ارزیابی تغییرات خرداقلیمی محیط در دو گونه درختی اقاقیا معمولی و کاج در فضای سبز شهر مشهد

علوم باغبانی

مقاله 5، دوره 32، شماره 4، اسفند 1397، صفحه 543-553   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v32i4.66069

نویسندگان

زهرا کریمیان^{* 1}؛ علی تهرانی فر¹؛ محمد بنایان¹؛ مجید عزیزی¹؛ فاطمه کاظمی²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²فردوسی مشهد

چکیده

با توجه به افزایش جمعیت و توسعه روزافزون شهرها تأمین شرایط زیستی مطلوب برای شهروندان یکی از نیازهای اساسی جامعه شهری می‌باشد. به این منظور آزمایشاتی در فضای سبز دانشگاه فردوسی مشهد اجرا و داده‌های اقلیمی در زیر دو گونه درختی اقاقیا، کاج و فضای باز و همچنین طی یک دوره 19 ساله از ایستگاه هواشناسی مشهد دریافت، ثبت و آنالیز شدند. داده‌های گروه اول با داده‌های ایستگاه هواشناسی به منظور بررسی مشابهت اثر سایه حاصل از درختان و پوشش ابر بر تغییرات خرداقلیمی از نظر آماری مقایسه شدند. نتایج نشان داد بین دمای ثبت شده در زیر تاج درخت اقاقیا با کاج و بین رطوبت ثبت شده در این دو گونه درختی با فضای باز معادل، اختلاف معنی‌دار وجود داشت. همچنین، بین دمای ثبت شده در گروه آسمان کاملاً صاف و آسمان نسبتاً ابری با آسمان با پوشش ابر زیاد تفاوت معنی‌دار مشاهده شد. نتایج همچنین نشان دادند دما و رطوبت نسبی حاصل از سایه دو گونه درختی با آسمان نسبتاً ابری و آسمان با پوشش ابر زیاد از نظر آماری قابل مقایسه نیستند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که فضای سبز و سبز‌سازی محیط در مناطقی که اغلب در طول سال آسمان ابری دارند نیز نبایستی نادیده گرفته شود.    

کلیدواژه‌ها

پوشش ابر؛ دما؛ رطوبت نسبی؛ پوشش گیاهی

مراجع

1. Abbasi F., Babaian I., Habibi Nokhandan M., Golimokhtari L., and Malboosi SH. 2009. Assessment of climate change on temperature and raining in Iran on future decades with model MAGICC-SCENGEN. Physical Geography Research Quarterly, 72: 91-109. (In Persian)

2. Bauerle W.L., Bowden J.D., Geoff Wang G., and Shahba M.A. 2009. Exploring the importance of within-canopy spatial temperature variation on transpiration predictions. Journal of Experimental Botany, 60: 3665-3676.

3. Chatzidimitriou A., Chrissomallidou N., and Yannas S. 2005. Microclimate modifications of an urban street in northern Greece. Proceedings of the PLEA 2005-Passive and Low Energy Architecture, PLEA International, Beirut, Lebanon. pp. 689-694.

4. Chen Q., Liang X., Xu M., Ling T., and Wang J. 2013. Improvement of cloud radiative forcing and its impact on weather forecasts. The Open Atmospheric Science Journal, 7: 1-13.

5. Davoodi M., Mohammadi H., and Bay N. 2009. Analysis and prediction some Mashhad climatic elements. Nivar Science and Technology Journal, 71: 35-46. (In Persian)

6. Esmaili R., Gandomkar A., and Habibin, M. 2012. Assessment of comfortable climate in several main Iranian tourism cities using physiologic equivalence temperature index. Natural Geogeraphy Researches, 43(75): 1-18.

7. Fahmy M., Sharples S., and Yahiya M. 2010. LAI based trees selection for mid latitude urban developments: A microclimatic study in Cairo. Egypt, Building and Environment, 45: 345-357.

8. Georgi N.J., and Zafiriadis K. 2006.The impact of park trees on microclimate in urban areas. Urban Ecosystems, 9: 195-209.

9. Ghazanfari M.S., Alizadeh A., Naseri M., and Farid Hosseini A. 2010. Evaluating the Effects of UHI on Mashhad Precipitation. Journal of Water and Soil, 24(2): 359-366.

10. Gomez-Mu˜noz V.M., Porta-Gandara M.A., and Fernandez J.L. 2010. Effect of tree shades in urban planning in hot-arid climatic regions. Landscape and Urban Planning, 94: 149-157.

11. Groisman P.Y.A., Bradley R.S., and Sun B. 2000. The relationship of cloud cover to near-surface temperature and humidity: comparison of GCM simulations with empirical data. Journal of Climate, 13: 1858–1878.

12. Heisler G.M., and Wang Y. 2002. Applications of a human thermal comfort model, Proceedings of the Fourth Symposium on the Urban Environment, 20-24 May, Norfolk, VA, Sponsored by the American Meteorological Society, Boston, MA. USA.

13. Kuttler W., Barlag A.B., and Robmann F. 1996. Study of the thermal structure of a town in a narrow valley. Atmospheric Environment, 30(3): 365-378.

14. Lee R. 1978. Forest microclimatology, Columbia University Press, New York, 276 p.

15. Lin T., Matzarakis M., and Hwang R. 2010. Shading effect on long-term outdoor thermal comfort. Building and Environment, 45: 213-221.

16. Matzarakis A., Rutz and F., and Mayer H. 2007. Modelling radiation fluxes in simple and complex environments–Application of the RayMan model. International Journal of Biometeorology, 51: 323-334.

17. Matzarakis A., Karatarakis N. and Sarantopoulos A. 2005., Tourism climatology and tourism potential for Crete, Greece, Annalen der Meteorologie, 41(2): 616–619.

18. McWilliam V., Brown R., Eagles P., and Seasons M. 2014. Barriers to the effective planning and management of residential encroachment within urban forest edges: A Southern Ontario, Canada case study. Urban Forestry & Urban Greening, 13(1): 48-62.

19. Mieczkowski Z. 1985. The tourism climatic index: a method of evaluating world climates for tourism. The Canadian Geographer, 29(3): 220-233.

20. Nowak D.J. 1995. Trees pollute? A TREE” explains it all. In: Kollin, C., Barratt. M. (Ed.), Proceedings of the 7th National Urban Forest Conference, American Forests, Washington, USA. pp. 28-30.

21. Sadeghinia A., Alijani B., and Ziaian P. 2012. Spatial-temporal analysis of the heat-island metropolis of Tehran using remote sensing and GIS. Journal of Geography and Environmental Hazards, 4: 1-17.

22. Safarzadeh H., and Bahadori M.N. 2005. Passive cooling effects of courtyards, Building and Environment, 40: 89-104.

23. Scott D., McBoyle G., and Schwartzentruber, M. 2004. Climate change and the distribution of climatic resources for tourism in North America, Climate Research, 27: 105-117.

24. Shashua-Bar L., and Hoffman M.E. 2004. Quantitative evaluation of passive cooling of the UCL microclimate in hot regions in summer, case study: urban streets and courtyards with trees. Building and Environment, 39: 1087-1099.

25. Spagnolo J., and de Dear R.J. 2003. A field study of thermal comfort in outdoor and semi-outdoor environments in subtropical. Sydney Australia, Building and Environment, 38: 721-738.

26. Spangenberg J., Shinzato P., Johansson E., and Duarte D. 2008. Simulation of the influence of vegetation on microclimate and thermal comfort in the city of São Paulo. Rev SBAU Piracicaba, 3(2): 1-19.

27. Streiling S., and Matzarakis A. 2003. Influence of single and small clusters of trees on the bioclimate of a city: a case study. Journal Arboriculture, 29(6): 309-316.

28. Tompkins A.M. 2003. Impact of temperature and humidity variability on cloud cover assessed using aircraft data, Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society, 129: 2151-2170.

29. Toy S., and Yilmaz S. 2007. International Congress on Modelling and Simulation. Modelling and Simulation Society of Australia and New Zealand, Newzyland, pp. 1934-1939.

30. Toy S., and Yilmaz S. 2010. Thermal sensation of people performing recreational activities in shadowy environment: a case study from Turkey. Theoretical and Applied Climatology, 101: 329-343.

31. Vinnikov K.Y., Grody N., Robock A., and Basist A. 2003. The relationship between cloudiness and surface temperature. Proceedings of the 12th Conference on Satellite Meteorology and Oceanography, Long Beach, CA, 9-13 February, American Meteorological Society, Boston, MA. USA.

32. Walcek C.J. 1994. Cloud cover and its relationship to relative humidity during a springtime multitude cyclone. Monthly Weather Review, 122: 1021-1035.

33. Will R.E., Wilson S.M., Zou C.B., and Hennessey T.C. 2013. Increased vapor pressure deficit due to higher temperature leads to greater transpiration and faster mortality during drought for tree seedlings common to the forest-grassland ecotone. Journal of Experimental Botany, 60(13): 3665-3676.

34. Yilmaz S., Toy S., Irmak M.A., and Yilmaz H. 2007. Determination of climatic differences in three different land uses in the city of Erzurum, Turkey. Building and Environment, 42(4): 1604-1613.