خصوصیات رشدی و عملکرد دانه ذرت (Zea mays L.) (رقم سینگل کراس 704) تحت تأثیر مصرف تلفیقی کود دامی و شیمیایی

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 21، دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 38، دی 1397، صفحه 1259-1268   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v10i4.71099

نویسندگان

هادی زرقانی¹؛ پرویز رضوانی مقدم^{* 1}؛ احمد قنبری²؛ عبدالجلیل یانق¹

¹گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

²گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف کود دامی و شیمیایی و تلفیق آن‌ها بر عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه ذرت دانه­ای (Zea mays L.) (سینگل کراس704)، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه زابل در سال 1384 به اجرا درآمد. تیمارها شامل؛ :T0 شاهد (عدم مصرف کود دامی و شیمیایی)؛ :T190 تن کود دامی (کود گاوی) در هکتار، T2: 200 و 150 کیلوگرم در هکتار به ترتیب اوره و فسفات آمونیوم؛ :T3 مصرف 45 تن کود دامی در هکتار + 100 و 75 کیلوگرم در هکتار به ترتیب اوره و فسفات آمونیوم؛ T4: مصرف 30 تن کود دامی + 133 و 100 کیلوگرم در هکتار به ترتیب اوره و فسفات آمونیوم؛ :T5 مصرف60 تن کود دامی + 6/66 و 50 کیلوگرم در هکتار به ترتیب اوره و فسفات آمونیوم بودند. نتایج نشان داد که صفات عملکرد ماده خشک، ارتفاع بوته، تعداد دانه در بلال، درصد برگ، درصد ساقه، درصد بلال، درصد ماده خشک، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت به طور معنی‌داری تحت تأثیر مصرف کود قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه (4825 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد ییولوژیک (7850 کیلوگرم در هکتار)، طول بلال (9/23 سانتی­متر)، تعداد دانه در ردیف (36 دانه)، وزن هزار دانه (1/176 گرم) و ارتفاع بوته (3/198 سانتی­متر) در تیمار T5 به دست آمد، که اختلاف آن با تیمار‌‌‌‌‌‌های T0،T1 ، T2 و T4 معنی‌دار بود، و همبستگی مثبت و معنی‌داری بین عملکرد دانه با طول بلال (**86/0)، وزن هزار دانه (**61/0)، عملکرد بیولوژیک (**67/0)، تعداد دانه در ردیف (**97/0) و ارتفاع بوته (**86/0) وجود داشت. بر اساس نتایج حاصله، اثر بخشی تلفیق کود شیمیایی با کود گاوی بر اجزای عملکرد ذرت در مقایسه با مصرف جداگانه هر کدام از آن‌ها بیشتر بود. بر اساس نتایج تحقیق، حاضر به نظر می‌رسد که اختلاط 60 تن کود دامی در هکتار + 6/66 کیلوگرم اوره با 50 کیلوگرم فسفات آمونیم در هکتار برای تولید ذرت در شرایطی مشابه با تحقیق حاضر مناسب باشد.

کلیدواژه‌ها

عملکرد بیولوژیک؛ کود ترکیبی؛ عملکرد اقتصادی؛ شاخص برداشت

مراجع

Ahmadian, A. 2005. Study the times of irrigation and animal manure quantitative and qualitative yield of green cumin. Msc thesis of Agronomy University of Zabol, Zabol, Iran. (In Persian with English Summary)

Akbari, GH.A., Mazaheri, D., and MokhtassiBidgoli, A. 2005. Effects of plant densities‚ different levels of nitrogen and potash on grain yield and yield components of maize (Zea mays L.). Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 5: 54-59. (In Persian with English Summary)

Alizadeh, A., and Koocheki, A. 1995. Principles of Agronomy in Arid Regions (second volume). Astan Gods Press. Mashhad, Iran. 270 p. (In Persian)

Aliniya, M. 2001. Effect of the amount of chemical fertilizers on the soil and on the quantity and quality of fodder corn. MSc thesis of Agronomy, Islamic Azad University of Karaj, Karaj, Iran. (In Persian with English Summary)

Asgari, H. 1999. The influence of Agronomic features and chemical composition of corn, sunflower, sorghum, and sesame in different quantities of sodium chloride and nitrogen. Msc thesis on agronomy. University of Shiraz, Shiraz, Iran. (In Persian with English Summary)

Azizi, F., Rezvani, F., Hasanzadeh Khayat, M., Lakzian, A., and Nemati, N. 2008. The effect of different levels of vermicompost and irrigation on morphological characters and the amount of essence of German figure (Marticaria recutita Goral cultivar). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plant Research 24(1): 82-93. (In Persian with English Summary)

Chakerhosseini, M.R. 1999. The effect of iron and phosphate on the growth and chemical composition of corn and soybean. MSc thesis of Agronomy, University of Shiraz, Shiraz, Iran. (In Persian with English Summary)

Dahiya, S.S., Antilands, R.S., and Arwasra, P.S.K. 1997. Effect of farmyard manure and cadmium on the dry matter yield and nutrient uptake by maize. Journal of the Indian Society of Soil Science 32: 275-278.

Evans, P.S., Knezevic, S.Z., lindquist, J.L., and Ssapeiro, C.A. 2003. Influence of nitrogen and duration of weed interference on corn growth and development. Weed Science 51: 546-554.

Falah, S., Ghalavand, A., and Khajepor, M.R. 2007. Influence the way of mixing animal manure with soil and combining it with chemical fertilizer on grain yield and yield components of corn in Khorramabad in Lorestan. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 40: 233-242. (In Persian with English Summary)

Ghosh, P.K. 2004. Comparative effectiveness of cattle manure, poultry manure, phosphor compost and fertilizer NPK on three cropping system in vetisoils of semi-arid tropics I. Crop yield and system performance. Bioresource Technology 75: 113-118.

Khodabandeh, N. 2005. Cereals. University of Tehran Press. Tehran, Iran. 537p. (In Persian)

Gupta, V.K., and Patalia, B.S. 1993. Nutrition of maize as influenced by zinc and nitrogen carrier. Journal of the Indian Society of Soil Science 41: 190-191.

Kafi, M., Ghasemi, A., and Esfahani, M. 2005. Influence of the effect of the levels of nitrogen fertilizer on yield and yield components of grain corn in the region of Guilan Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 12(5): 122-132. (In Persian with English Summary)

Hegde, D.M. 1996. Long-term sustainability of productivity in an irrigated sorghum-wheat system through integrated nutrient supply. Field Crops Research 48: 167-176.

Majidiyan, M. 2000. The effect of different levels of nitrogen fertilizer and water stress in different stages of growth on physiological characters, yield and yield components of corn in the region of Koshkak Fars. MSc thesis on agronomy, University of Shiraz, Shiraz, Iran. (In Persian with English Summary)

Marschener, H. 1995. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press. New York 556.

Nassiri Moghaddam, H., and Dehghanian, S. 1991. Animal Nutrition. (Translation). Ferdowsi University of Mashhad Press. Mashhad, Iran. 732p. (In Persian)

Oikeh, S.O. 1998. Nitrogen fertilizer management effects on maize quality in the West Africa moist Savanna. Crop Science 38: 1056-1061.

Ottaviano, E., and Camussi, A. 1981. Phenotypic and genetic relationships between yield components in maize. Euphytica 30: 601-609.

Press, C.M., Mahaffee, W.F., Edwards, J.H., and Klocepper, J.W. 1996. Organic by-product effect on soil chemical properties and microbial communities. Compost Science and Utilization 4: 70-80.

Sadeghi, H. 2000. Effect of density and the amount of nitrogen fertilizer on physiological characteristics of yield and yield components of corn in the Koshkak region Fars province. Msc thesis on agronomy, University of Shiraz, Shiraz, Iran. (In Persian with English Summary)

Sedighi Niya, H. 2005. Influence of times of harvesting on yield and quality of grain sorghum silage. MSc thesis on agronomy, University of Zabol, Zabol, Iran. (In Persian with English Summary)

Shirani, H., Hajabasi, M.A., Afyuni, M., and Hemmat, A. 2002. Effect of farmyard manure and tillage systems on soil physical properties and corn yield in central Iran. Soil and Tillage Research 68: 101-108.

Stevenson, C.K., and Win, G.S.B. 1969. Effect of time and source of nitrogen in the yield and nitrogen content of corn (Zea mays L.). Agronomy Journal 61: 381-384.

Tabosa, J.N., Santos, D.G., Tavares-Filho, J.J., Nascimento, M.M.A., Farias, I., Lira, M.A., and Santos, M.C. 1990. The effect of annual application of organic fertilizer on water use efficiency in forage sorghum in the semi-arid agricultural region of Pernam Buco Documentos Empresa Gapixsade Pesquisa. Agropecuaria. NO. 65, 960.

Zeraei, S. 1988. The results of chemical fertilizers and animal manure on fodder corn and onions in Isfahan. Industrial University of Isfahan, Iran. 45p. (In Persian with English Summary)

Yazdani, M.H., Pirdashti, M., Tajik, A., and Bahmanyar, A. 2008. The effect of Trichoderma Spp and different types of organic manure on growth and development of soybean (Glycine max L.). Electronic Journal of Field Crop Production 3: 65-82. (In Persian with English Summary)