بهینه‌سازی استخراج عصاره برگ گیاه حرا با استفاده از روش مخلوط و بررسی اثر ضدمیکروبی آن بر Listeria innocua، Enterococcus faecium و Escherichia coli

مجله پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

مقاله 11، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 38، خرداد و تیر 1395، صفحه 201-213   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ifstrj.v1395i2.28228

نویسندگان

بهروز علیزاده بهبهانی¹؛ علی الغونه²؛ فریده طباطبایی یزدی^{* 2}؛ فخری شهیدی³؛ محبت محبی³

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

²گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

³گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

در این پژوهش اثر حلال‌های آب، اتانول، متانول و گلیسیرین هر کدام در پنج سطح (صفر، 25/31، 33/83، 125 و250 میلی‌لیتر) با استفاده از‌ هندسه مخلوط برای استخراج عصاره برگ گیاه حرا استفاده شد. از مدل چندجمله‌ای شف و بهینه‌‌سازی عددی به‌منظور مدل‌سازی و بهینه‌سازی عصاره استفاده گردید. مدل چندجمله‌ای شف به‌طور معنی‌داری قادر به پیش‌بینی بازده حاصل از استخراج عصاره برگ حرا می‌باشد (میزان ضریب تبین و ضریب تبین اصلاح‌شده به‌ترتیب 94/0 و 84/0 وغیرمعنی‌دار بودن آزمون ضعف برازش و مقدار اندیس F ( 62/14) نشان‌دهنده صحت مدل برای پیش‌بینی بازدهی عصاره می‌باشد). به‌علاوه میزان ضریب تغییرات 6/14% محاسبه شد که نشان‌دهنده تکرارپذیری قابل‌قبول برای داده‌های آزمایشی است. میزان تابع مطلوبیت بهینه‌سازی 94/0 محاسبه شد که نشانگر صحت عملیات بهینه‌سازی می‌باشد. بر این اساس، فرمولاسیون بهینه حاوی گلیسیرین (صفر میلی‌لیتر)، آب (22/28 میلی‌لیتر)، متانول ( 83/59 میلی‌لیتر) و اتانول (95/161 میلی‌لیتر) بود. اثر ضدمیکروبی عصاره‌های برگ گیاه حرا بر سه باکتری 33090 Listeria innocua ATTC، Enterococcus faecium ATTC 51559 وEscherichia coli ATTC 25992 به سه روش (انتشار در آگار به‌کمک دیسک، حداقل غلظت ممانعت‌کننده رشد و حداقل غلظت کشندگی) در هشت غلظت مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد بیشترین اثر بازدارندگی بر Listeria innocua و بالاترین میزان مقاومت در برابر عصاره، مربوط به Escherichia coli بود، همچنین با افزایش غلظت عصاره‌ها قطر هاله باز دارندگی به‌طور معنی‌داری (05/0p<) افزایش یافت. 

کلیدواژه‌ها

گیاه حرا؛ بهینه‌سازی؛ هندسه مخلوط؛ قطر هاله عدم رشد

مراجع