ارزیابی شاخص‌های رقابت در کشت مخلوط گندم (Triticum aestivum) و نخود زراعی (Cicer arietinum) تحت تأثیر نیتروژن

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 5، دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 25، مهر 1393، صفحه 344-355   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v7i3.26662

نویسندگان

طیبه مشهدی^* ؛ علی نخ زری مقدم؛ حسین صبوری

گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

چکیده

به منظور بررسی شاخص‌های رقابت کشت مخلوط گندم و نخود تحت تأثیر نیتروژن مصرفی، آزمایشی در سال زراعی 89-1388 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه گنبد کاووس به اجرا در آمد. عامل الگوی کاشت در 4 سطح شامل کشت خالص گندم (W)، کشت مخلوط 2 ردیف گندم و 1 ردیف نخود (W2C1)، کشت مخلوط 1 ردیف گندم و 2 ردیف نخود (W1C2) و کشت خالص نخود (C) و عامل نیتروژن در پنج سطح شامل 0، 25، 50، 75 و 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بود. نتایج نشان داد که حداکثر عملکرد دانه و عملکرد معادل گندم از کشت خالص گندم بدست آمد. در تیمار کشت مخلوط دو ردیف گندم و یک ردیف نخود و یک ردیف گندم و دو ردیف نخود نسبت برابری زمین به ترتیب 87/0 و 71/0 بود که کمتر از کشت خالص دو گیاه بود. ضریب نسبی تراکم گندم در تیمار کشت مخلوط دو ردیف گندم و یک ردیف نخود و تیمار کشت مخلوط یک ردیف گندم و دو ردیف نخود به ترتیب 93/1 و 73/1 و نخود به ترتیب 15/0 و 17/0 بود. در هر دو کشت مخلوط گیاه گندم غالب و گیاه نخود مغلوب بود. نسبت رقابتی در تیمار کشت مخلوط دو ردیف گندم و یک ردیف نخود بیشتر از یک ردیف گندم و دو ردیف نخود بود. کاهش عملکرد واقعی و سودمندی کشت مخلوط در گندم مثبت و در نخود منفی بود. کشت مخلوط گندم و نخود باعث کاهش عملکرد واقعی و سودمندی کشت مخلوط شد.

کلیدواژه‌ها

شاخص‎های رقابت؛ گندم؛ نخود؛ کشت مخلوط؛ عملکرد دانه