بررسی فعالیت فتوسیستم II در دو ژنوتیپ بادام تحت تنش خشکی با کاوش در آزمون OJIP

علوم باغبانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 بهمن 1401   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2023.75794.1150

نویسندگان

مسعود فتاحی^{* 1}؛ شیرین مقدم²

¹دانشگاه فنی و حرفه ای

²دانشگاه شهرکرد

چکیده

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر روی دو رقم بادام، از فلورسانس کلروفیل به عنوان یک نشانگر زیستی برای ارزیابی فتوسیستم II و پاسخ رشدی استفاده شد. در این تحقیق واکنش دو رقم بادام ربیع و مامایی پیوند شده بر روی پایه GN15، به رژیم‌های آبیاری (100 درصد ظرفیت زراعی به عنوان شاهد و 80 درصد، 60 درصد و 40 درصد ظرفیت زراعی به‌عنوان تیمار) در آزمایشی گلدانی و گلخانه‌ای بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد محدود کردن آب آبیاری باعث کاهش وزن تر و خشک کل گیاهان و همچنین غلظت کلرفیل a، b و کل گردید. همچنین حداکثر فلورسانس (Fm)، حداکثر فلورسانس متغیر (Fv)، حداکثر عملکرد کوانتمی فتوسیستم II (Fv/Fm) و شاخص عملکرد (PI) در اثر تنش خشکی کاهش یافت. میزان کلروفیل a، کل و کارتنوئیدها و همچنین وزن تر و خشک کل و شاخص‌های فلورسانس کلروفیل در رقم مامایی بیشتر از رقم ربیع بود. فلورسانس متغیر نسبی (Vj) در اثر تنش خشکی افزایش یافت و شدت فلورسانس کلروفیل (Fj و Fi) تحت تاثیر برهمکنش تنش خشکی و رقم قرار گرفت. در بررسی ماتریکس همبستگی رابطه قوی بین شاخص عملکرد (PI) و محتوای کلرفیل کل و وزن تر و خشک کل گیاه وجود داشت. به‌طور کلی تغییر در فلورسانس پایه مامایی نسبت به پایه ربیع کمتر بود و غلظت کلروفیل a و میزان وزن تر و خشک این رقم در این آزمایش بیشتر بود. به نظر می‌رسد این رقم نسبت به ربیع دارای تحمل بیشتری در برابر محدودیت آبیاری می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

فلورسانس؛ کلروفیل؛ کم آبی؛ همبستگی

مراجع