واکاوی برخی ویژگی‌های سبکی مترجمان ادبی ایران در یک قرن اخیر

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 بهمن 1399  

نوع مقاله: علمی - پژ‍وهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlkd.2021.39568

نویسندگان

محبوبه نورا ¹؛ علی خزاعی فرید²

¹دانشگاه زابل

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

با جنبش مشروطیت وارد دوره تازه­ای می­شویم که دگرگونی زبان را نیز ناگزیر می­کند. در این دوره مخاطب ادبیات عامه مردم می­شود؛ در نتیجه ارزشها و افکار جدید پدید می­آید و زبان به سادگی می­گراید و نهضت ساده­نویسی آغاز می­گردد. نثر معاصر فارسی نیز به تدریج متحول می­گردد. نثر ترجمه نیز از این قاعده مستثنی نیست. این تحقیق بر پایه مطالعات توصیفی ترجمه و هنجارهای پیشنهادی توری برای توصیف ترجمه  استوار است. هدف از انجام این پژوهش، واکاوی ویژگی­های سبکی مترجمان ادبی ایران در یک قرن اخیر است. در مطالعه جاری، شش متغیر سبکی مترجمان ادبی ایران- جمله مجهول، طول جمله، واژگان شکسته، واژگان محاوره، گرته­برداری واژگانی و تعابیر فارسی-  پس از نهضت مشروطه بررسی شد. یافته­های این بررسی بیانگر آن بود که در طی یک قرن اخیر، استفاده مترجمان ادبی ایران از ساختارهای مجهول، جملات بلند، واژگان شکسته و گرته­برداری واژگانی بیشتر شده است اما کاربرد تعابیر فارسی و واژگان محاوره پس از اوج­گیری در دوره دوم در ترجمه­های دوره سوم کمتر شده است. نتایج بر پایه میزان پایبندی مترجمان هر دوره به امکانات و قابلیت­های زبان فارسی واکاوی شد.

مراجع