بررسی اثر قارچ‌ آربوسکولار بر گیاه دارویی علف لیمو (Cymbopogon citratus) تحت تنش شوری

علوم باغبانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 مرداد 1401  

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2022.75236.1140

نویسندگان

فائزه سلیمانی¹؛ داود صمصام پور ²؛ عبدالنبی باقری³

¹Iran, BandarAbbas, Hormozgan, University of Hormozgan, Faculty of Agriculture and Natural Resource,

²دانشگاه هرمزگان

³گروه تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس

چکیده

شوری یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده رشد و تولید گیاهان محسوب می شود. قارچ‌ها به عنوان یک کود بیولوژیک می‌تواند در تامین نیاز غذایی گیاهان و کاهش اثرات تنش‌های محیطی بر گیاهان مفید باشد. گیاهان دارویی دارای مخازن غنی از مواد مؤثره اساسی بسیاری از داروها می‌باشند. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی به‌ویژه در صنعت داروسازی و کمبود آن‌ها در طبیعت، بررسی جنبه‌های مختلف زراعی این گیاهان از اهمیت بسزایی برخوردار است، با توجه به گسترش روز افزون خاک‌های شور، دستیابی به راه‌حل‌هایی که بتوان از تنش‌های محیطی زنده و غیرزنده جلوگیری و یا حداقل نسبت به کاهش آن‌ها اقدام نمود، ضروری به‌نظرمی‌رسد. یکی از این روش‌ها استفاده از روابط همزیستی قارچ‌های میکوریزا با گیاهان میزبان می‌باشد که به‌کاهش تنش ناشی از شوری منجر می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر قارچ‌ آربوسکولار بر صفات رویشی و بیوشیمیایی علف لیمو در شرایط تنش شوری انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو عامل شوری (0، 5، 10 و 15 دسی‌زیمنس بر متر کلرید کلسیم) و قارچ (عدم تلقیح و تلقیح قارچ) انجام شد. جهت تلقیح، قارچ آربوسکولار به خاک گلدان‌ها اضافه شد. صفات ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، محتوای نسبی آب، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی ‌فنل‌اکسیداز اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد تحت شرایط تنش شوری 15 دسی‌زیمنس بر متر ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک برگ، محتوای نسبی آب، آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در گیاه علف لیمو تلقیح شده به قارچ آربوسکولار در مقایسه با شاهد (عدم تلقیح) افزایش معنی‌داری یافت. به‌طور کلی براساس نتایج این تحقیق، می‌توان نتیجه گرفت که با به کارگیری قارچ آربوسکولار می‌توان تحمل شوری گیاه علف لیمو را افزایش داد و اقدام به کشت آن در خاک شور نمود. به نظر می‌رسد گونه آربوسکولار برای بهبود رشد گیاه علف لیمو در همه شرایط مناسب‌تر باشد.

کلیدواژه‌ها

کاتالاز؛ گیاهان دارویی؛ پراکسیداز؛ محتوای نسبی آب برگ