اثر پاکلوبوترازول بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و تبادلات گازی گلابی در شرایط رژیم‌های مختلف آبیاری

علوم باغبانی

مقاله 1، دوره 30، شماره 2، خرداد 1395، صفحه 336-347   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v30i2.43779

نویسنده

تیمور جوادی^*

دانشگاه کردستان

چکیده

در نواحی خشک و نیمه خشک، گیاهان اغلب در معرض تنش آبی قرار می‌گیرند. تنش آبی رشد و نمو گیاهان را محدود می‌کند. هدف از این مطالعه بررسی اثر پاکلوبوترازول بر خصوصیات رویشی، فیزیولوژیکی و تبادلات گازی در گلابی رقم "شاه میوه" تحت رژیم‌های مختلف آبیاری بود. نهال‌ها در گلدان‌های بیست لیتری کشت شدند. پاکلوبوترازول به صورت خاکی به مقدار 0، 15/0 و 3/0 گرم در هر گلدان استفاده شد. تیمارهای تنش آبی سه ماه بعد از کشت در گلخانه اعمال شدند. سه تیمار آبیاری شاهد (آبیاری در حد ظرفیت زراعی)، 4/0 و 5/0 مگاپاسکال مکش خاک استفاده شدند. نتایج نشان داد که پاکلوبوترازول تمام صفات رویشی جز وزن خشک ریشه را کاهش داد. پاکلوبوترازول نسبت وزن خشک ریشه به قسمت هوایی را افزایش داد. تنش آبی محتوای نسبی آب برگ، سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، سرعت تعرق، شاخص پایداری غشاء و مقدار کلروفیل را کاهش و محتوای پرولین برگ، مواد جامد محلول کل و گازکربنیک زیر روزنه‌ای را افزایش داد. اثر متقابل معنی‌داری بین خشکی و پاکلوبوترازول در صفات مقدار کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ، پرولین و گازکربنیک زیرروزنه‌ای مشاهده شد. گیاهان تیمار شده با پاکلوبوترازول محتوای آب نسبی بیشتری نسبت به گیاهان تیمار نشده داشتند. آبیاری مجدد در گیاهان تحت تنش دو روز بعد منجر به برگشت تمامی صفات به حالت شد. فقط صفت محتوای نسبی آب برگ کمتر از شاهد بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که پاکلوبوترازول به گیاه اجازه می‌دهد تا از طریق تغییرات موفولوژیکی و فیزیولوژیکی تنش آبی را تحمل کند.

کلیدواژه‌ها

تنش آبی؛ صفات رویشی؛ فتوسنتز؛ کندکننده‌های رشد؛ گلابی

مراجع

1- Asamoah T.E.O., and Atkinson D. 1985. The effects of (2RS,3RS)-1-(4-chlorophenyl)- 4,4-dimethyl-2-(1H-1,2,4 triazol-1-yl) pentan-3-ol (paclobutrazol: PP333) and root pruning on the growth, water use and response to drought of Colt cherry rootstocks. Plant Growth Regulation, 3: 37-45.

2- Berova M., and Zlatev Z. 2003. Physiological response of paclobutrazol-treated triticale plants to water stress. Biologia Plantarum, 46:133-136.

3- Chaney W.R. 2003. Tree growth retardants: arborists discovering new uses for an old tool. Tree care industry. 54:1-6.

4- Chaney W.R. 2005. A paclobutrazol treatment can leave a tree more stress tolerant. Golfdom, Turfgrass Trends. 61: 84-86

5- Conover C.A. 1994. Angel-Wing begonia growth and water requirements affected by paclobutrazol. University of Florida/IFAS, Central Florida Research and Education Centre, Apopka Research Report RH-94-4.

6- Davies T.D., Steffens G.L., and Sankhla N. 1988. Triazole plant growth regulators. Horticaltural Review, 10:63-105.

7- Earl, H. J. (2003). A precise gravimetric method for simulating drought stress in pot experiments. Crop science, 43(5), 1868-1873.

8- Fernandez J.A., Balenzategui L., Banon S., and Franco J.A. 2006. Induction of drought tolerance by paclobutrazol and irrigation deficit in Phillyrea angustifolia during the nursery period. Scientia Horticulturae, 107: 277-283.

9- Fletcher R.A., Gilley A., Davis T.D. and Sankhla N. 2000. Triazoles as plant growth regulators and stress protectants. Horticaltural Review, 24: 56-138.

10- Fletcher R.A. and Nath V. 1984. Triadimefon reduces transpiration and increases yield in water stressed plants. Physiologia Plantarum, 62: 422-426.

11- Gilley A., and Fletcher R.A. 1997. Relative efficacy of paclobtrazol, propinozole and tetraconazole as stress protectants in wheat seedlings. Plant Growth Regulation, 21: 169-175.

12- Gonzalez L., and Gonzalez-Vilar m. 2003. Determination of relative water content. P 207-212. In J. Manuel and Goger R. (eds). Handbook of plant ecophysiology techniques. Kluwer Academic Publishers. London.

13- Irigoyen J.J., and EmerichD.W. 1992. Alfalfa leaf senescence include by drought stress: photosynthesis, hydrogen peroxide metabolism, lipid peroxidation and ethylene evolution. Physiologia Plantarum, 84: 67-72.

14- Kalil I.A., and Rahman H. 1995. Effects of paclobutrazol on growth, chloroplast pigments and sterol biosynthesis of maize (Zea mays L.). Plant Science, 105: 15-21.

15- Lichtenthaler H.K., and Buschmann C. 2001. Chlorophylls and Carotenoids: Measurement and Characterization by UV-VIS Spectroscopy. P. F4.3.1-F4.3.8. In S.J. Schwartz (ed). Current Protocols in Food Analytical Chemistry. New York.

16- Lichtenthaler H.K., and Buschmann C. 2001. Extraction of Photosynthesis tissue: Chlorophylls and Carotenoids. p. F4.2.1- F4.2.6. In S.J. Schwartz (ed). Current protocols in food analytical chemistry. John Wiley & Sons Inc. New York.

17- Mackay, C.E., Hall J.C., Hofstra G., and Fletcher R.A. 1990. Uniconazole- increased changes in abscisic acid, total amino acids, and proline in Phaseolus vulgaris. Pesticide Biochemistry and Physiology, 37: 74-82.

18- Marshall J.G., Rutledge R.G., Blumwald E., and Dumbroff E.D. 2000. Reduction in turgid water in jack pine, white spruce and black spruce in response to drought and paclobutrazol. Tree Physiology, 20: 701-707.

19- Monge E., Madero P., Val J., and Blanco A. 1993. Effects of paclobutrazol application and fruit load on microelement concentrations in peach leaves. P. 319-323. In M.A.C. Fragoso and M.L. van Beusichem (eds). Optimization of plant nutrition. Kluwer Academic Press. Dordrecht.

20- Morgan J. 1986. The effect of N nutrition on the water relations and gas exchange characteristics of wheat (Teriticum aestivum L.). Plant Physiology, 80: 52-58.

21- Neill S.J., and Burnett E.C. 1999. Regulation of gene expression during water deficit stress. Plant Growth Regulation, 29: 23-33.

22- Ozmen A.D., Ozdemir F., and Turkan I. 2003. Effects of paclobutrazol on response of two barley cultivars to salt stress. Biologia Plantarum, 46: 263-268.

23- Paquin R., and Lechasseur P. 1979. Observations sur une methode de dosage de la praline libre dansles extraits de plants. Canadian Journal of Botany, 57: 1851-1854.

24- Poole R.T., and Conover C.A. 1992. Water use and growth of eight foliage plants influence by Paclobutrazol. University of florida, Central Florida Research and Education Center-Apopka.

25- Ranney T.G., Bassuk N.L., and Whitlow T.H. 1989. Effect of transplanting practices on growth and water relations of Colt cherry trees during reestablishment. Journal of Environmental Horticulture, 7: 41-45.

26- Ronchi A., Farina G., Gozzo F., and Tonelli C. 1999. Effects of triazolic fungicide on maize plant metabolism: modifications of transcript abundance in resistance-related pathways. Plant Science, 130: 51-62.

27- Sairam R.K., Veerabhadra R.K., and Srivastava G.C. 2002. Differential response of wheat genotypes to long term salinity stress in relation to oxidative stress, antioxidant activity and osmolyte concentration. Plant Science, 163: 1037-1046.

28- Sanchez-Blanco M.J., Ferrandez T., Navarro A., Banon S., and Alarcon J.J. 2004. Effects of irrigation and air humidity preconditioning on water relations, growth and survival of Rosmarinus officinalis plants during and after transplanting. Journal of Plant Physiology, 161: 1133-1142.

29- Senaratna T., Mackay C., Mckersie B., and Fletcher R. 1988. Uniconazole- induced chilling tolerance in tomato and it relationship to antioxidant content. Journal of Plant Physiology, 133: 56-61.

30- Sopher C.R., Krol M., Huner N.P.A., Moore A.E. and Fletcher R.A. 1999. Choloroplastic changes associated with paclobtrazol-induced stress protection in maize seedlings. Canadian Journal of Botany, 77: 279-290.

31- Still J.R. and Pill W.G. 2004. Growth and stress tolerance of tomato seedlings (Lycopersicon esculentum Mill.) in response to seed treatment with paclobutrazol. Journal of Horticultural Science and Biotechnology, 79: 197-203.

32- Swindale L.D., and Bidinger F.R. 1981. The human consequences of drought and crop research priorities for their alleviation. P. 2-13. In L.G. Paleg and D. Aspinal (eds). The physiology and biochemistry of drought resistance in plants. Academic Press: Sydney.

33- Wang, S.Y., and Faust, M.1986. Effect on growth retardants on root formation and polyamine content in apple seedlings. Journal of the American Society for Horticultural Science. 111: 912-917.

34- Wood B.W. 1984. Influence of paclobutrazol on selected growth and chemical characteristics of young pecan seedlings. HortScience, 19: 837-839.

35- Zhu L., van Peppel A., Li X., and Welander M. 2004. Changes of leaf water potential and endogenous cytokinins in young apple trees treated with or without paclobutrazol under drought conditions. Scientia Horticulturae, 99: 133-141.