دوقلوزایی در گاوهای هلشتاین ایران: عوامل موثر بر میزان وقوع و پیامدهای تولیدی و تولید مثلی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 15، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 25، فروردین 1395، صفحه 185-196   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- ژنتیک و اصلاح دام و طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v8i1.46120

نویسندگان

ابوالفضل مهنانی^* ؛ علی صادقی سفیدمزگی؛ علیرضا آقاطهرانی

دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

مطالعه حاضر جهت بررسی عوامل موثر بر میزان وقوع دوقلوزایی و تأثیر آن بر عملکردهای تولیدی و تولیدمثلی صورت پذیرفت. در این مطالعه، از اطلاعات 9 گله گاو شیری واقع در استان های اصفهان و خراسان رضوی که متشکل از 160410 زایش طی سال های 1380 تا 1392 بود، استفاده گردید. جهت بررسی عوامل مؤثر بر میزان وقوع دوقلوزایی و تأثیر دوقلوزایی بر بروز سخت زایی و مرده زایی از رویه لجستیک (Proc LOGISTIC) و جهت بررسی تأثیر دوقلوزایی بر عملکرد تولیدی و تولیدمثلی از رویه مدل خطی مختلط (Proc MIXED)، نرم افزار SAS استفاده شد. میانگین وقوع دوقلوزایی 7/2 درصد تخمین زده شد. دوقلوزایی در جمعیت مورد مطالعه یک روند فنوتیپی مثبت و معنی دار نشان داد. عوامل گله، سال، فصل و شکم زایش ارتباط معنی داری با میزان وقوع دوقلوزایی داشتند. گاوهای شکم اول (4/0 درصد) و گاوهای شکم چهارم (5/4 درصد)، فصل زمستان (2/2 درصد) و فصل تابستان (1/3 درصد) به ترتیب کمترین و بیشترین میزان وقوع را داشتند. با افزایش سن نخستین زایش، وقوع دوقلوزایی تمایل به افزایش نشان داد. دوقلوزایی تاثیر معنی داری بر تولید شیر، درصدهای چربی و پروتئین 305 روز نداشت. دوقلوزایی در گاوهای شکم اول و چند شکم، روزهای باز را به ترتیب 8/24 و 8/12 روز، و تعداد تلقیج منجر به آبستنی را 04/0 و 18/0واحد افزایش داد. پیامدهای تولید مثلی برای گاوهای شکم اول شدیدتر از گاوهای چندشکم بود. نتایج حاصل نشان داد که دوقلوزایی شانس ابتلا به سخت زایی و مرده زایی را افزایش داده در حالی که باعث کاهش طول دوره آبستنی می شود به ویژه اگر جنس هر دو گوساله نر باشد.

کلیدواژه‌ها

گاوشیری؛ عملکرد تولیدی و تولیدمثلی؛ نسبت بخت

مراجع

1- Atashi, H., M. J. Zamiri., and M. B. Sayyadnejad. 2012. Effect of twinning and stillbirth on the shape of lactation curve in Holstein dairy cows of Iran. Arch Tierz, 55 (3), 226-233

2- Bar-Anan, R., and J. Bowman. 1974. Twinning in Israeli-Friesian dairy herds. Animal. Production. 18: 109-115.

3- Beerepoot, G., A. Dykhuizen., Y. Nielen., and Y. Schukken. 1992. The economics of naturally occurring twinning in dairy cattle. Journal of Dairy Science, 75: 1044-1051.

4- Cady, R., and L. D. Van Vleck. 1978. Factors affecting twinning and effects of twinning in Holstein dairy cattle. Faculty Papers and Publications in Animal Science, 950-956.

5- Del Rio, N. S., S. Stewart., P. Rapnicki., Y. Chang., and P. Fricke. 2007. An observational analysis of twin births, calf sex ratio, and calf mortality in Holstein dairy cattle. Journal of Dairy Science, 90: 1255-1264.

6- Echternkamp, S. 1992. Fetal development in cattle with multiple ovulations. Journal of Animal Science, 70: 2309-2321.

7- Echternkamp, S. E., and K. E. Gregory.1999.Effects of twinning on gestation length, retained placenta, and dystocia. Journal of Animal Science, 77:39-47.

8- Echternkamp, S., R. Thallman., R. Cushman., M. Allan, and K. Gregory. 2007. Increased calf production in cattle selected for twin ovulations. Journal of Animal Science, 85: 3239-3248.

9- Eddy, R., O. Davies., and C. David. 1991. An economic assessment of twin births in British dairy herds. Vetenary Record, 129: 526-529.

10- Erb, R., and R. Morrison. 1959. Effects of Twinning on Reproductive Efficiency in a Holstein-Friesian Herd. Journal of Dairy Science, 42: 512-519.

11- Fricke, P., and M. Wiltbank. 1999. Effect of milk production on the incidence of double ovulation in dairy cows. Theriogenology, 52: 1133-1143.

12- Fricke, P. M. 2001. Twinning in Dairy Cattle. The professial animal scientist, 17:61–67.

13- Garry, F. 2004. An overview of animal welfare in the US dairy industry. Bovine Practitioner, 1-23.

14- Ghavi Hossein Zadeh, N. A., S. Nejati Javaremi., R. Miraei Ashtiani., and H. Kohram, 2008. An observational analysis of twin births, calf stillbirth, calf sex ratio, and abortion in Iranian Holsteins. Journal of Dairy Science, 91: 4198-4205.

15- Guerra-Martinez, P., G. Dickerson., G. Anderson., and R. Green. 1990. Embryo-transfer twinning and performance efficiency in beef production. Journal of Animal Science, 68: 4039-4050.

16- Johansson I., B. Lindhe., and F. Pirchner. 1974. Causes of variation in the frequency of monozygous and dizygous twinning in various breeds of cattle. Hereditas, 78: 201-234.

17- Karlsen, A., J. Ruane., G. Klemetsdal, and B. Heringstad. 2000. Twinning rate in Norwegian cattle: frequency, (co) variance components, and genetic trends. Journal of Animal Science, 78: 15-20.

18- Kinsel, M., W. Marsh., P. L. Ruegg., and W. Etherington. 1998. Risk factors for twinning in dairy cows. Journal of Dairy Science, 81: 989-993.

19- Kirkpatrick, B. 2002. Management of twinning cow herds. Journal of Animal Science, 80: E14-E18.

20- Komisarek, J., and Z. Dorynek. 2002. Genetic aspects of twinning in cattle. Journal of Applied Genetic, 43: 55-68.

21- Labhsetwar, A. P., W. Tyler., and L. Casida. 1963. Analysis of variation in some factors affecting multiple ovulations in Holstein cattle. Journal of Dairy Science, 46: 840-842.

22- Lopez-Gatius, F., O. Szenci., G. Bech-Sabat., I. Garcia-Ispierto., B. Serrano., P. Santolaria., and J. Yaniz. 2009. Factors of non-infectious nature affecting late embryonic and early foetal loss in high producing dairy herds in north-eastern Spain: literature review. Magyar Allatorvosok Lapja, 131: 515-531.

23- Markusfeld, O. 1987. Periparturient traits in seven high dairy herds. Incidence rates, association with parity, and interrelationships among traits. Journal of Dairy Science, 70: 158-166.

24- Mostafa, A. 2009. Effect of twin vs. single births on gestation length, reproductive performance, dystocia, calf survival rate and culling in Holstein cows. Journal of Vetenary. Medicine, 19: 19-23.

25- Nielen, M., Y. Schukken., D. Scholl., H. Wilbrink., and A. Brand. 1989. Twinning in dairy cattle: a study of risk factors and effects. Theriogenology, 32: 845-862.

26- Sreenan, J., and M. Diskin. 1989. Effect of a unilateral or bilateral twin embryo distribution on twinning and embryo survival rate in the cow. Journal of. Reproduction and fertility, 87: 657-664.

27- Wiltbank, M., P. Fricke., S. Sangsritavong., R. Sartori., and O. Ginther. 2000. Mechanisms that prevent and produce double ovulations in dairy cattle. Journal of Dairy Science, 83: 2998-3007.