مقایسه فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره پوست کیوی (Actinidia deliciosa L.) استخراج شده به دو روش حمام و پروب فراصوت

نشریه پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

مقاله 18، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 55، فروردین و اردیبهشت 1398، صفحه 223-233  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ifstrj.v15i1.69405

نویسندگان

مهسا علیخانی فرادنبه¹؛ رضا اسماعیل زاده کناری ¹؛ مریم قادری قهفرخی²

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

²دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻨﺒﻊ ﻏﻨﻲ از ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت فنوﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ آنتی‌اکسیدان‌ﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ به­شمار ﻣﻲ­آﻳﻨﺪ. آنتی­اکسیدان­ﻫﺎ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﻲ ﺧﻨﺜﻲ ﻛﻨﻨﺪه رادﻳﻜﺎل­ﻫﺎی آزاد ﻣﻲ­ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻛﻪ از ﺷﻴﻮع بیماری­های مزمن و تخریب بسیاری از ﻣﻮاد ﻏـﺬاﻳﻲ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮی ﻣـﻲ­ﻛﻨﻨـﺪ. اﻳـﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت از ﭘﻮﺳﺖ کیوی ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﺨﺮاج ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﺲ از ﺗﻬﻴﻪ پودر ﭘﻮﺳﺖ کیوی، عصاره­ﻫﺎ ﺑﻪ دو روش پروب و حمام فراصوت اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪﻧﺪ. اﺑﺘﺪا ﻣﻴﺰان فنول و ﻓﻼوﻧﻮﺋﻴﺪ کل ﻋﺼﺎره­ها اﻧﺪازهﮔﻴـﺮی و بعد برای ارزیابی ﺧـﻮاص آنتی­اکسیدانی ﻋﺼﺎره­ﻫﺎی اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه از دو روش دی ﻓﻨﻴﻞ ﭘﻴﻜﺮﻳﻞﻫﻴﺪرازﻳﻞ (DPPH) و قدرت احیاکنندگی (FRAP) استفاده و با غلظت           ۱/۰ میلی‌گرم در میلی­لیتر آنتی­اکسیدان مصنوعی TBHQ مقایسه شد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻣﻴﺰان فنول و ﻓﻼوﻧﻮﺋﻴﺪ کل در عصاره استخراج UPAE-KP بیشتر از UBAE-KP اﺳﺖ. نتایج آزمون به دام­اندازی رادیکال­های آزاد DPPH نشان داد که غلظت مهار ۵۰% UPAE-KP و UBAE-KP به‌ترتیب دارای مقادیر 0۶۷/۰±۲/۰ و 0۳۵/۰±۲۸/۰ میلی‌گرم در میلی­لیتر است. همچنین در قدرت احیاکنندگی، میزان جذب برای UPAE-KP بیشتر از UBAE-KP بود. ﻋﺼﺎرهﻫﺎی ﭘﻮﺳﺖ کیوی استخراج شده با هر دو روش فراصوت، ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آنتی­اکسیدانی ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒـﻮﻟﻲ را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ، با این تفاوت که UPAE-KP نسبت به UBAE-KP فعالیت آنتی­اکسیدانی بالاتری را داشت. بنابراین، عصاره پوست کیوی ﻣﻲﺗﻮاند ﺑﻪ‌ﻋﻨﻮان ﻣﻨبع ﻣﻔﻴﺪی ﺑﺮای ﺗﺄﻣﻴﻦ آنتی­اکسیدان­های ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

کلیدواژه‌ها

پوست کیوی؛ فراصوت؛ فعالیت آنتی اکسیدانی؛ ترکیبات فنولی

مراجع

1. اﺣﻤﺪﯾﺎن ﮐﻮﭼﮑﺴﺮایی، م.، ﻧﯿﺎزﻣند، م.، ۱۳۹۵.، اﺳﺘﺨﺮاج ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻮﺛﺮه ﮔﻠﺒﺮگ زﻋﻔﺮان ﺑﻪ ﮐﻤﮏ اﻣﻮاج ﻓﺮاﺻﻮت و ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزى ﺷﺮاﯾﻂ اﺳﺘﺨﺮاج آن.، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻓﻨﺎﻭﺭﯼ ﻫﺎﯼ ﻧﻮﻳﻦ ﻏﺬﺍﻳﯽ.، ﺳﺎﻝ ﭼﻬﺎﺭﻡ.، ﺷﻤﺎﺭﻩ ۱۳.، ﭘﺎﻳﻴﺰ ۱۳۹۵.، صفحه ۱۳۵-۱۲۱.
2. آریان فر، ا.، شهیدی، ف.، کدخدایی، ر.، وریدی، م.، ۱۳۹۴، بررسی عوامل موثر بر استخراج پلی‌فنول‌ها و فعالیت آنتی-اکسیدانی چای سبز، نشریه پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران، جلد ۱۱، ،شماره ۴ ، مهر- آبان ۱۳۹۴، ص: ۲۹۵-۲۸۵.
3. روحانی، ر.، عین افشار، س.، احمدزاده، ر.، ۱۳۹۴، استخراج ترکیبات آنتوسیانینی و آنتی اکسیدانی پرچم گل زعفران به کمک فناوری امواج فراصوت، نشریه پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران، جلد ۱۱، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۴، ص:۱۷۰-۱۶۱.
4. ﻗﺮﺑﺎنی، م.، اﺑﻮﻧﺠمی، م.، ﻗﺮﺑﺎنی جاوید، م.، عرب حسینی، ا.، ۱۳۹۶، ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺼﺎره ﺧﻮاص ﮔﻴﺮی ﺑﺎ اﻣﻮاج ﻓﺮاﺻﻮت ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد و آﻧﺘﻲاﻛﺴﻴﺪاﻧﻲ ﻋﺼﺎره ﮔﻴﺎه رازﻳﺎنه Foeniculum vulg))، ﻋﻠﻮم و ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻏﺬایی، شماره ۶۷، دوره ۱۴، شهریور ۱۳۹۶.
5. محققی ثمرین، ا.، پورآذرنگ، ه.، الهامی راد، ا.، دزاشیبی، ز.، ۱۳۸۷، استخراج ترکیبات فنولیک پوست سیب زمینی راموس با دو روش اولتراسوند و پرکولاسیون و ارزیابی فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره آن در روغن سویا، فصلنامه علوم و صنایع غذایی، دوره ۸، شماره ۱، بهار ۱۳۹۰.
6. نصیریفر، ز.، صادقی ماهونک، ع.، کمالی، ف.، ۱۳۹۲، تاثیر شرایط عصاره‌گیری به کمک فراصوت بر میزان استخراج ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی از میوه داغداغان (Celtis australis)، نشریه فرآوری و نگه‌داری مواد غذایی، جلد پنجم، شماره دوم: ۱۳۰-۱۱۵.
7. Arabshahi-Delouee, S and Urooj A. 2007. Antioxidant properties of various solvent extracts of mulberry (morus indica L.) leaves, Food Chemistry 102(4): 1233-1240.
8. Baghel, S.S., Shrivastava, N., Baghel, R.S., Agrawal, P., Rajput, S. 2012. A review of quercetin: antioxidant and anticancer properties. World J Pharm Pharmaceut Sci., 1, 146-160.
9. Bendicho, C., and Lavilla, I. 2000. Ultrasound Extractions Universidad de Vigo, Facultad de Ciencias (QuO&mica), Vigo, Spain.
10. Bidchol, A.M., Wilfred, A., Abhijna, P., Harish, R. 2011. Free radical scavenging activity of aqueous and ethanolic extract of Brassica oleracea L. var. italica. Food and Bioprocess Technology 4(7), 1137-1143.
11. Burin, V.B., Ferreira, N.E., Panceri, C.P., Bordignon-Luiz, M.T. 2014. Bioactive compounds and antioxidant activity of vitis vinifera and vitis labrusca prapes: Evaluation of different extraction methods. Microchemical Journal 114:155-163.
12. Chen, M., Zhao, Yu.,sh. 2015. Optimisation of ultrasonic-assisted extraction of phenolic compounds, antioxidants, and anthocyanins from sugar beet molasses. Food Chemistry., 172:543-550.
13. Cai, Y,. Luo, Q., Sun, M., Corke, H. 2004. Antioxidant activity and phenolic compounds of 112 traditional Chinese medicinal plants associated with anticancer. Life Sciences 74: 2157 – 2184.
14. Chirinos, R., Huaman, M., Betalleluz-Pallardel, I., Pedreschi, R., Campos, D. 2011. Characterisation of phenolic compunds of Inca muna (Clinopodium bolivianum) leaves and the feasibility of their application to improve the oxidative stability of soybean oil during frying. Food Chemistry., 128:711-716.
15. Dahmoune, F., Nayak, B., Moussi, K., Remini, H., Madani, K. 2015. Optimization of microwaveassisted extraction of polyphenols from Myrtus communis L. leaves. Food Chemistry., 166: 585-595.
16. Da Porto, C., Porretto, E., Decorti, D. 2013. Comparison of ultrasound-assisted extraction with conventional extraction methods of oil and polyphenols from grape (Vitis vinifera L.) seeds. Ultrasonics sonochemistry., 20(4), 1076-1080.
17. Duh, P.D. 1999. Antioxidant activity of water extract of four Harng Jyur (Chrysanthemum morifolium Ramat) varieties in soybean oil emulsion. Food Chemistry., 66:471-476.
18. Esmaeilzadeh Kenari, R., Mohsenzadeh, F., Raftani Amiri, Z. 2014. Antioxidant activity and total phenolic compound of Dezful sesame cake extracts obtained by classical and ultrasound assisted extraction methods, Food Science and Nutration., doi; 10.1002/fsn3.118.
19. Farzaneh, V., and Carvalho, L.S. 2015. A review of the health benefit potentials of herbal plant infusions and their mechanism of actions. Ind. Crop. Prod. 65, 247–258.
20. Fattouch, S., Caboni, P., Coroneo, V., Tuberoso, C., Angioni, A., Dessi, S., Marzouki, N., Cabras, P., 2008. Comparative analysis of polyphenolic profiles and antioxidant and antimicrobial activities of Tunisian pome fruit pulp and peel aqueous acetone extracts. J. Agric. Food Chem., 56, 1084–1090.
21. Ghasemi, K., Ghasemi, Y., Ebrahimzadeh, M.A. 2009. Antioxidant activity, phenol and flavonoid contents of 13 citrus species peels and tissues. Pak. J. Pharm. Sci., Vol.22, No.3, pp.277-281.
22. Guimaraes, R., Barros, L., Barreira, J., Joao Sousa, M., Ana Carvalho, Ferreira, I. 2010. Targeting excessive free radicals with peels and juices of citrus fruits: Grapefruit, lemon, lime and orange. Food and Chemical Toxicology Volume 48, Issue 1, Pages 99–106.
23. Goulas, V., Manganaris, G., 2012. Exploring the phytochemical content and the antioxidant potential of Citrus fruits grown in Cyprus. Food Chemistry., 131(1):39.
24. Ince, A. E., Sahin, S. and Sumnu, S. G. 2012. Extraction of phenolic compounds extraction of phenolic compounds from wheat bran. Food Chemistry., 106: pp. 804-810.
25. Iwasawa, H., Morita, E.,Yuis, s.,Yamazaki, M . 2011. Anti-oxidant effects of kiwi fruit in vitro and in vivo,Bio pharm bull., 34(1):128-34.
26. Jeong, S.M., Kim, S.Y., Kim, D.R., Jo,S.C., Nam, K.C., Ahn, D.U., and Lee, S.C. 2004. Effect of Heat Treatment on the Antioxidant Activity of Extracts from Citrus Peels. J. Agric. Food Chem., 52, 3389−339.
27. Jimenez, A., Beltran, G., Uceda, M. 2007. High-power ultrasound in olive paste pretreatment. Effect on process yield and virgin olive oil characteristics. J UltrasonSonochem. Sep;14(6):725-31.
28. Karim, A., Alothman, M., Rajeev Bhat, A. 2009. Antioxidant capacity and phenolic content of selected tropical fruits from Malaysia, extracted with different solvents. Food Chemistry 115: 785–788.
29. Kim, J.G., Beppu, K., Kataoka, I. 2009. Varietal differences in phenolic content and astringency in skin and flesh of hardy kiwifruit resources in Japan. Scientia Horticulturae., 120: 551–554.
30. Koda, T., Kuroda, Y., Imai, H. 2008. Protective effect of rutin against spatial memory impairment induced by trimethyltin in rats. Nutrition Research., 28(9), 629-634.
31. Leontowicz, M., Leontowicz, H., Drzewiecki, J., Jastrzebski, Z., Haruenkit, R., and Poovarodoms. 2007. Two exotic fruits positively affect rat’s plasma composition. Food Chem., 102:192-200.
32. Lim Y.Y., Quah, E.P.L. 2006. Antioxidant properties of different cultivars of Portulaca oleracea. Food Chemistry.
33. Luque-Garcia, J. L., and Luque de Castro, M. D. 2003. Where is microwave based analytical treatment for solid sample pretreatment going? Trends Anal. Chemistry,22: pp. 90–99.
34. Middha, S.K., Usha, K., and Pande, V. 2013. A Review on Antihyperglycemic and Antihepatoprotective Activity of Eco-Friendly Punica granatum Peel Waste. Hindawi Publishing Corporation., Volume 2013, Article ID 656172, 10 pages.
35. Nabavi, S.M., Nabavi, S.F., and Ebrahimzadeh, M.A. 2012. Free radical scavenging and antioxidant activities of Dorema aitchisonii. J. Food Drug Anal., 20(1), 34–40.
36. Oroian, M., Escriche, I. 2015. Antioxidants: Characterization, natural sources, extraction and analysis. Food Research International., 74:10-36.
37. Pan, Y. M., Zhang, X. P., Waang, H. S., Liang, Y., Zhu, J. C., Li, H. Y., Zhang, Z., and Wu, Q. M. 2007. Antioxidant pgenolic of ethanolic extract Polygonum caspidatum and application in peanut oil. Food Chemistry 105: 1518-1524.
38. Pico, Y. 2013. Ultrasound-assisted extraction for food and environmental samples. Trends in Analytical Chemistry, Vol. 43.
39. Pratt, D. E., Watts, B. M., 1964. The antioxidant activity of vagetables extracts I. flavone aglycones. J Food Sci, 29: 27-33.
40. Pourmorad, F,. . Hosseinimehr, S. J., Shahabimajd, , N. 2006. Antioxidant activity, phenol and flavonoid contents of some selected Iranian medicinal plants. African Journal of Biotechnology Vol. 5 (11), pp. 1142-1145.
41. Rumbaoa, O., Cornago, F., and Geronimo, M. 2009. Phenolic content and antioxidant capacity of Philippine potato (Solanum tuberosum) tubers. Journal of Food Composition and Analysis 22: 546–550.
42. Sanchez-Moreno, C., Larrauri, J. A. and SauraCalixto, F. 1999. Free radical scavenging capacity and inhibition of lipid oxidation of wines, grape juices and related polyphenolic constituents. Food Research International. 32:407–412.
43. Shi, J., Nawaz, H., Pohorly, J. and Mittal, G. 2005. Extraction of Polyphenolics from Plant Material for Functional Foods–Engineering and Technology. Food Reviews International., 21:p. 1–12.
44. Shotipruk, A., Kaufman, B. and Wang, Y. 2001. Feasibility study of repeated harvesting of menthol from biologically viable mentha xpiperata using ultrasonic extraction. Biotechnol Progress, 17(5): 924-928.
45. Silva, E. M., Souza, J. N. S., Rogez, H., Rees, J. F., Larondelle, Y. 2006. Antioxidant activities and polyphenolic contents of fifteen selected plant species from the Amazonian region. Food Chemistry. 101: 1012-1018.
46. Tavarini, S., Degl ‘ Innocenti, E., Remorini, D., Massai, R., and Guidil. 2008. Antioxidant capacity, ascorbic asid, total phenols and carotenoids changes during harvest and after storage of Hayward Kiwi fruit. Food Chem. 107:282-288.
47. Vasco, C., Ruales, J., and Kamal-Eldin, A. 2008. Total phenolic compounds and antioxidant capacities of major fruits from Ecuador. Food Chemistry 111: 816–823.
48. Vajic, U.J., Grujic-Milanovic, J., Zivkovic, J., Savikin, K., Godevac, D., Miloradovic, Z., Bugarski, B., Mihailovic-Stanojevic, N. 2015. Optimization of extraction of stinging nettle leaf phenolic compounds using response surface methodology. Industrial Crops and Products., 74: 912-917.
49. Weisburger, J. 1999. Mechanisms of action of antioxidants as exemplified in vegetables, tomatoes and tea. Food Chem. Toxicol., 37(9), 943-948.
50. Wolfe, K., Wu, X., Liu, R.H.. 2003. Antioxidant activity of apple peels. J. Agric. Food Chem., 51, 609–614.