تأثیر جیره‌های گلوکوژنیک، لیپوژنیک و مخلوط آن‌ها بر عملکرد، انتخاب خوراک، تخمیر شکمبه و برخی متابولیت‌های خونی در گوساله‌های شیری هلشتاین

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 4، دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 44، دی 1399، صفحه 449-465   

نوع مقاله: علمی پژوهشی - تغذیه نشخوارکنندگان

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v12i4.82328

نویسندگان

سعید صیدالی دولت آباد¹؛ محسن ساری^{* 2}؛ غلام رضا قربانی خراجی³

¹گروه علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان.

²گروه علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

³گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

دو آزمایش با هدف بررسی اثرات منبع انرژی خوراک استارتر بر مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه، رشد اسکلتی و برخی فراسنجه‌های شکمبه و خون در دوره پیش و پس از شیرگیری (آزمایش اول) و ترجیح مصرف آن­ها پس از شیرگیری (آزمایش دوم) در گوساله­های هلشتاین انجام شد. در آزمایش اول، 30 رأس گوساله ماده (سن چهار روز و وزن اولیه 0/2 ± 0/39 کیلوگرم) در قالب طرح کاملاً تصادفی به تیمارهای آزمایشی شامل 1- جیره‌ گلوکوژنیک، 2- جیره لیپوژنیک و 3- جیره مخلوط اختصاص یافتند. مـصرف خـوراک به صـورت انفرادی و روزانه اندازه­گیری ثبت شد. همه گوساله­ها هنگام تولد و پس از آن به صورت هفتگی تا پایان دوره آزمایش وزن کشی شدند. شاخص­های رشد اسکلتی در زمان ورود به طرح، روز 57 و در پایان دوره آزمایش (روز 70) اندازه­گیری شد. نمونه خون و مایع شکمبه در روزهای 35 و 70 آزمایش اخذ شد. در آزمایش دوم، 20 رأس گوساله ماده هلشتاین در آزمون انتخاب خوراک بین جیره­های گلوکوژنیک و لیپوژنیک مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج آزمایش اول نشان داد که مصرف ماده خشک در گروه تغذیه شده با جیره مخلوط در دوره پس از قطع شیر نسبت به دو گروه دیگر بالاتر بود. غلظت گلوکز (روز 35 و 70) و بتا- هیدروکسی بوتیرات پلاسما (روز 70) به ترتیب در تیمار گلوکوژنیک و لیپوژنیک در مقایسه با سایر تیمارها بیشتر بود. pH مایع شکمبه و غلظت استات در گوساله­های تغذیه شده با جیره لیپوژنیک، نسبت به گوساله­های تغذیه شده با جیره گلوکوژنیک و مخلوط بیشتر بود. نتایج آزمایش دوم، ترجیح گوساله‌ها به جیره لیپوژنیک را در مقایسه با جیره گلوکوژنیک نشان داد. نتایج این مطالعه نشان داد که جیره­های آغازین گلوکوژنیک و لیپوژنیک تأثیر متفاوتی بر عملکرد ندارند و جیره مخلوط روند افزایشی در مصرف خوراک را نشان داد که بر این اساس می­توان این الگوی جیره را قابل توصیه برای مصرف در شرایط مزرعه‌ای دانست.

کلیدواژه‌ها

خوراک آغازین؛ سطح نشاسته؛ عملکرد رشد؛ منابع انرژی

مراجع

1-       Araujo, R. C., A. V. Pires, I. Susin, C. Q. Mendes, G. H. Rodrigues, I. U. Packer, and M. L. Eastridge. 2008. Milk yield, milk composition, eating behavior, and lamb performance of ewes fed diets containing soybean hulls replacing coastcross hay. Journal of Animal Science, 86(12):3511-3521.

2-       Allen, M. S. 2000. Effects of diet on short-term regulation of feed intake by lactating dairy cattle. Journal of dairy science, 83(7):1598-1624.

3-       AOAC International. 2002. Official Methods of Analysis, 16^th ed. Association of Official Analytical Chemists, Arlington, VA, USA.

4-       Baldwin, R. L., K. R. McLeod, J. L. Klotz, and R. N. Heitmann. 2004. Rumen development, intestinal growth and hepatic metabolism in the pre- and post-weaning ruminant. Journal of Dairy Science, 87:55–65.

5-       Beiranvand, H., G. R. Ghorbani, M. Khorvash, and M. KazemiBonchenari. 2014a. Forage and sugar in dairy calves starter diet and their interaction on performance, weaning age and rumen fermentation. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 98(3):439–445.

6-       Beiranvand, H., G. R. Ghorbani, M. Khorvash, A. Nabipour, M. Dehghan-Banadaky, A. Homayouni, and S. Kargar. 2014b. Interactions of alfalfa hay and sodium propionate on dairy calf performance and rumen development. Journal of Dairy Science, 97(4):2270–2280.

7-       Beiranvand, H., M. Khorvash, G. R. Ghorbani, A. Homayouni, L. Bachmann, and S. Kargar. 2014c. Evaluation of ketogenic vs. glucogenic substrates as energy sources in starter diets for Holstein dairy calves. Canadian Journal of Animal Science, 94(4):717–723.

8-       Danesh Mesgaran, M., A. M. Tahmasbi, and A. R. Vakili. 2008. Digestion and Metabolism in Ruminant. Ferdowsi University of Mashhad press. 203–204 (In Persian).

9-       Drackley, J. K. 2008. Calf nutrition from birth to breeding. Veterinary Clinics of North America: Food Animal Practice, 24(1):55–86.

10-   Dym, C. L., W. H. Wood, and M. J. Scott. 2002. Rank ordering engineering designs: Pairwise comparison charts and borda counts. Research in Engineering Design, 13(4):236–242.

11-   Ferreira, L. S., and C. M. Bittar. 2011. Performance and plasma metabolites of dairy calves fed starter containing sodium butyrate, calcium propionate or sodium monensin. Animal, 5(2):239-245.

12-   Ghasemi, E., M. Azad-Shahraki, and M. Khorvash. 2017. Effect of different fat supplements on performance of dairy calves during cold season. Journal of Dairy Science, 100(7):5319–5328.

13-   Ginane, C., R. Baumont, and A. Favreau-Peigné. 2011. Perception and hedonic value of basic tastes in domestic ruminants. Physiology Behavior, 104(5):666–674.

14-   Govil, K., D. S. Yadav, A. K. Patil, S. Nayak, R. P. S. Baghel, P. K. Yadav, C. D. Malapure, and D. Thakur. 2017. Feeding management for early rumen development in calves. Journal of Entomology and Zoology Studies, 5(3):1132-1139.

15-   Hill, S. R., B. A. Hopkins, S. Davidson, S. M. Bolt, D. E. Diaz, C. Brownie, T. Brown, G. B. Huntington, and L. W. Whitlow. 2009. The addition of cottonseed hulls to the starter and supplementation of live yeast or mannan oligosaccharide in the milk for young calves. Journal of Dairy Science, 92(2):790–798.

16-   Hill, T. M., H. G. Bateman, J. M. Aldrich, and R. L. Schlotterbeck. 2009. Effects of changing the essential and functional fatty acid intake of dairy calves. Journal of Dairy Science, 92(2):670–676.

17-   Hill, T. M., H. G. Bateman, J. M. Aldrich, and R. L. Schlotterbeck. 2008. Effect of feeding different carbohydrate sources and amounts to young calves. Journal of Dairy Science, 91(8):3128–3137.

18-   Hill, T. M., H. G. Bateman, J. M. Aldrich, J. D. Quigley, and R. L. Schlotterbeck. 2015. Inclusion of tallow and soybean oil to calf starters fed to dairy calves from birth to four months of age on calf performance and digestion. Journal of dairy science, 98(7):4882-4888.

19-   Hu, W., T. M. Hill, T. S. Dennis, F. X. Suarez-Mena, J. D. Quigley, J. R. Knapp, and R. L. Schlotterbeck. 2018. Relationships between starch concentration of dry feed, diet digestibility, and growth of dairy calves up to 16 weeks of age. Journal of Dairy Science, 101(8):7073-7081.

20-   Iwersen, M., U. Falkenberg, R. Voigtsberger, D. Forderung, and W. Heuwieser. 2009. Evaluation of an electronic cowside test to detect subclinical ketosis in dairy cows. Journal of Dairy Science, 92(6):2618–2624.

21-   Khan, M. A., H. J. Lee, W. S. Lee, H. S. Kim, S. B. Kim, K. S. Ki, S. J. Park, J. K. Ha, and Y. J. Choi. 2007. Starch Source Evaluation in Calf Starter: I. Feed Consumption, Body Weight Gain, Structural Growth, and Blood Metabolites in Holstein Calves. Journal of Dairy Science, 90(11):5259–5268.

22-   Khan, M. A., D. M. Weary, and M. A. G. von Keyserlingk. 2011. Hay intake improves performance and rumen development of calves fed higher quantities of milk. Journal of Dairy Science, 94(7):3547–3553.

23-   Kosiorowska, A., L. Puggaard, M. S. Hedemann, J. Sehested, J. S. K. Jensen, N. B. Kristensen, P. Kuropka, K. Marycz, and M. Vestergaard. 2011. Gastrointestinal development of dairy calves fed low- or high-starch concentrate at two milk allowances. Animal, 5(2):211–219.

24-   Kuehn, C. S., D. E. Otterby, J. G. Linn, W. G. Olson, H. Chester-Jones, G. D. Marx, and J. A. Barmore. 1994. The effect of dietary energy concentration on calf performance. Journal of Dairy Science, 77(9):2621-2629.

25-   Montoro, C., F. Boe, I. R. Ipharraguerre, and A. Bach. 2012. Development of a method to evaluate oro-sensory preferences in weaned calves. Livestock Science, 150(1-3):374–380.

26-   Montoro, C., and A. Bach. 2012. Voluntary selection of starter feed ingredients offered separately to nursing calves. Livestock science, 149(1-2):62-69.

27-   National Research Council. 2001. Nutrient Requirements of Dairy Cattle. 7th rev. ed. Natl. Acad. Press, Washington, DC.

28-   Palmquist, D. L. 1994. The role of dietary fats in efficiency of ruminants. Journal of Nutrition, 124(8Suppl):1377-1382.

29-   Robertson, J. B., and P. J. Van Soest. 1981. The detergent system of analysis and its application to human foods. In: W. P. T. James, and O. Theander (Eds.), The Analysis of Dietary Fibre in Food. Chapter 9, Marcel Dekker, New York, USA, PP. 123–158.

30-   Terré, M., E. Pedrals, A. Dalmau, and A. Bach. 2013. What do preweaned and weaned calves need in the diet: A high fiber content or a forage source? Journal of dairy science, 96(8):5217-25.

31-   Thomas, D. B., and C. E. Hinks. 1982. The effect of changing the physical form of roughage on the performance of the early-weaned calf. Animal Production, 35(3):375–384.

32-   Vakili, A. R., A. Mortezaee, and M. Danesh Mesgaran. 2014. Effect of dietary energy source on ruminal fermentation, venous blood gases and various blood metabolites of Baluchi sheep. Annual Research and Review in Biology, 4(2):451–459.

Van Soest, P. J., J. B. Robertson, and B. A. Lewis. 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science, 74(10):3583–3597.