اثر طیف‌های مختلف نور بر صفات مورفولوژیکی و میزان هیپریسین در گل راعی (Hypericum perforatum L.)

علوم باغبانی

مقاله 2، دوره 35، شماره 3 - شماره پیاپی 51، آذر 1400، صفحه 331-339   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.57256.0

نویسندگان

ژاله زندوی فرد^{* 1}؛ مجید عزیزی²

¹دانشجوی دکتری فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

²استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

گل راعی به دلیل خواص ضدافسردگی بارز، یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است. کمیت و کیفیت نور اثر به سزایی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، رشد و نمو کلی گیاه و تولید متابولیت‌های ثانویه دارد. به‌طوری‌که با تغییرات کمی و کیفی نور می‌توان رشد گیاه را در جهت دلخواه دستکاری نمود. در این پژوهش اثر طیف‌های مختلف نور با شدت 1000 لوکس شامل نور سفید، قرمز، سبز و آبی که با فیلتر‌های رنگی ایجاد شده بر صفات مورفولوژیکی و میزان هیپریسین در گیاهچه‌های گل راعی (Hypericum perforatum L.) مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش بصورت طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار در جعبه‌هایی به ابعاد 20×30 و با نشاهایی به ارتفاع 25 سانتی‌متر انجام شد. آزمایش در اطاقک رشد به‌ترتیب با دمای روز و شب 25 و 21 درجه سانتی­گراد، رطوبت نسبی 45 درصد، 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی ادامه یافت. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین تعداد برگ، وزن تر و خشک پیکر رویشی و ریشه به گیاهان تیمار شده با نور سفید اختصاص دارد. در صفات ارتفاع گیاه، طول میانگره و تعداد گرهک‌های سیاه برگ بیشترین میانگین‌ها به ترتیب (98/22 سانتی متر، 23/1 سانتی متر و 77/17 عدد) مربوط به نور قرمز و کمترین میانگین‌ها به ترتیب (37/16 سانتی‌متر، 72/0 سانتی‌متر و 88/13 عدد) مربوط نور سفید بود. بیشترین تا کمترین مقدار هیپریسین (0.08، 0.07، 0.05و 0.03 درصد) به ترتیب در گیاهچه‌های تحت تیمار با فیلترهای نوری قرمز، سفید، آبی و سبز مشاهده شد. بدین ترتیب جهت رشد بهینه گیاهچه‌های گل راعی به طول موج‌های مختلف نوری در طی دوره رشدی گیاه، نیاز است.

کلیدواژه‌ها

صفات مورفولوژیکی؛ کیفیت نور؛ گیاهان دارویی؛ متابولیت ثانویه

مراجع

• Azizi M., and Omidbaigi R. 2002. Effect of NP supply on herb yield, hypericin content and cadmium accumulation of St. Johns Wort (Hypericum perforatum). Acta Horticulture 576: 267-277.
• Bombardelli E., and Morazzoni P. 1995. Hypericum perforatum. Fitoterapia 66: 43-68.
• 1996. Monographs on the medicinal use of plants drugs, fasicule1, Hyperici herba.
• Eskins K., Duysen M., Dybas L., and McCarthy S. 1985. Light quality effects on corn chloroplast development. Agricultural of Research Service 77: 29-34.
• Hirai T., Amaki W., and Watanabe H. 2006. Action of blue or red monochromatic light on stem internodal growth depends on plant species. Acta Horticulturae 711: 345-350.
• Jiao Y., Grant C., and Baily L. 2004. Effects of phosphorus and zinc fertilizer on cadmium uptake and distribution in flax and durumwheat. Journal of the Science of Food and Agriculture 84: 777-785.
• Klein R.M., Edsall P.C., and Gentile A.C. 1965. Effects of near ultraviolet and green radiations on plant growth. Journal of Plant Physiology 40: 903-906.
• Lebaschi M., and Sharifi Ashourabadi A. 2003. The use of physiological indexes of growth in the application of Hypericum perforatum. Journal of Research and Development 65. (In Persian)
• Li S., Rajapakse N.C., Young R.E., and Oi R. 2000. Growth responses of chrysanthemum and bell pepper transplants to photo-selective plastic films. Scientia Horticulturae 84: 215-225.
• Mancinelli L. 1990. Interaction between light quality and light quantity in the photoregulation of anthocyaninproduction. Plant Physiology 92: 1191-1195.
• Mortensen L.M., and Stromme E. 1987. Effects of light quality on some greenhouse crops. Scientia Horticulturae 33: 27-36.
• Nishio J.L. 2000. Why are higher plants green Evolution of the higher plant photosynthetic pigment complement. Plant, Cell & Environment 23(6): 539–548.
• Okamoto K., Yanagi T., and Kondo S. 1997. Growth and morphogenesis of lettuce seedlings raised under different combinations of red and blue light. Acta Horticulturae 435: 149-158.
• Oyaert E., Volckaert E., and Debergh P.C. 1999. Growth of chrysanthemum under coloured plastic films with different light qualities and quantities. Scientia Horticulturae 79: 195-205.
• Rajapakse N.C., Young R.E., McMahon M.J., and Oi R. 1999. Plant height control byphotoselective filters: current status and future prospects. HortTechnology Journal 9(4): 618-624.
• Samsam Shariat H. 2003. Nourishment and Propagation of Medicinal Plants. Mani Publications. (In Persian)
• Terashima I., Fujita T., Inoue T., Chow W.S., and Oguchi R. 2009. Green light drives leaf photosynthesis more efficiently than red light in strong white light: revisiting the enigmatic question of why leaves are green. Plant Cell Physiology 50: 684–697
• Yorio N.C., Goins G.D., Kagie H.R., Wheeler R.M., and Sager J.C. 2001. Improving spinach, radish and lettuce growth under red light-emitting diodes (LEDs) with blue light supplementation. Journal of American Society for Horticultural Science 36(2): 380-383.
• Zargari A. 1983. Medicinal Plants. Volume1. Tehran University Publications, Iran. (In Persian)
• Zheng J., Hu M.J., and Guo Y.P. 2008. Regulation of photosynthesis by light quality and its mechanism in plants. Journal of Applied Ecology 19(7): 1619-1624.
• Zobayed S., and Saxena P.K. 2004. Production of St. John’s wort plants under controlled environment for maximizing biomass and secondary metabolites. In Vitro Cellular Developmental Biology-Plant 40: 108–114.