تاثیر استفاده از خشک‌کن خوابیده همزن‌دار با سیستم کنترل رطوبت بر فرایند خشک‌کردن شلتوک و فاکتورهای تبدیل

مجله پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

دوره 18، شماره 5 - شماره پیاپی 77، آذر و دی 1401، صفحه 648-656   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی فارسی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ifstrj.2021.71130.1068

نویسندگان

عاصفه لطیفی^{* 1}؛ محمد علی کیه بادرودی نژاد²؛ محمدرضا علیزاده³

¹موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.

²محقق گروه برق و کامپیوتر دانشگاه دالهوزی کانادا.

³هیات علمی موسسه تحقیقات برنج کشور.

چکیده

غیریکنواختی در خشک کردن شلتوک با استفاده از خشک‌کن بستر خوابیده متداول درکارخانه‌های شالیکوبی یکی از عوامل مؤثر بر افزایش درصد شکستگی برنج و ضایعات در مرحله تبدیل محسوب می‌شود. به‌منظور بهینه‌سازی فرایند خشک کردن، یک دستگاه خشک‌کن بسترخوابیده مجهز به همزن و سیستم کنترل خودکار رطوبت شلتوک در مقیاس آزمایشگاهی طراحی و ساخته شد و کارایی آن مورد ارزیابی قرار گرفت. متغیرهای آزمایش، نوع خشک‌کن در دو سطح (مجهز به همزن و سیستم کنترل رطوبت (خشک‌کن هوشمند) و بدون همزن (رایج)) و نوع شلتوک در چهار سطح (طارم هاشمی، گوهر، طارم محلی و شیرودی) بودند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد، زمان خشک کردن شلتوک از رطوبت 2/14 درصد به رطوبت 5/8 درصد در خشک‌کن رایج به‌طور میانگین 1/43 ساعت و با خشک‌کن هوشمند 2/14 ساعت به طول انجامید. میانگین نرخ خشک کردن برای چهار رقم در خشک‌کن خوابیده 135/0 و در خشک‌کن هوشمند 412/0 درصد بر ساعت بوده است. اثر رقم بر راندمان تبدیل و راندمان برنج سالم (01/0p<) و اثر نوع خشک‌کن بر راندمان برنج سالم (05/0p<) معنی‌دار بود. بیشترین راندمان تبدیل و راندمان برنج سالم در رقم هاشمی (به‌ترتیب 2/69 و 7/87 درصد) و کمترین آن در رقم شیرودی (به‌ترتیب 2/62 و 8/57 درصد) به‌دست آمد. راندمان برنج سالم در خشک‌کن رایج به‌طور میانگین 9/67 درصد و در خشک‌کن هوشمند 2/73 درصد تعیین شد. نوع خشک‌کن تاثیر معناداری بر سفیدی رنگ ارقام نداشت. از بین چهار رقم فقط طارم هاشمی سفیدی رنگ بیشتری در خشک‌کن هوشمند نشان داد.

کلیدواژه‌ها

خشک‌کن شلتوک؛ درجه سفیدی؛ راندمان برنج سالم؛ نرخ خشک کردن

مراجع

 

1. Alizadeh, M.R. and Habibi, F. (2016). A comparative study on the quality of the main and ratoon rice crops. Food Quality, 39, 669-674. https://doi.org/10.1111/jfq.12250
2. Aquerreta, J., Iguaz, A., Arroqui, C., and Virseda, P. (2007). Effect of high temperature intermittent drying and tempering on rough rice quality. Food Engineering, 80, 611-618. https://doi.org/10.1016/j.jfoodeng.2006.06.012
3. Battacharya, K. R. (1980). Breakage of rice during milling. A Review Trop. Sci. 22, 225.
4. Brooker, D. B., F. W. Baker Arkema, and C. W. Hall. (1992). Drying and storage of grains and oilseeds. New York, U.S.A. AVI Book publisher.
5. Fan, J., Siebenmorgen, T.J. and Yang, W. (2000). A study of head rice yield reduction of long and medium grain rice varieties in relation to various harvest and drying conditions. Transactions of the ASABE, 43 (6), 1709-1714.
6. Gazor, H. R. And Alizadeh, M.R. (2020). Comparison Influence of Rotary Dryer on Paddy (Hashemi Var.) Drying and Rice Milling Quality. Agricultural Mechanization and Systems Research, 21(74), 17-32. (In Persian).
7. Gazor, H. R. And Moumeni, A. (2019). Comparison of the Paddy Drying Process and Milling Quality between Re-circulating and Conventional Batch Type Dryers. Journal of Agricultural Machinery, 9(2), 365-374. (In Persian).
8. Gharnasi Gharavi, O., Shamsabadi, H. A., Afkarisayyah, A. H., Askari, A. and Rasekh, M. (2017). Optimization of paddy rice drying using response surface methodology. EJFPP, 10(1), 99-116. (In Persian).
9. Hall, C. W. (1970). Handling and storage of food grains in tropical and subtropical areas. FAO Agriculture Development paper No. 90.
10. Iguaz, A., Rodrigues, M. and Viseda, P. (2006). Influence of handling and processing of rough rice on fissures and head rice yields. Food Engineering, 77, 803-809. https://doi.org/10.1016/j.jfoodeng.2005.08.006
11. Kent, N.L. (1982). Technology of cereals an introduction for students of food science and agriculture. Third edition. London, UK: Pergamum Press.
12. Kocsis , I. Keppler, M. Herdovics, L. Fenyvesi, and I. Farkas. (2011). Investigation of moisture content fluctuation in mixed flow dryer. Agronomy Research Biosystem Engineering, Special Issue, 1, 99-105.
13. Lamberts, L., Brijs, K., Mohamed, R., Verhelst, N. and Delcour, J. A. (2006). Impact of browning reactions and bran pigments on color of parboiled rice. Agricultural and Food Chemistry, 54, 9924-9929. https://doi.org/10.1021/jf062140j
14. Latifi, A. (2011). Effect of drying temperature and paddy final moisture on milling quality of three rice varieties. Agronomy Journal (Pajouhesh & Sazandegi), 102, 71-75. (In Persian).
15. Mehdizadeh, Z. And Zomorrodian, A. (2008). Study effect of solar drying method on rice quality. International Journal of Agricultural Science and Technology, 11(5). (In Persian).
16. Mondoza, E.E. and Rigor, A. C. (1983). Quality deterioration in on- farm level of operation. Napier project. Research Report of Food Terminal Inc.
17. Pan, Z., Khir, R., Godfrey, L.D., Lewis, R., Thompson, J. F., and Salim, A. (2008). Feasibility of simultaneous rough rice drying and disinfections by infrared radiation heating and rice milling quality. Food Engineering, 84, 469-479.
18. Sabori, S. (2001). Proper height in fix bed dryer of paddy. Rice research report. (In Persian).
19. Siebenmorgen, T. J., Qin, G., and Jia, C. (2005). Influence of drying on rice fissures formation rates and mechanical strength distributions. Transactions of the ASABE, 48, 1835-1841.
20. Soponronnarit, S., Chiawwet, M., Prachayawarakorn, S., Tungtrakul, P. and Taechapairoj, C. (2008). Comparative study of physicochemical properties of accelerated and naturally aged rice. Food Engineering, 85, 268- 276. https://doi.org/10.1016/j.jfoodeng.2007.07.023
21. Tahmasbi, H. A., Mousavi, S. H., Hamedghafarian, M. R. and Davoodi, M. (2008). Drying rice paddy with continuous vibrating tray and comparing it with semi-continuous column dryer, 12^th National Congress of Chemical Engineering. (In Persian).
22. Tajadoditalab, K. (2010). Effect of drying temperature and final moisture of paddy on rice quality and cooking with abrasive whitener. Rice research report. (In Persian).
23. Zhang, Q., Yang, W., Sun, Z. and Siebenmorgen, T. J. (2002). A study of rice kernel fracture by three point bending tests. Dept of food science report, Univ. of Arkansas.
24. Zheng, X. and Lan, Y. (2007). Effects of Drying Temperature and Moisture Content on Rice Taste Quality. The Proceedings of the 5th Asia-Pacific Drying Conference, 13– 15 August, Hong Kong. https://doi.org/10.1142/9789812771957_0162