اثر تراکم بذر و الگوی کاشت برخصوصیات رشدی و عملکردی ماش (Vigna radiate L.) در شرایط آب و هوایی باغملک

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 1، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، دی 1399، صفحه 12-21   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v11i2.74268

نویسندگان

رضا جعفری؛ سید کیوان مرعشی^*

گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی اثر تراکم بذر و الگوی کاشت بر خصوصیات رشدی و عملکردی ماش در منطقه باغملک اجرا گردید. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل تراکم بذر در سه سطح 20، 28 و 36 بذر در مترمربع و الگوی کاشت به‌صورت دست‌پاش (شاهد)، ردیفی با فاصله 15 و ردیفی با فاصله 30‌سانتی‌متر بود. نتایج آزمایش نشان داد که اثر تراکم بذر، الگوی کاشت و برهمکنش بین تراکم و الگوی کاشت بر تمامی صفات مورد مطالعه شامل ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی‌دار بود. در هر سه الگوی کاشت کمترین ارتفاع، تعداد غلاف در بوته، دانه در غلاف و دانه در بوته در تراکم 36 بذر در مترمربع مشاهده شد، ولی بیشترین وزن1000دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه در تراکم 36 بذر در مترمربع و الگوی کاشت ردیفی با فاصله 30‌سانتی‌متر با 5/2317‌کیلوگرم در هکتار و کمترین مقدار با 5/1027‌کیلوگرم در هکتار در تراکم 20 بوته در مترمربع و الگوی کاشت دست‌پاش تعلق گرفت که می‌توان این ترکیب الگوی کاشت و تراکم را در شرایط منطقه به منظور استفاده بهینه از شرایط محیطی و دستیابی به حداکثر عملکرد دانه پیشنهاد کرد.

کلیدواژه‌ها

ارتفاع بوته؛ تعداد دانه در بوته؛ عملکرد بیولوژیکی؛ عملکرد دانه

مراجع

1. Alavi Fazel, M. , Lak, S., and Momeni Chalaki, R. 2015. Study of plant density effect on grain yield of mung bean cultivars in climate conditions of Izeh city. Journal of Crop Production Research 7(2): 145-161. (In Persian with English Summary).
2. Anonymous. 2016. Meteorological organization of Khuzestan province. Statistical Yearbook of Izeh and Baghmalak Station.
3. Asadipour, M., and Haj Seyed Hadi, M.R. 2013. Influence of vermicompost and plant density on some morphological traits and biological yield of mung bean (Vigna radiata). International Research Journal of Applied and Basic Sciences 5(3): 319-323.
4. Baghestani, M.A. 2009. Competitive strength of rival varieties of different densities of noncompeting wheat in wheat and turnip. Final Report of the Research Project, Weed Research Division Research Institute, p. 131.
5. Dainavizadeh, P., and Mehranzadeh, M. 2013. Effect of seed rate on growth, yield components and yield of mung bean grown under irrigated conditions in the north of Khuzestan. International Journal of Agriculture and Crop Sciences 5(20): 2359-2364.
6. Dhanjal, R., Prakash, O.M. and Ahlawat, I.P.S. 2001. Response of French bean (Phaseolus vulgaris L.) varieties to plant density. Indian Journal of Plant Physiology 46: 277-281.
7. Fathi, G. 2010. Effects of plant density on yield and yield components of mung bean in Khoozestan growing conditions. Iranian Journal of Field Crop Science 41(1): 19-27. (In Persian with English Summary).
8. Fernando, H., Pablo Calvino, A., Cirilo, A., and Barbieri, P. 2002. Yield responses to narrow rows depend on increased radiation interaction. Agronomy Journal 94: 975-980.
9. Karatian, A., Ahmadi, G.M., and Heidar Sharif Abadi, H. 2002. Effect of seed size and plant density on yield and yield components of peas. 7^th National Iranian Crop Science Congress. Karaj, Iran. (In Persian).
10. Kaur, S., Gupta, A., Kuar, N. 2004. Gibberellin A3 reverses the effect of salt stress in chickpea (Cicer arietinum L.) seedlings by enhancing amylase activity and mobilization of starch cotyledons. Plant Growth Regulation 26: 85-90.
11. Kazemi, Z., Esmaeili, M., Amini, A., Bankehsaz, M., and Moarefiyan, A. 2008. Effects of planting pattern and plant density changes on yield and yield components of two cultivars of maize. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 26: 38-45.
12. Kochaki. A., and Banayan Aval, M. 1994. Physiology of Crop Yield. Jahad Daneshgahi Press. Mashhad. (In Persian).
13. Mirzaee, A. and Modhaj, A. 2005. Effects of plan spacing on grain yield and yield components of Vigna radiata L. (CV. Gohar) in Ilam condition. The 1^th Iranian Pulse Crops Symposium. Mashhad Ferdowsi University. Mashhad. (In Persian with English Summary).
14. Nabila Zaki, M., Hassanein Karima, M.S., and Gamal EL-Din, M. 2007. Growth and yield of wheat cultivars irrigated with saline water in newly cultivated land as affected by bio fertilization. Journal of Applied Sciences Research 3(10): 1121-1126.
15. Nienhuis, J., and Singh, S.P. 2004. Effects of location and plant density on yield and architectural traits in dry bean. Crop Science 25: 579-584.
16. Radmehr, M., Lotf-Ali Aeyneh, G.A., and Naderi, A. 2004. A study on source-sink relationship of wheat genotypes under favorable and terminal heat stress conditions in Khuzestan. Iranian Journal of Crop Sciences 6(2): 101-114. (In Persian with English Summary).
17. Samadi Firouzabadi, B., and Farahani, E. 2013. Effect of planting date on seed yield and its components of mung bean (Vigna radiata L.) genotypes in varamin region in Iran. Seed and Plant Production Journal 29(3): 387-401. (In Persian with English Summary).
18. Sandha, T.S., Bhllav, H. Chema, S., and Gill, A. 2007. Variability and interrelationship among grain protein yield and yield components in mung been. Indian Journal of Agricultural Research 30: 871-882.
19. Sarmadnia, G., and Kochaki, A. 2012. Crop Plant Physiology. Mashhad University. Iran. P. 400.
20. Sekhavat, R., and Samadi Firouzabadi, B. 2012. The effect of planting pattern and plant density on seeds yield and yield components of mung bean. The 5^th Iranian Pulse Crops Symposium. Tehran University. Tehran, Iran. (In Persian).
21. Shapiro, C.A., and Wortman, C.S. 2006. Corn response to nitrogen rate, row spacing and plant density in eastern Neberaska. Agronomy Journal 98: 529-535.
22. Singh, K., Bali, A., and Shah, M. 1991. Effect of spacing and seed rate on yield of green gram in Kashmir valley. Indian Journal of Agricultural Science 61: 326-327.
23. Soleymani Sardoo, M., Afsharmanesh, G., and Roudbari, Z. 2017. Evaluating the effects of sowing date and plant density on yield and yield components of mung bean in Jiroft County. Journal of Crop Science Research in Arid Regions 1(1): 27-34. (In Persian with English Summary).
24. Tajbakhsh, M. 1996. Seed (study, control and certification). Ahrar Press. Tabriz. 179 p. (In Persian).
25. Toker, C., Ulger, S., Karhan, M., Canci, H., Akdesir, O., Ertoy, N., and Cagirgan, M.I. 2004. Comparison of some endogenous hormone levels in different parts of chickpea (Cicer arietinum L.). Genetic Resources and Crop Evolution 52: 233-237.
26. William, D., Widdicom, B., and Kurtd, B. 2002. Row width and plant density effects on corn forage hybrids. Agronomy Journal 894: 326-330.
27. Youe, J.M., and Poehlman, J.M. 2002. Genetic variability in mung bean (Vigna radiata L.) Wilczek. Crop Science 12: 461-464.