مهار زیستی نماتد مرکبات Tylenchulus semipenetrans به وسیله قارچ های آنتاگونیست در شرایط گلخانه

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 12، دوره 27، شماره 3 - شماره پیاپی 24، مهر 1392، صفحه 368-376   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v27i3.26807

نویسندگان

معصومه چاووشی ثانی^* ؛ سالار جمالی¹؛ حسین طاهری²؛ سید اکبر خداپرست³

¹دانشگاه گیلان- دانشکده کشاورزی- گروه گیاهپزشکی

²استادیار پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری

³گیلان

چکیده

به منظور بررسی مهار زیستی نماتد مرکبات (Tylenchulus semipenetrans)، نمونه برداری از خاک و ریشه در باغ های مرکبات شرق گیلان و غرب مازندران انجام شد. لارو سن دوم نماتد مرکبات از خاک و ماده و تخم از ریشه ها جداسازی گردیدند. جهت جداسازی قارچهای آنتاگونیست، سوسپانسیون تخم و لارو نماتد به طور جداگانه روی محیط کشت آب آگار حاوی استرپتومایسین کشت شدند. قارچ های شناسایی شده عبارتند از: Fusarium solani , F. oxysporum, Cladosporium cladosporioides, Paecilomyces lilacinus و Acremonium strictum. جهت تعیین فعالیت آنتاگونیستی قارچ ها، تیمارهای قارچی در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفتند. خاصیت نماتدکشی قارچ ها با نماتدکش سیستمیک از گروه ارگانوفسفات ها به نام فنامیفوس (نماکور) مورد مقایسه قرار گرفت. دو شاخص شامل تعداد نماتد ماده در یک گرم ریشه و جمعیت لارو سن دوم در ١٠٠ گرم خاک محاسبه گردید. نتایج نشان داد همه قارچهای مورد آزمون دارای اثرات بازدارندگی روی Tylenchulus semipenetrans بودند. با توجه به مقایسه ی میانگین تیمار ها، قارچ های P. lilacinus و A. strictum بیشترین تأثیر را بر کاهش تعداد نماتد ماده دارا بودند. C. cladosporioides پس از شاهد در بالاترین گروه آماری نسبت به سایر تیمارها قرار داشت و ضعیف ترین عامل در کنترل عمل نمود. همچنین مقایسه زمان تلقیح نماتد نشان داد که تیمار های تلقیح شده با نماتد 20 روز پس از از تلقیح قارچ، عملکرد بهتری داشتند. در بین گونه های قارچی با خاصیت ضدنماتدی، P. lilacinus و A. strictum مؤثرتر از سایر گونه ها عمل کردند. با اینحال دو گونه ی F. solani و F. oxysporum مورد استفاده در این تحقیق نیز در برابر نماتد مرکبات کارایی خوبی نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

زوال تدریجی؛ مدیریت تلقیقی؛ نماتد مرکبات؛ قارچ های پارازیت کننده