پیرامتن و تلویحات ایدئولوژیک در ترجمۀ آخرین روز یک محکوم با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه

مقاله 4، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 10، شهریور 1402   

نوع مقاله: پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/rltf.2023.79994.1068

نویسندگان

فاطمه میرزا ابراهیم تهرانی^{* 1}؛ راحله یافتیان²

¹هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تهران دانشکده زبان و ادبیات خارجه

²دپارتمان فرانسه، دانشکده ادبیات فارسی د زبان های خارجه. دانشگاه علامه طباطبائی.تهران.ایران.

چکیده

مقالۀ حاضر به نقد پیرامتنی در ترجمۀ آخرین روز یک محکوم با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی می‌پردازد. جلد کتاب نخستین و اساسی‌ترین بخشی است که در نگاه اول توجه مخاطب را به خود جلب کرده و هویت خاص اثر را معرفی می‌کند. ازاین‌رو، تصویر جلد کتاب در ایجاد تصویرِ ذهنی پایدار و قوی نزد خواننده بسیار مؤثر است و همچنین نقش تأثیرگذاری در ترویج اندیشۀ نویسنده در جامعه دارد. در فرآیند پیرامتن، جلد اثر به سبب گذار از زبان و فرهنگ پیشین به زبان و فرهنگ پسین دستخوش تغییراتی می‌شود. در این پژوهش کوشیدیم تا تلویحات و ایدئولوژی غالب بر روی جلد دو ترجمۀ محمد قاضی و بنفشه فریس‌آبادی از رمان آخرین روز یک محکوم اثر ویکتور هوگو را بر اساس تحلیل گفتمان انتقادی ، با تکیه بر رویکرد مدل سه‌وجهی فرحزاد (2012) بررسی‌کنیم و تأثیر فاصلۀ زمانی جامعۀ مترجم، در تلویحات ایدئولوژیکی ترجمۀ این اثر را واکاوی و جلد این دو ترجمه را به‌صورت مقابله‌ای مورد بررسی قرار‌‌دهیم. نتایج این پژوهش بیانگر متعهد بودن مترجمان اثر نسبت به شرایط جامعه ی زمان خود و حساسیت در بیان مستقیم موضوع اصلی کتاب است. این امر آن‌ها را به پرداختن غیرمستقیم به این مسئله از منظر ترجمه واداشته که در جلد اثر نیز خود را نشان داده‌است.

کلیدواژه‌ها

ترجمه؛ تحلیل گفتمان انتقادی؛ مدل سه‌وجهی؛ ایدئولوژی؛ پیرامتن

سایر فایل های مرتبط با مقاله

Dr Tehrani.pdf

مراجع