoScalzo R., Innoccari T., Summa C., Morelli R., and Rapisarda P. 2004. Effect of thermal treatment on antioxidant and antiradical activity of blood orange juice. Food Chemistry, 85: 41-47.

33- McCollum T.G., and McDonald R.E. 1991. Electrolyte leakage, respiration and ethylene production as indices of chilling injury in grapefruit. Scientia Horticulturae, 26: 1191-1192.

34- McHugh, T.H. and J.M. Krochta. 1994. Permeability properties of edible films. In Edible Filmsmand Coatings to Improve Food Quality. J.M. Krochta, E. Baldwin and M.O. Nisperos-Carriedo (eds), Technomic Publishing Co., Lancaster, PA

35- Meyers K.J., Watkins C.B., Pritts M.P., and Liu R.H. 2003.Antioxidant and antiproliferative activities of strawberries. Agricultural and Food Chemistry, 51: 6887-6892.

36- Paolo R., and Marisol L.B. 2008. Effect of cold storage on vitamin C, phenolics and antioxidant activity of five orange genotypes (Citrus sinensis (L.) Osbeck). Postharvest Biology and Technology, 49: 348-354.

37- Porat R., Batia W., Lea C., Avinoam D., and Nehemia A. 2004. Reduction of postharvest rind disorders in citrus fruitby modified atmosphere packaging. Postharvest Biology and Technology, 33: 35–43.

38- Porat R., Pavoncello D., Peretz J., Ben-Yehoshua S., and Lurie S. 2000. Effects of various heat treatments on the induction ofcold tolerance and on the postharvest qualities of ‘Star Ruby’ grapefruit. Postharvest Biology and Technology, 18: 159–165.

39- Rapisarda P., Bianco M.L., Pannuzzo p., and Timpanaro N. 2008.Effect of cold storage on vitamin C, phenolics and antioxidant activityof five orange genotypes [Citrus sinensis (L.) Osbeck]. Postharvest Biology and Technology, 49: 348–354.

40- Sayyari M., Bablar M., and Kalantari S. 2011.Vapour treatments with Methyl salicylate or Methyl gasmonate alleviated chilling injury and enhanced antioxidant potential during postharvest storage of pomegranates. food chemistry, 124: 964-970.

41- Shafiee M., Taghavi T.S., and Babalar M. 2010. Addition of salicylic acid to nutrient solution combined with postharvest treatments (hot water, salicylic acid, and calcium dipping) improved postharvest fruit quality of strawberry. ScientiaHorticulturae, 124: 40–45.

42- Soleimani Aghdam M. 2011. Methylsalicylate affects the quality of Hayward kiwifruts during storage at low- temperature, Agricultural Science, 3( 2).

43- Tavarini S., Remorini D., and Massai R. 2007. Antioxidant capacity, ascorbic acid, total phenols and carotenoids change during harvest and after storage of Hayward kiwifruit. Food Chemistry, 107:282-288.

44- Tomas-Barberan F.A., Gil M.I., Cremin P., Waterhouse A.L., Hess-Pierce B., Kader A.A. 2001. HPLC–DAD-ESIMS analysis of phenolic compounds in nectarines, peaches, and plums. Food Chemistry, 49: 4748–4760.

45- Wang L., Chen S., Kong W., Li, S., and Archbold D. 2006. Salicylic acid pretreatment alleviates chilling injury and affects the antioxidant system and heat shock proteins of peaches during cold storage. Postharvest Biology and Technology, 41: 244-251.

46- Wrolstad R.E. 1976. Color and pigment analysis in fruit products. Station Bull. 621.Agric. Exp.Sta.Oregon Sta. University. Corvallis, OR, USA.

47- Zhang C., and Tian, S. 2009. Crucial contribution ofmembrane lipids’ unsaturation to acquisition of chilling-tolerance in peach fruit stored. Food Chemistry, 115: 405–411.

48- Zisheng L., Chen C. and Xie J. 2011. Effect of salicylic acid treatment on alleviating postharvest chilling injury of ‘Qingnai’ plum fruit. Postharvest Biology and Technology, 62: 115–120.