برآورد پارامترهای ژنتیکی نسبت های کلیبر و صفات رشد در گوسفند کردی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 13، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 26، تیر 1395، صفحه 370-381   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- ژنتیک و اصلاح دام و طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v8i2.48657

نویسندگان

داوود علی ساقی^{* 1}؛ علیرضا شهدادی²

¹مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در این مطالعه از رکوردهای مربوط به صفات رشد گوسفندان نژاد کردی که طی سال های 1375 تا 1392 در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی واقع در شهرستان شیروان استان خراسان شمالی جمع آوری شده بود، برای تجزیه و تحلیل ژنتیکی صفات رشد استفاده گردید. صفات مورد بررسی شامل افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر در 4 دوره زمانی (تولد تا از شیرگیری، از شیرگیری تا 6 ماهگی، 6 تا 9 ماهگی و 9 تا 12 ماهگی) بود. مؤلفه‌های (کو) واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفات مورد مطالعه با استفاده از روش حداکثر درست نمایی محدود شده و تحت 6 مدل حیوانی مختلف با استفاده از نرم افزار WOMBAT برآوردید گردید. پس از برازش مدل های حیوانی مورد استفاده، مناسب ترین مدل برای هر صفت بر اساس شاخص اطلاعات آکایک انتخاب شد. بر اساس نتایج، وراثت پذیری مستقیم صفات افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر بر اساس بهترین مدل به ترتیب در دامنه 11/0 تا 13/0 و 11/0 تا 23/0 برآورد گردید. وراثت پذیری مادری و نسبت واریانس فنوتیپی ناشی از محیط دائمی مادری برای صفات قبل از شیرگیری به ترتیب 11/0 و 04/0(افزایش وزن روزانه) و 06/0 و 12/0 (نسبت کلیبر) به دست آمد. همبستگی ژنتیکی بین صفات افزایش وزن روزانه در دوره های مختلف در محدوده 18/0 تا 57/0 برآورد گردید. همبستگی های ژنتیکی بین صفات افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر در حد متوسط تا بسیار قوی برآورد شد. به نظر می رسد انتخاب برای نسبت کلیبر، ضمن افزایش سرعت رشد بره ها، باعث افزایش راندمان مصرف خوراک می شود.

کلیدواژه‌ها

افزایش وزن روزانه؛ پارامترهای ژنتیکی؛ گوسفند کردی؛ نسبت کلیبر

مراجع

1- Abbasi, M. A, R. Abdollahi-Arpanahi., A. Maghsoudi., R. Vaez-Torshizi., and A. Nejati-Javaremi. 2011. Evaluation of models for estimation of genetic parameters and maternal effects for early growth traits of Iranian Baluchi sheep. Small Ruminants Research, 10:1-8.

2- Abegaz, S., J. B. Van Wyk., and J. J. Olivier. 2005. Model comparisons and genetic and environmental parameter estimates of growth and the Kleiber ratio in Horro sheep. South African Journal of Animal Science, 35:30-40.

3- Akaike, H. 1974. A new look at the statistical model identification. IEEE Trans. Automat. Control. 19:716-723.

4- Aliakbari, A., M. A. Abbasi, and A. Lavvaf. 2015. Maternal effects on average daily gain and kleiber ratio of Ghezel sheep in rural breeding systems. Journal of Animal Science Research, 25:109-121. (In Persian with English abstract).

5- Asadi Khoshoei, E., S. R. Miraei-Ashtiani., A. Turkmenzehi., Sh. Rahimi., and R. Vaez Torshizi. 2000. Evaluation of Kleiber ratio as one of criterion for selecting ram in Lori Bakhtiari sheep. Iranian Journal Agricultural Science, 30(4):649-655. (In Persian with English abstract).

6- Azizi, P., M. Ghaderzadeh., P. Azizi, F. Purbayramian., and E. Zandi. 2014. Genetic analysis of growth traits and Kleiber ratio in Moghani sheep breed. Journal of Livestock Research, 3:44-53. (In Persian with English abstract).

7- Badenhorst, M. A. 2011. The Kleiber Ratio as a possible selection for Afrino Sire Selection. Grootfontein Agricultural College Afrino Handleiding Vol 4:9-12.

8- Bergh, L., M. M. Scholtz., and G. I. Erasmus. 1992. Identification and assessment of the best animals: the Kleiber ratio (growth rate/metabolic) as a criterion for beef cattle. Proceeding of Australian Association of Animal Breeding and Genetics, 10:338-340.

9- Bosso, N. A., M. F. Cisse., E. H. van der Waaij., A. Fall., and J. A. M. van Arendonk. 2007. Genetic and phenotypic parameters of body weight in West African Dwarf goat and Djallonke sheep. Small Ruminants Research, 67:271-278.

10- Dixit, S. P., J. S. Dhillon., and G. Singh. 2001. Genetic and non-genetic parameters for growth traits of Bharat Merino lambs. Small Ruminants Research, 42:101-104.

11- Elfadilli, M., C. Michaux., J. Detilleux., and P. L. Leroy. 2000. Genetic parameters for growth traits of the Moroccan Timahdit breed of sheep. Small Ruminants Research, 37:203-208.

12- Eskandarinasab, M., F. Ghafouri-Kesbi., and M. A. Abbasi. 2010. Different models for evaluation of growth traits and Kleiber ratio in an experimental flock of Iranian fat-tailed Afshari sheep. Journal of Animal Breeding and Genetics, 127:26-33.

13- Fogarty, N. M. 1995. Genetic parameters for live weight, fat and muscle measurements, wool production and reproduction in sheep: A review. Animal Breeding Abstracts, 63:101-143.

14- ‎Foxpro, Version 2.6. 1993. Holding, Inc., All right reserved, Patent Pendling.‎

15- Galal, E. S. E., H. R. M. Metawi., A. M. Aboul Nega., and A. Abdel Aziz. 1996. Performance of factors affecting the small-holder sheep production system in Egypt. Small Ruminants Research, 19:97-102.

16- Hoque, M. A, M. Hosono., T. Oikawa., and K. Suzuki. 2009. Genetic parameters for measures of energetic efficiency of bulls and their relationships with carcass traits of field progeny in Japanese Black cattle. Journal of Animal Science, 87:99-106.

17- Kleiber, M. 1947. Body size and metabolic rate. Physiol. Rev. 27:511-541.

18- Maria, G. A., K. G. Boldman., and L. D. Van Vleck. 1993. Estimates of variances due to direct and maternal effects for growth traits of Romanov sheep. Journal of Animal Science, 71:845-849.

19- Matika, O., J. B. Van Wyk, G. J. Erasmus, and R. L. Baker. 2003. Genetic parameter estimates in Sabi sheep. Livestock Production Science, 79:17-28.

20- Meyer, K. 2012. WOMBAT, A program for Mixed Model Analyses by Restricted Maximum Likelihood. User Notes. Animal Genetics and Breeding Unit, University of New England Armidale, Australia.

21- Miraei-Ashtiani, S. R., S. A. R. Seyedalian., and M. Moradi Shahrbabak. 2007. Variance components and heritabilities for body weight traits in Sangsari sheep, using univariate and multivariate animal models. Small Ruminants Research, 73:109-114.

22- Mohammadi, H., M. Moradi Shahrebabak., H. Moradi Shahrebabak., A. Bahrami., and M. Dorostkar. 2013. Model comparisons and genetic parameter estimates of growth and the Kleiber ratio in Shal sheep. Archiv Tierzucht, 10:1-20.

23- Mohammadi, Y., A. Rashidi., M. S. Mokhtari., and A. K. Esmailizadeh. 2010. Quantitative genetic analysis of growth traits and kleiber ratios in Sanjabi sheep. Small Ruminants Research, 93:88-93.

24- Mohammadi, Y., R. Miraii Ashtiani, A. Esmailizadeh, and M. Ahmadi. 2006. Kleiber ratio as an indirect criterion to improve feed efficiency in Kurdish sheep. Journal of Agricultural Science and Natural Resources, 13(1):106-113. (In Persian with English abstract).

25- Mokhtari, M. S., A. Rashidi., and Y. Mohammadi. 2008. Estimation of genetic parameters for post-weaning traits of Kermani sheep. Small Ruminants Research, 80:22–27.

26- Rashidi, A., M. S. Mokhtari., A. Safi Jahanshahi., and M. R. Mohammad Abadi. 2008. Genetic parameter estimates of pre-weaning growth traits in Kermani sheep. Small Ruminants Research, 74:165-171.

27- Saghi, D. A., A. Yavari., A. Mobaraki, et al. 2014. Statistica and data of Kurdish sheep breeding station. Arshadan press. (In Persian).

28- SAS. 2008. User’s Guide, Version 9.2., SAS Institute, Cary, NC.

29- Savar-Sofla, S. A. Nejati-javaremi., M. A. Abbasi., R. Vaez-Torshizi., and M. Chamani. 2011. Investigation on direct and maternal effects on growth traits and the Kleiber ratio in Moghani sheep. World Applied Sciences Journal, 14:1313-1319.

30- Scholtz, M. M., and C. Z. Roux. 1988. The Kleiber ratio (growth rate/metabolic mass) as possible selection criteria in the selection of beef cattle. In: Proceedings of the 3rd World Congress on Sheep and Beef Cattle Breeding, vol. 2, Paris, France, pp. 373-375.

31- Talebi, M. A. 2012. Feed intake, feed efficiency, growth and their relationship with Kleiber ratio in LoriBakhtiari lambs. Archiva Zootechnica, 4:33-39.

32- Tavakolian, J. 1999. The genetic resources of native farm animals of Iran. Animal Science Research Institute of Iran. (In Persian).

33- Van Niekerk, M. M., S. J. Schoeman., M. E. Botha., and N. H. Casey. 1996. Heritability estimates for pre-weaning growth traits in the Adelaide Boer goat flock. South African Journal of Animal Science, 26:6-10.

34- van Wyk, J. B., M. D. Fair., and S. W. P. Cloete. 2003. Revised models and genetic parameter estimates for production and reproduction traits in the Elsenburg Dormer sheep stud. South African Journal of Animal Science, 33:213-222.

35- Vatankhah, M., M. Moradi-Shahrbabak., A. Nejati-Javarmi., R. Miraei-Ashtiani., and R. Vaez-Torshizi. 2005. Estimation of parameters of growth traits in some Iranian sheep breeds. Animal Science Journal (Pajouhesh & Sazandegi). 69:19-28. (In Persian).

36- Vatankhah, M., M. Moradi-Shahrbabak., A. Nejati-Javarmi., R. Vaez-Torshizi., and R. Miraei-Ashtiani. 2005. Phenotypic and genetic characteristics of growth traits in Lori-Bakhtiari sheep. Iranian Journal of Agricultural Science, 36:1455-1463. (In Persian).

37- Willham, R. L. 1972. The role of maternal effects in animal breeding. III. Biometrical aspects of maternal effects in animals. Journal of Animal Science, 35:1288-1293.

38- Yazdi, M. H., G. Engstrom., A. Nasholm., K. Johansson., H. Jorjani., and L. E. Liljedahl. 1997. Genetic parameters for lamb weight at different ages and wool production in Baluchi sheep. Journal of Animal Science, 65:247-255.