اثر زمان و میزان آب آبیاری بر کارآیی مصرف آب و عملکرد لوبیا در شرایط خشک و نیمه خشک

آب و خاک

مقاله 3، دوره 29، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 35-47   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.26699

نویسندگان

سیده سهیلا نوربخش؛ مهدی قبادی نیا^* ؛ عبدالرزاق دانش شهرکی؛ محمدرضا نوری امامزاده‌ایی؛ روح الله فتاحی نافچی

دانشگاه شهرکرد

چکیده

برنامه‌ریزی آبیاری یکی از اقدامات مهم در راستای افزایش تولید کمی و کیفی محصول است. در واقع هدف از برنامه‌ریزی آبیاری کنترل وضعیت آب در گیاه برای رسیدن به سطح مطلوب از عملکرد گیاه می‌باشد. عامل مهمی که تنش آبی گیاه و در نهایت میزان عملکرد به آن بستگی داشته و در برنامه‌ریزی آبیاری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، زمان آبیاری است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر زمان و میزان آب آبیاری بر کارآیی مصرف آب، عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا در سال 1391 در دانشگاه شهرکرد اجرا گردید. آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل شامل چهار سطح زمان آبیاری (ساعت‌های 6، 8، 14 و 18) و دو سطح میزان آب آبیاری (آبیاری کامل و کم‌آبیاری) در چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد آبیاری در ساعت‌های مختلف روز کارآیی مصرف آب، میزان آب مصرفی، تعداد غلاف در بوته، وزن 100 دانه و عملکرد دانه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به گونه‌ای‌که کارآیی مصرف آب تیمار آبیاری 6 صبح، 5/18 درصد نسبت به تیمار آبیاری ساعت 14 افزایش نشان داد. در حالی‌که زمان آبیاری اثر معنی‌داری بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های فرعی و طول غلاف نداشت. همچنین میزان آبیاری بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد غلاف در بوته، طول غلاف و وزن صد دانه معنی‌دار بود. در مجموع بررسی‌ها نشان داد که حداکثر میزان صفات اندازه‌گیری شده در تیمارآبیاری 6 صبح حاصل گردید.

کلیدواژه‌ها

ساعت آبیاری؛ کم‌آبیاری؛ کارآیی مصرف آب؛ لوبیا

مراجع

1- Acosta D.K., Shibata J., and Acosta-Gallegos J.A. 1997. Yield and its components in bean under drought conditions, Journal of Agricultura-Tecnica en Mexico, 23(2): 139-150 (CAB Abstract).

2- Aliyari H. 2010. Effects of water stress on root distribution of bean in soil and plant water uptake. MSc Thesis. Shahrekord University. Iran. (in Persian with English abstract)

3- Bayat A.A., Sepehri A., Ahmadvand G., and Dorri H.R. 2010. Effect of water deficit stress on yield and yield components of pinto bean (Phaseolus vulgaris L.) genotypes. Iranian Journal of Crop Sciences. 12 (1):42- 54. (in Persian with English abstract)

4- Beeson R.C. 1992. Restricting overhead irrigation to dawn limits growth in container grown woody ornamentals. HortScience, 27:996–999.

5- Boutraa T., and Sanders F.E. 2001. Influence of water stress on grain yield and vegetative growth of two cultivars of bean (Phaseolus vulgaris L.), Agronomy and Crop Science, 187:251-257.

6- Della Costa L., and Gianquinto. G. 2002. Water stress and water table depth influence yield, water use efficiency, and nitrogen recovery in bell pepper: lysimeter studies. Australian Journal of Agricultural Research, 53:201-210.

7- Ferrara A., Lovelli S., Tommaso Tdi., and Perniola M. 2011. Flowering, growth and fruit setting in greenhouse bell pepper under water stress. Agronomy, 10(1):12-19.

8- German C., and Teran H. 2006. Selection for Drought Resistance in Dry BeanLandraces and Cultivars. Crop Science, 46:2111-2120.

9- Ghassemi-Golezani K., and Mardfar R.A. 2008. Effects of limited irrigation on growth and grain yield of common bean. Plant Science, 3: 230-235.

10- Golkar F., Farahmand A., and Fardad H. 2008. Response of Yield and Water Use Efficiency of Early Urbana. Journal of Water Engineering, 1. 13-20. (in Persian)

11- Habibi G.R., and Bihamta M.R. 2007. Study of seed yield and some associate characteristics in pinto bean under reduced irrigation. Journal of Pajouhesh & Sazandegi, 74. 34-46. (in Persian with English abstract)

12- Hill R.W., and Allen R.G. 1996. Simple irrigation scheduling calendars. Irrigation Drainage Engineering, 122:107-111.

13- Keever G.J., and Cobb. G.S. 1985. Irrigation scheduling effects on container media and canopy temperature and growth of ‘Hershey’s Red’ azalea. HortScience, 20:921–923.

14- Khaghani Sh., Bihamta M., Changizi M., Dorri H., Khaghani Sh., Bakhtiari A., and Safaapour M. 2009. Comparison of quantitative and qualitative traits full irrigation and drought stress in red and white beans. Journal of Environmental Stresses on Plant Science, 1(2). 169-182. (in Persian)

15- Moayeri M., and Barzegari M. 2005.Irrigation scheduling of spring corn in Khuzestan. Research Report. Agricultural Engineering Research Institute. Pp 38. . (in Persian)

16- Nakagami K., Okawa T.O., and Hirasawa T. 2004. Effect of reduction in soil moisture from onemonth before flowering though ripening on dry matter production and ecophysiological characteristics of wheat plants. Plant Production Science 7, 143-154.

17- Ricardo J.H., Dardanelli J.I., Maria E., and Collino D.J. 2008. Seed yield determination of peanutcrops under water deficit: Soil strength effects on pod set, the source-sink ratio and radiationuse efficiency. Field Crops Research, 109: 24-33.

18- Robinson R.G. 1983. Yield and composition of field bean and adzuki bean in response to irrigation, compost, and nitrogen. Agronomy, 75: 31-35.

19- Santos M.G., Ribeiro R.V., Oliverira R.F., Machado E.C., and Pimetel C. 2006. The role of in organic phosphate on photosynthesis recovery of common bean after a mild water deficit. Plant Science, 170: 659-664.

20- Singh S.H. 2007. Drought Resistance in the Race Durango Dry Bean Land races and Cultivars. Agronomy, 99:1919-1225.

21- Stuart L.W., and Ted E.B. 2002. Timing of Low Pressure Irrigation Affects Plant Growth and Water Utilization Efficiency. Environmental Horticultural, 20(3):184–188.

22- Urbano C.C. 1989. The environmental debate: An industry issue. Amer. Nurs, 169:69- 73, 83, 85.

23- Yeager T.H., Gilliam C.H., Bilderback T.E., Fare D.C., Niemiera A.X., and Tilt K.M. 1997. Best Management Practices Guide for Producing Container-Grown Plants. Southern Nurserymen’s Association Publication., Marietta, GA.