اثر ضد قارچی عصارة خام 27 گونة گیاهان دارویی علیه عامل لکه موجی گوجه فرنگی (Alternaria solani)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 2، دوره 29، شماره 3 - شماره پیاپی 32، مهر 1394، صفحه 304-309   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v29i3.22450

نویسندگان

سمیرا قاسمی¹؛ معصومه خان احمدی^{* 2}؛ سعید عباسی³

¹دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

²جهاد دانشگاهی کرمانشاه

³دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

در سال‌های اخیر استفاده از ترکیبات ثانویة گیاهی رونق یافته است. این ترکیبات برای محافظت از گیاهان در برابر بیماری های قبل و پس از برداشت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه اثر بازدارندگی دو عصارة اتانولی و آبی حاصل از 27 گونة گیاهان دارویی شامل آویشن sp. Thymus، رازیانه Foeniculum vulgare، انیسون Pimpinella anisum، تره کوهی Allium ampeloprasum ، پر سیاوش Adiantum capillus – veneris ، بنفشه معطر Viola odorata، شقایق Papaver sp.، گل سرخRosa hybrida ، پنیرک Malva sylvestris، ترخونArtemisia dracunculus ، بابونه Matricaria recutita شوید Anethum graveolens، ریحان Ocimum basilicum، بلوط Quercus sp.، گل ختمی officinalis Althaea، گلپر Heracleum persicum، دارچین Cinnamonum sp.، میخک Caryophillium aromaticus، پونه Mentha puleguim، نعناع فلفلی Mentha piperita، اسطوخودوس sp. Lavandula، سنبل الطیب Valerianae sp.، گل گاو زبان Borago officinalis، گزنه Urtica dioica، جعفریPetroselinum sp. ، مریم گلی Salvia officinalis، شنبلیله Trigonella foenum-graecum روی رشد میسلیومی Alternaria solani به روش دیسک کاغذی در مقدار 5 میلی‌گرم بر هر دیسک کاغذی بررسی شد. بر طبق نتایج حاصل از بین 27 گونة گیاهی آزمایش شده، حداقل 14گونه (52 درصد) روی رشد میسلیومی قارچ مورد مطالعه اثر بازدارندگی نشان دادند. در بین گیاهان مورد بررسی عصارة آبی سه گیاه شقایق، تره کوهی و ریحان به ترتیب با تشکیل هاله بازدارندگی به شعاع22/0 ± 22/ 10، 39/0 ± 10 و 17/0± 67/9 میلی متر روی رشد میسلیومی قارچ A. solani دارای بیشترین اثر بازدارندگی بودند. عصارة اتانولی رازیانه با شعاع هاله بازدارندگی به میزان 51/0±33/8 بیشترین اثر بازدارندگی را نشان داد. بنابراین گیاهان دارویی منابع با ارزش ترکیبات فعال زیستی هستند که می توان با مطالعات جامع و انجام آزمایشات تکمیلی در جهت کنترل عوامل بیماری زای گیاهی نیز از آن‌ها بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها

حلال؛ دیسک کاغذی؛ عصاره

مراجع

1- Abdoulmaleki M., Bahraminejad S., and Abbasi S. 2008. Investigation of antifungal effects of some plant extracts against four phytopathogen fungi. Journal of Medicinal plants, 38: 145-158. (in persain).

2- Agrios G.M. 2005. Plant pathology. 5 th ed. Academic Press, New York, NY. pp 948.

3- Alamri S.A., and Moustafa M.F. 2012. Antimicrobial properties of 3 medicinal plants from Saudi Arabia against some clinical isolates of bacteria. Saudi Medical Journal, 33:272-277.

4- Ates D.A., and Erdourul Z.T. 2003. Antimicrobial activities of various medicinal and commercial plant extracts. Turkish Journal of Biology, 27: 157-162.

5- Ayachi A., Alloui N., Bennoune O., Yakhlef G., Amiour S.D., Bouzid W., Zoughlache S.D., Boudjellal K., and Abdessemed H. 2009 .Antibacterial activity of some fruits; berries and medicinal herb extracts against poultry strains of Salmonella. Agricultural and environmental,6: 12-15.

6- Azlan G.J., Madzali M., and Johari R. 2003. Accumulation of physalin in cell and tissues of Physalis minima L. WOCAMP Congress on Medicinal Aromatic plant. 15 Sep 2011. Malaysia.

7- Caglayan U., Berna O., Gunay, S., and Afife, M. 2009. Antimicrobial activity of four annual Papaver species growing in Turkey. Pharmaceutical Biology (Formerly International Journal of Pharmacognosy, 47:4 - 6.

8- Choi G.J.A., Jang K.S., Kim J.S., Lee S.W., Cho J.Y., Cho K.Y., and Kim J-C. 2004. In vivo antifungal activities of 57 plant extracts against six plant pathogenic fungi. Plant Pathology, 20: 184- 191.

9- Cowan M.M. 1999. Plant products as antimicrobial agents. Clinical Microbiology Review, 12: 564–582.

10- Dusko, L. B., Comic L., and Solujic-Sukdolak S. 2006. Antibacterial activity of some plants from family apiaceae in relation to selected phytopathogenic bacteria. Kragujevac Journal Science, 28: 65-72.

11- Fariai J.I.T., FerreiraI S.R., Yassumoto L., de Souza J.P., Ishikawa N.K., and Barbosa A.M. 2006. Antifungal activity of essential oil isolated from Ocimum gratissimum L. (eugenol chemotype) against phytopathogenic fungi. Brazilian Archives of Biology and Technology, 49: 867-871.

12- Ghasemi S., Abbasi S., Bahraminejad S., and Harighi, B. 2012. Inhibitory effect of some crude extracts against Damping off agents. Australasian plant pathology Journal, 41: 331-338.

13- Gulfraz M., Nyla J., Rehana K., Kokab J., and Gulshan A. 2008. Composition and antimicrobial properties of essential oil of Foeniculum vulgare. African Journal of Biotechnology, 7: 4364-4368.

14- Hadian J., Tabatabaee S M., Salehi P., Haji Eghrari B., and Ghorban pour M. 2005. Phythochemical investigation of Cymbopogon parkeri Stapf essential oil and Biological effects against phytopathogen fungi. Iranian Journal of Agriculture Science. 37: 425-431. (in persain)

15- Konstantinidou-Doltsinis S., Markellou E., Kasselaki A.M., Fanouraki M.N., Koumaki C.M., Schmitt A., Liopa-Tsakalidis A., and Malathrakis N.E., 2006. Efficacy of Milsana®, a formulated plant extract from Reynoutria sachalinensis, against powdery mildew of tomato ( Leveillula taurica). Biocontrol, 51: 375-392.

16- Lee H.S., Chang M.S., Su M.S., Huang Y. S., and Jang H.D. 2007. Effects of some Chinese medicinal plant extracts on five different fungi. Food Control, 18: 1547–1554.

17- Marzuk Z., Marzuk B., Ehraief I., and Boukef K. 2006. Analysis of Tunisian Mentha pulegium L. oils from Monastir. SIPAM. Revue des regions arides, 1: 412-419.

18- Moradi R., Nasiri Mahalati M., Rezvani Moghadam P., Lakzyan A., and Nejad Ali A. 2010. Effects of biological and organic fertilizers on the yield and quality of essential oil of fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Journal of Horticultural Science. 25: 25-33. (in persain)

19- Osbourn A.E. 2003. Saponins in cereals. Phytochemistry, 62: 1-4.

20- Quintana N., Weir T.L., Du J., Broeckling C.D., Rieder J.P., Stermitz F.R., Paschke M.W., and Vivanco J.M. 2008. Phytotoxic polyacetylenes from roots of Russian knapweed(Acroptilon repens (L.) DC.). Phytochemistry, 69: 2572–2578.

21- Shahat A.A., Abeer Y.I., Hendawy S.F., Elsayed O.A., Faiza M.H., Fawzia H.A.R., and Mahmoud S.A. 2006. Chemical Composition, Antimicrobial and Antioxidant Activities of Essential Oils from Organically Cultivated Fennel Cultivars. Molecules, 16:1366-1377.

22- Shariff N., Sudarshana M.S., Umesha S., and Hariprasad P. 2006. Antimicrobial activity of Rauvolfia teyraphylla and Physalis minima leaf and callus extracts. African Journal of Biotechnology, 5: 946-950.

23- Sher A. 2009. Antimicrobial activity of natural products from medicinal plants. Gomal. Journal of Medical Sciences, 7: 72-78.

24- Singh U.P., and Prithiviraj B. 1997. Neemazal, a product of neem (Azadirachta indica), induces resistance in pea (Pisum sativum) against Erysiphe pisi. Physiological and Molecular Plant Pathology, 51:181-194.

25- Tanackov K., Sunnaica D., Gordana R.D., Tepia N.A.N., and Vujiaia B. L. 2009. Influence of Allium ampeloprasum L. and Allium cepa L. essential oils on the growth of some years and moulds. Academic Journals Database, 116:121-130.

26- Zhang J., Li S., and Wu W. 2009. The Main Chemical Composition and in vitro Antifungal activity of the Essential Oils of Ocimum basilicum Linn. var.pilosum (Willd.) Benth. Molecules, 14: 273-278.