تعیین رابطه بازاریابی اجتماعی با فرهنگ مطالعه کاربران و مقایسه دیدگاه آنها با کتابداران: مطالعه موردی کتابخانه‌های عمومی شهرستان لنجان

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 16، دوره 9، شماره 1، آبان 1398، صفحه 350-372   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v0i0.75430

نویسندگان

میترا پشوتنی زاده^* ؛ ملیحه سلیمیان؛ زینب ظفریان

دانشگاه اصفهان

چکیده

مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین رابطه بازاریابی اجتماعی با فرهنگ مطالعه کاربران و مقایسه دیدگاه آنها با کتابداران انجام شده است. 
روش­شناسی: روش پژوهش حاضر پیمایشی - توصیفی و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها؛ دو پرسشنامه محقق ساخته‌ است. جامعه آماری شامل کتابداران و اعضای فعال با مدرک دیپلم به بالای کتابخانه­های عمومی شهرستان لنجان است. روش نمونه‌گیری به ترتیب برای گروه اول سرشماری و برای اعضای کتابخانه، تصادفی طبقه­ای است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار آماری اس پی اس اس 23 استفاده‌ شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد از نظر کاربران و کتابداران، فعالیت‌های مرتبط با بازاریابی اجتماعی بیش از حد متوسط (3)  است. با ضریب اطمینان 95 درصد می‌توان بیان داشت فرهنگ مطالعه در بین کاربران از مقدار متوسط (3) بیشتر بوده است. همچنین بین دو متغیر دیدگاه کاربران در مورد بازاریابی اجتماعی و فرهنگ مطالعه رابط معنی­داری وجود دارد.
نتیجه‌گیری: کسب میانگین بالای حد متوسط از نظر کاربران و کتابداران برای فعالیت‌های بازاریابی اجتماعی کتابخانه­های عمومی شهرستان لنجان، نباید دست کشیدن از تلاش بیشتر بخصوص از سوی مسئولین را سبب شود. زیرا یافته­ها نشان می­دهند که کتابداران سوق دادن افراد جامعه به مطالعه را وظیفه خود می­دانند و آن‌را بالاترین مؤلفه ارزیابی کرده­اند (52/4) ولی اختصاص بودجه برای جذب کاربران و اهدای پاداش به افراد خوش‌فکر در این زمینه چندان در سیستم کتابخانه­ها در نظر گرفته نشده است و کمترین میانگین­ها را به خود اختصاص دادند.  این‌ها موارد و موانعی هستند که باید توسط سرپرستان نهاد کتابخانه­های عمومی و مسئولین حتماً در نظر گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

بازاریابی اجتماعی؛ کتابداران؛ کاربران؛ کتابخانه های عمومی؛ فرهنگ کتابخوانی

مراجع

اینانلو، اله امیر (1396). ارائه الگوی آمیخته بازاریابی مناسب برای کتابخانه‌های عمومی ایران بر اساس اصول بازاریابی (پایان‌نامه دکتری). دانشگاه آزاد اسلامی، همدان.

خیری، بهرام و مصلی، مهسا (۱۳۹۴). بازاریابی اجتماعی: از صفر تا صد. اولین کنفرانس بین‌المللی حسابداری، مدیریت و نوآوری در کسب و کار. گیلان، موسسه پویندگان اندیشه‌های نو و شهرداری صومعه‌سرا، مجتمع فرهنگی و هنری فارابی اداره فرهنگ و ارشاد.

رضایی پندری، حسن و کشاورز محمدی، نسترن (1393). کاربرد رویکرد بازاریابی اجتماعی در حوزه سلامت: مطالعه‌ای مروری. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت،2(2)، 109-130.

شاپوری، سودابه (1386). مطالعه رابطه میان به‌کارگیری شیوه‌های بازاریابی و استفاده از کتابخانه‌های عمومی کشور و ارائه راهکارهای مناسب (پایان‌‌نامه دکتری). دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات.

شمس، محسن و رشیدیان، آرش (1385). بازاریابی اجتماعی: کاربرد و مزیت استفاده از آن در آموزش مداوم پزشکی. گام‌های توسعه در آموزش پزشکی. ۳ (۱)، ۵۸-۶۸.

کرجی، میترا؛ جعفری، مریم؛ رشیدی‌تبار، شببو (1394). بررسی عوامل مؤثر بر جذب کاربران با استفاده از عناصر آمیخته بازاریابی مدل p4 در کتابخانه‌های عمومی شهر سنندج. فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 18(1)،114-91.

هدهدی‌نژاد، نیلوفر؛ اشرفی ریزی، حسن؛ شهرزادی، لیلا؛ و سلیمانی، محمدرضا (1395). تأثیر به‌کارگیری فنون بازاریابی اجتماعی بر آگاهی و نگرش دانشجویان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به خدمات کتابداری پزشکی. فصلنامه مدیریت سلامت، ۱۹ (۶۵)،31-۴۲.

Alice, A. (2013). Application of marketing strategies and mix to digital information services (DIS): Nigerian university libraries perspectives.

Anghelescu, H. G., Lukenbill, J., Bernard Lukenbill, W., & Owens, I. (2009). Acceptance of social marketing concepts by selected Romanian librarians: Culture and context. In Advances in Library Administration and Organization, 7,123-150.

Block, J. (2002). Information marketing of free-based services in academic libraries in Srilanka (Doctoral dissertation, University of Malaya).

Busari, I. T., Ayankola, I. A., & Ladipo, S. O. (2015). Analytical Approach to Effective Marketing of Library and Information Products and Services in Academic Libraries. Journal of Library and Information Sciences, 3(2), 133-145.

Dent, V., & Yannotta, L. (2005). A rural community library in Africa: A study of its use and users. Libri, 55(1), 39-55.

Dollatabady, H. R., Amiri, F., & Ganji Bidmeshk, O. (2012). Using Social Marketing Principles to Describe Local Isfahan Managers' Attitude about Using New Energy Resources. International Journal of Marketing Studies, 4(3), 160.

Gordon, R. (2011). Critical social marketing: definition, application and domain. Journal of Social Marketing, 1(2), 82-99.

Hanifi, F., Karamali, A., Zohreei, M. A., & Amini, Z. (2017). Investigating the Methods of Developing Book Reading Among the Elementary Schools Students from Their Teachers Point of View. International Review of Management and Marketing, 7(2), 436-443.

Igwe, K. N. (2011). Reading culture and Nigeria’s quest for sustainable development.

Itsekor, V. O., & Nwokeoma, N. M. (2017). The Importance of the Use of Libraries and the Need for a Reading Culture. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum, (24).

Kaur, K. (2009). Marketing the academic library on the web. Library management, 30(6/7), 454-468.

Konya, U. (2013). Marketing Communication in Libraries: Observations of German Research Libraries.Qualitative and Quantitative Methods in Libraries (QQMC), 2,149 – 156.

Kotler, P., & Lee, N.R (2008). Social marketing: Influencing behaviors for good (3rd ed.).

Mitchell, A., Madill, J., & Chreim, S. (2015). Marketing and social enterprises: implications for social marketing. Journal of Social Marketing, 5(4), 285-306.

O'Connor, L., & Lundstrom, K. (2011). The impact of social marketing strategies on the information seeking behaviors of college students. Reference & user services quarterly, 50(4), 351-365.

Patange, J. T. (2013). Marketing of library and information products and services. Global Journal of Human-Social Science Research.

Robinson, A. (2015). Effectivenes of Marketing Strategies for Library Programs for Young Adults. Master thesis of Library and Information Science Capstone Valdosta State University Services.

Shontz, M. L., Parker, J. C., & Parker, R. (2004). What do librarians think about marketing? A survey of public librarians’ attitudes toward the marketing of library services. The Library Quarterly, 74(1), 63-84.

Singh, R. (2009). Does your library have an attitude problem towards ‘marketing’? Revealing inter-relationship between marketing attitudes and behaviour. The Journal of Academic Librarianship, 35(1), 25-32.