تعیین رابطه بانک بذر و گیاهچه علف هرز اویارسلام (Cyperus spp) بر اساس روابط ژئواستاتیک

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 8، دوره 27، شماره 3 - شماره پیاپی 24، مهر 1392، صفحه 324-332   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v27i3.26759

نویسندگان

معصومه نعمت پور^* ؛ همت اله پیردشتی؛ محمد یعقوبی خانقاهی

چکیده

به منظور بررسی توزیع مکانی علف هرز اویارسلام ((Cyperus spp در طول فصل رشد برنج، پژوهشی در سال 1389 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. ابتدا مزرعه به شبکه های 5/2 در 5/2 متر تقسیم شد. نقاط تقاطع شبکه ها مشخص و تمام نمونه برداری‌ها تا پایان فصل از این نقاط انجام گرفت. نمونه برداری از بانک بذر در دو مرحله ، یکی قبل از آماده سازی زمین و دیگری بعد از برداشت برنج انجام گرفت. نمونه برداری از گیاهچه های اویارسلام در سه مرحله شامل پانزده روز پس از نشاءکاری، زمان خوشه دهی و یک هفته قبل از برداشت صورت گرفت. پس از ورود داده ها در نرم افزار 99 Rockwork، نقشه الگوی پراکنش جمعیت گیاهچه های علف هرز ترسیم گردید. طبق نتایج به دست آمده، بالاترین تراکم علف های هرز در مزرعه برنج مربوط به اویارسلام بود. همچنین بین بذور و گیاهچه های اویارسلام در تمامی مراحل نمونه برداری همبستگی مکانی قوی و متوسط وجود داشت. واریوگرام های مورد نظر با مدل های کروی و نمایی مطابقت داشتند. نقشه های توزیع مکانی بانک بذر علف های هرز از عمق های مختلف خاک (10-صفر، 20-10 و 30-20 سانتی متر) بیانگر توزیع لکه ای بذور علف های هرز با اندازه و تراکم متفاوت بود. به طوری که بانک بذر ابتدای فصل با انتهای فصل و الگوی جوانه زنی گیاهچه مطابقت داشت. بر این اساس نقشه بانک بذر این علف هرز می تواند به عنوان منبع اطلاعاتی از چگونگی جوانه زنی گیاهچه آن استفاده شود. همچنین با دانستن تراکم بذر علف های هرز در عمق 30 سانتی متری خاک مزرعه تا حد زیادی می توان تراکم جمعیت علف های هرز در طول فصل زراعی را برآورد نمود.