بهینه‌سازی شرایط کشت درون‌شیشه‌ای پایه رویشی گلابی Pyrodwarf

علوم باغبانی

مقاله 5، دوره 32، شماره 2، شهریور 1397، صفحه 301-310  

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v32i2.67149

نویسندگان

احمد شریفی¹؛ آزاده خادم ¹؛ مریم مرادیان¹؛ سیده مهدیه خرازی²

¹سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

²جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

چکیده

گلابی (Pyrus sativus) به عنوان یکی از مهم‌ترین میوه‌های دانه‌دار شناخته شده است. کشت پایه رویشی پیرودوارف (pyrodwarf) بدلیل عملکرد مناسب در شرایط تنش، مقاومت در مقابل سرمای زمستانه و قابلیت رشد در محیط خاک‌های قلیایی به عنوان راهکاری موثر به منظور افزایش بازدهی باغات گلابی شناخته شده است. از این‌رو این تحقیق با هدف بهینه‌سازی شرایط ریزازدیادی پایه پیرودوارف در شرایط درون‌شیشه‌ای انجام شد. به منظور پرآوری، ریزنمونه‌های گره از گیاهچه‌های استریل و یکنواخت تهیه و در محیط کشت‌های پایه مختلف شامل محیط کشت‌های MS، WPM، QL و QL تغییریافته در ترکیب با 5/0 میلی‌گرم در لیتر هورمون BA و 05/0 میلی‌گرم در لیتر هورمون IAA و یا IBA کشت شدند. به منظور بهینه‌سازی ریشه‌زایی نیز در مرحله اول از محیط کشت‌های حاوی عناصر معدنی مختلف استفاده شده و در مرحله دوم اثر کاربرد هورمون اکسین و زغال فعال بر صفات ریشه‌زایی گیاهچه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که تعادل عناصر معدنی پرمصرف بر میزان باززایی گیاهچه‌ها موثر است اما بر رشد گیاهچه‌ها اثر معنی‌داری نداشت. طبق این نتایج، محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA به همراه 05/0 میلی‌گرم در لیتر IBA به عنوان محیط کشت مناسب به منظور پرآوری گیاهچه‌ها تعیین شد. علاوه بر این در بین تیمارهای ریشه‌زایی، کاربرد هورمون IAA با غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر و یا زغال فعال به میزان 1 گرم در لیتر در محیط کشت ½ MS از لحاظ صفات مورد بررسی به عنوان محیط کشت مناسب ریشه‌زایی مشخص شد. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که عناصر پرمصرف و حضور هورمون اکسین بیشترین تاثیر را به ترتیب در طی مراحل پرآوری و ریشه‌زایی گیاهچه‌های پیردوارف در شرایط درون شیشه‌ای داشتند.

کلیدواژه‌ها

اکسین؛ زغال فعال؛ ریزازدیادی؛ تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی

مراجع

1- Bell R.L. 1995. Preconditioning effects of proliferation medium on adventitious regeneration of pear. HortScience, 30:832.

2- Bolandi A.R., Hamidi H., and Rezagholi A.A. 2016. Effects of culture media and growth regulators on propagation of rootstock GF677 in tissue culture conditions. Journal of Plant Researches, 29(1): 1-14. (in Persian with English abstract)

3- Cerović R., Kuzmanović M., Ružić D.J., and Vujović,T. 2008. The influence of imidazole fungicides on multiplication in vitro of low vigorous pear and cherry rootstocks. International Symposium on Biotechnology of Fruit Species: 79-86.

4- Channuntapipat C., Sedgley M., and Collins G. 2003. Micropropagation of almond cultivars Nonpareil and Ne Plus Ultra and the hybrid rootstock Titan× Nemaguard. Scientia Horticulturae, 98(4): 473-484.

5- Ciccotti A.M., Bisognin C., Battocletti I., Salvadori A. Herdemertens M. and Jarausch W. 2008. Micropropagation of apple proliferation-resistant apomictic Malus sieboldii genotypes. Agronomy Research, 6(2): 445-458.

6- De Klerk G.J., Ter Brugge J., and Marinova S. 1997. Effectiveness of indoleacetic acid, indolebutyric acid and naphthaleneacetic acid during adventitious root formation in vitro in Malus ‘Jork 9’. Plant cell, tissue and organ culture, 49(1): 39-44.

7- Gomes F., and Canhoto J.M. 2009. Micropropagation of strawberry tree (Arbutus unedo L.) from adult plants. In Vitro Cellular & Developmental Biology-Plant, 45(1): 72-82.

8- Jacob H.B. 1997. Pyrodwarf, a new clonal rootstock for high density pear orchards. In VII International Symposium on Pear Growing: 169-178.

9- Jamshidi S., Yadollahi A., Ahmadi H. Arab M.M., and Eftekhari M. 2016. Predicting in vitro culture medium macro-nutrients composition for pear rootstocks using regression analysis and neural network models. Frontiers in plant science, 7:1-12.

10- Kadota, M., and Niimi, Y. 2003. Effects of cytokinin types and their concentrations on shoot proliferation and hyperhydricity in in vitro pear cultivar shoots. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 72(3): 261-265.

11- Moretti, C., Scozzoli, A., Pasini, D. and Paganelli, F., 1990. In vitro propagation of pear cultivars. In Vitro Culture, 300: 115-118.

12- Nezami Alanagh E., Garoosi G.A., Haddad R., Maleki S., Landin M., and Gallego P.P. 2014. Design of tissue culture media for efficient Prunus rootstock micropropagation using artificial intelligence models. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 117(3):349-359.

13- Rathore J.S., Rathore V., Shekhawat N.S., Singh R.P., Liler G., Phulwaria M., and Dagla H.R. 2004. Micropropagation of woody plants. In Plant Biotechnology and Molecular Markers, p.195-205.

14- Rugini E., and Verma D.C. 1983. Micropropagation of difficult-to-propagate almond (Prunus amygdalus, Batsch) cultivar. Plant science letters, 28(3): 273-281.

15- RUŽIĆ D., Vujović T., Nikolić D., and Cerović, R. 2011. In vitro growth responses of the ‘Pyrodwarf’ pear rootstock to cytokinin types. Romanian Biotechnological Letters, 16(5): 6631.

16- Sharma T., Modgil M., and Thakur M. 2007. Factors affecting induction and development of in vitro rooting in apple rootstocks. Indian Journal of Experimental Biology, 45: 824-829.

17- Silva, G.J., Souza, T.M., Barbieri, R.L., and Costa de Oliveira, A. 2014. Origin, domestication, and dispersing of pear (Pyrus spp.). Advances in Agriculture, 12:1-8.

18- Vujovic T., Ruzic D.J., and Cerovic R. 2012. In vitro shoot multiplication as influenced by repeated subculturing of shoots of contemporary fruit rootstocks. Hort. Sci., 39: 101-7.

19- Yeo D.Y., and Reed B.M. 1995. Micropropagation of three Pyrus rootstocks. HortScience, 30(3): 620-623.