تحلیل چالش‌های بازنمایی فرهنگ در محور لاله‌زار با تاکید بر بازآفرینیِ فرهنگ مبنا

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 4، دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 22، مرداد 1400، صفحه 64-85   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2021.68666.1017

نویسندگان

احمدرضا یزدانی^{* 1}؛ پروانه زیویار²؛ بهمن کارگر³

¹دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‎ریزی شهری، واحد یادگار امام(ره)، شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

²دانشیار جغرافیا و برنامه‎ریزی شهری، واحد یادگار امام(ره)، شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

³عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی امین و عضو هیات علمی واحد یادگار امام(ره)، شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

چکیده

نوشتار حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که با توجه به پتانسیل کالبدی و فرهنگی پهنه خیابان لاله‌زار و قدمت تجاری، فرهنگی، هنری و سیاحتی این محدوده، «عناصر و عوامل فرهنگی چه نقشی در بازآفرینی شهری در بافت لاله‌زار دارد؟» بر این اساس هدف از این مقاله شناسایی ساختار حاکم بر بافت قدیمی لاله‌زار و ارائه راه‌کارهایی برای بازآفرینی فرهنگ مبنا است. انگاره «بازآفرینی فرهنگ مبنا» به عنوان گزینه ای موفق در عرصه «مرمت و حفاظت شهری» است. در این رویکرد، «ایجاد شهر- فرهنگ» و «شهر- رویداد» در باززنده‌سازی بافت‌های قدیمی که به لحاظ قدمت تاریخی، میراث کالبدی سرشار از یادمان های تاریخی است نقش محوری ایفا می نماید. روش مطالعه کیفی و ابزار اصلی آن مصاحبه عمیق و تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل SWOT است. بر اساس این روش، نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌های پیش روی ساختار جتماعی، فرهنگی، اقتصادی، فعالیت‌های همگانی، سیما و منظر، تردد و دسترسی و محیط زیست محدوده‌ی خیابان لاله‌زار شناسایی و تحلیل شده است. نتایج حاکی است که نقاط ضعف زیادی در مقابل نقاط قوت و در مقابل فرصت‌های بیشتری در مقابل‌ تهدید‌های پیش روی محله لاله‌زار وجود دارد. بنابراین لازم است که با ارائه راهبردهای مناسب از جمله راهبردهای متمرکز و با تأکید بر بهبود وضع موجود، در جهت از بین بردن نقاط ضعف و خنثی کردن تهدیدهای موجود اقدام نمود تا در زمینه بازآفرینی شهری به وضعیت مطلوب‌تری دست یافت. با هدف بازآفرینی فرهنگ‌مبنا وضعیت نهایی راهبردی محدوده بیشتر به سوی تامین زیرساخت‌های تجدید حیات مکان‌های فرهنگی بافت قدیم و احیای خاطره جمعی است. تحقق این سیاست با اقداماتی از قبیل تغییر کاربری‌ها و پویایی ابنیه قدیمی، به ایجاد کاربری‌های فرهنگی تفریحی باورپذیر منجر می‌شود.

کلیدواژه‌ها

بازآفرینی شهری؛ بازآفرینی فرهنگ‌مبنا؛ نوسازی؛ خیابان لاله‌زار؛ تهران

مراجع

1. Bahrainy, H. & Aminzadeh, B. (2007). Evaluation of Navab Regeneration Project in Central Tehran, Iran. International Development Planning Review. 29(2), 241-271.
2. Bahrainy, S.H., Yazidi, M.S., & Mofidi, M. (2013). Urban renewal approaches and policies (from reconstruction to sustainable urban regeneration). Urban studies. (9) 3, 17-30. [In Persian]
3. Dicks, (2003). Culture on Display: The Production of Contemporary Visibility. Buckingham: Open University Press.
4. Evans,G. & Shaw, P. (2004). The Contribution of Culture to Regeneration in the UK: A Review of Evidence. London: Report to the Department for Culture Media and Sport (DCMS).
5. Hanachi, P., Diba, D., & Mahdovinejad, M.J. (2007). Protection and development in Iran; Analysis of restoration experiences. beautiful arts, (32) 4, 51-60. [In Persian]
6. Khademi, Sh. Mahdavi Moghadam, M. (2014). The concept of cultural landscape: an ineffective term in Eastern culture. Landscape, (28) 6, 30-35. [In Persian]
7. Lotfi, S. (2011). Genealogy of urban regeneration, from reconstruction to regeneration. Tehran: Azarakhsh .[In Persian]
8. Lotfi, S. Sholah, M. (2012). Cultural neighborhoods as a mechanism for urban regeneration. Shahrnagar bi-monthly. 12(58),85-98.[In Persian]
9. McCarthy, J. (1998). Dublin's Temple Bar- a Case Study of Culture‐led Regeneration. European Planning Studies. 6(3), 271-281.
10. Mesoudi, A. (2011). Cultural Evolution, How Darwinian Theory can Explain Human Culture and Synthesize the Social Sciences. Chicago: the University of Chicago Press.
11. Parkinson, M. & Bianchini, F. (1993). Cultural Policy and Urban Regeneration: the West European Experience. Manchester: Manchester University Press.
12. Pearce, G. D. (2001). An Integrative Framework for Urban. Annals of Tourism Research. 28(4), 926-946
13. Pourja’far, M.R., Dehghani, F. (2011). The role of recreating cultural landscapes on improving the quality of life of citizens, a case study: the Zandiyeh complex of Shiraz. Naghshe Jahan, (1) 1, 81-95. [In Persian]
14. Rasmussen,L. J. , Sieck, W. R. & Osland, j. (2010). Using cultural Models of Decision Making to Develop and Assess Cultural Sense Making Competence. Third International Conference on Cross Cultural Decision Making. Miami, 17-21.
15. Roberts, P. Sykes, H. (2014). Urban Redevelopment. (Mohammad Saeed Izadi & Pirouz Hanachi. Trans.). Tehran: University of Tehran Press. [In Persian]
16. Shojaee, D. Partoee, P. (2015). Factors affecting the creation of sociability and public spaces with different scales of the city. Bagh Nazar, (34) 12, 93-108. [In Persian]