تأثیرکاربرد سوپرجاذب در رژیم‌های مختلف آبیاری بر رنگیزه های فتوسنتزی و ارتباط آن با عملکرد دانه و اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.)

علوم باغبانی

مقاله 7، دوره 29، شماره 3، آذر 1394، صفحه 377-387   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v0i0.27389

نویسندگان

علیرضا پیرزاد^* ؛ رضا درویش زاده؛ عباس حسنی

دانشگاه ارومیه

چکیده

این آزمایش برای ارزیابی تجمع رنگیزه های فتوسنتزی و عملکرد زیره سبز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سال 1389 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل رژیم های آبیاری (آبیاری پس از 50، 100، 150 و 200 میلی مترتبخیر از تشتک تبخیرکلاس A) و سطوح مختلف سوپرجاذب (صفر، 60، 120، 180، 240 و 300 کیلوگرم در هکتار) بودند. بالاترین میزان کلروفیل a (266/0میلی گرم در لیتر) و کلروفیل کل (518/0میلی گرم در لیتر) در تیمار آبیاری پس از 50 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و بدون کاربرد پلیمر به دست آمد. بالاترین (259/0میلی‌گرم در لیتر) و پایین ترین (028/0میلی گرم در لیتر) میزان کلروفیل b در تیمار آبیاری پس از 200 میلی متر تبخیر و به ترتیب با کاربرد 60 و 240 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب مشاهده شد. بالاترین عملکرد دانه (1226کیلوگرم در هکتار) و اسانس (5/36کیلوگرم در هکتار) مربوط به آبیاری پس از 50 میلی متر تبخیر از تشتک و 60 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب بود. با افزایش فاصله آبیاری به 100، 150 و 200 میلی متر تبخیر، برای تولید حداکثر عملکرد، به ترتیب به 120، 180 و 120 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب نیاز بود. درصد اسانس زیره با افزایش فاصله آبیاری تا 150 میلی متر تبخیر به تدریج و به صورت معنی دار افزایش یافت ولی با افزایش بیشتر فاصله آبیاری روند کاهشی داشت. مشابه عملکرد دانه، کمترین عملکرد اسانس (9/0کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار آبیاری پس از 50 میلی متر تبخیر و 120کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب، یعنی کمتر از عملکرد تولید شده تحت شرایط آبیاری پس از 200 میلی متر تبخیر بود. در نهایت، مقدار مناسب پلیمر سوپرجاذب برای سطوح مختلف آبیاری متفاوت بود، یعنی برای شاهد، و تنش های ملایم و متوسط کمتر از 120 کیلوگرم، و برای تنش شدید 300 کیلوگرم در هر هکتار مناسب برای تولید اسانس در زیره سبز توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

پلیمر؛ تشتک تبخیر کلاس A؛ زیره سبز؛ کلروفیل؛ کلونجر

مراجع

1- Abraham J., and Rajasekharan Pillai V.N. 1995. N, N-methylene bisacrylamide-crosslinked polyacrylamide for controlled release urea fertilizer formulations. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 26(19-20):3231-3241.

2- Ahmadian A., Ghanbari A., Ghalvi M., Siahsar B., and Arazmjo E. 2010. The effect different irrigation regimes and animal manure on nutrient, essential oil and chemical composition on cumin (Cuminum cyminum L.). Journal of Crop Ecophysiology (Agriculture Science), 16(4):83-94. (in Persian with English abstract)

3- Akhter S., Mahmood K., Malik K.A., Mardan A., Ahmad M., and Iqbal M.M. 2004. Effect of hydrogel amendment on water storage of sandy loam and loam soils and seedling growth of barley, wheat and chickpea. Plant, Soil and Environment, 50:463-469.

4- Al-Harbi A.R., Al-Omran A.M., Shalalay A.A., and Choudhary M.L. 1999. Efficacy of a hydrophilic polymer declines with time in greenhouse experiments. HortScience, 34(2):223-224.

5- Ben-Hur M., and Letey J. 1989. Effect of polysaccharides, clay dispersion, and impact energy on water infiltration. Soil Science Society of America Journal, 53:233-238.

6- Bowman D.C., and Evans R.Y. 1991. Calcium inhibition of polyacrylamide gel hydration is partially reversible by potassium. HortScience, 26:1063-1065.

7- Chatzopoulos F., Fugit J.F., and Ouillous L. 2000. Étude, en fonction de differents paramètres, de l’absorption et de la desorption d’eau par un copolymère acrylamide–acrylate de sodium reticule. European Polymer Journal, 36(1):51-60.

8- Earl H.J., and Davis R.F. 2003. Effect of drought stress on leaf and whole canopy radiation use efficiency and yield of maize. Agronomy Journal, 95:688- 696.

9- Eikani M.H., Golmohammad F., Mirza M., and Rowshanzamir S. 2007. Extraction of volatile oil from cumin (Cuminum cyminum) with superheated water. Journal of Food Process Engineering, 30:255-266.

10- Fazeli Rostampour M., Seghatoleslami M.J., and Moosavi G.R. 2010. The study of drought stress effect and superabsorbent on relative water content and leaf chlorophyll index and its relationship with seed yield in corn (Zea mays L.). Crop Physiology, 2(1):19-31. (in Persian with English abstract)

11- Ganji Khorramdel N. 1999. The effect of super absorbent polymer PR 3005A on some physical properties of soil. MSc. Dissertation, Tarbiat Modarres University. (in Persian)

12- Gross J. 1991. Pigment in vegetables, Van Nostrand Reinhold, New York.

13- Hashemi-Dezfooli A., Koocheki A. and Banayan-Avval K. 1996. Improving crops yield (Translation). Jihad-e-Daneshgahi Mashhad Press. (In Persian)

14- Lichtenthaler H.K. 1987. Chlorophylls and carotenoids: pigments of photosynthetic biomembranes. Methods in Enzymology, 148:350-382.

15- Helalia A., and Letey J. 1988. Cationic polymer effects on infiltration rates with a rainfall simulator. Soil Science Society of America Journal, 52:247-250.

16- Kafi M., and Keshmiri E. 2011. Study of yield and yield components of iranian land race and indian RZ19 cumin (cuminum cyminum) under drought and salinity stress. Journal of Horticulture Science (Agricultural Sciences and Technology), 25(3):327-334. (in Persian with English abstract)

17- Kafi M., Rashed Mohassel M.H., Koocheki A., and Molafiayi A. 2002. Cumin, production and processing. Zaban va Adab Publication, Tehran, Iran. (In Persian)

18- Mikkelsen R.L. 1994. Using hydrophilic polymer to control nutrient release. Fertilizer Research, 38:53-59.

19- Omidbaigi R. 1995. Production and processing of medicinal plants. No.1, Astan Quds Razavi Publication. Mashhad, Iran (In Persian).

20- Omidbaigi R. 2011. Production and processing of medicinal plants. No.3, Astan Quds Razavi Publication. Mashhad, Iran. (In Persian)

21- Ovsati Z. 1992. Laboratory techniques in biochemistry. Jihad-e-Daneshgahi Pub., Tehran, Iran. (In Persian)

22- Parry M.A.J., Andraloje P.J., Khan S., Lea P.J., and Keys A.J. 2002. Rubisco activity: Effects of drought stress. Annals of Botany, 89:833- 839.

23- Rahimian Mashhadi H. 1992. Effect of planting dates and irrigation regime on Cumin growth and yield. I.R.O.S.T. Khorasan Center, Mashhad, Iran. (in Persian)

24- Razban M., and Pirzad A. 2011. Evaluate the effect of varying amounts of super absorbent under different irrigation regimes on growth and water deficit tolerance of German chamomile (Matricaria chamomilla) as a second crop. Journal of Sustainable Agriculture and Production Science, 21(4): 124- 137. (in Persian with English abstract)

25- Sadeghi B. 1991. Rates of nitrogen and irrigation on Cumin production. I.R.O.S.T. Khorasan Center, Mashhad, Iran. (in Persian)

26- Schlemmer M.R, Francis D.D., Shanahan J.F., and Schepers J.S. 2005. Remotely measuring chlorophyll content in corn leaves with differing nitrogen levels and relative water content. Agronomy Journal, 97:106-112.

27- Soyjka R.E., and Lentz R.D. 1997. Reduction furrow irrigation erosion with polyacrylamide. Journal of Production Agriculture, 10:47-52.

28- Teyel M.Y., and EL-Hady O.A. 1981. Super gel as a soil conditioner. Acta Horticulturae, 119:247-250.

29- Wang Y., and Boogher C.A. 1987. Effect of medium-incorporated hydrogel on plant growth and water use of two foliage species. Journal of Environmental Horticulture, 5:125-127.

30- Yazdani F., Alahdadi I., Akbari G., and Behbahani M.R. 2007. Effect of different rates of superabsorbent polymer (Tarawat A200) on soybean yield and yield components (Glycine max L.). Pajouhesh-va-Sazandegi, 75:167-174. (in Persian with English abstract)