مطالعه روند تغییر نظام معنایی کارمندان ناشی از فعالیت گفتمانی مدیر

پژوهش نامه مدیریت تحول

مقاله 3، دوره 15، شماره 2 پاییز و زمستان 1402 - شماره پیاپی 30، بهمن 1402، صفحه 90-113   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/tmj.2024.80336.1390

نویسندگان

سعید صحت^{* 1}؛ مهدی یزدان‌شناس¹؛ حامد دهقانان¹؛ امیر صفری مقدم²

¹دانشیار دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی.

²دانشجوی دکتری بازرگانی گرایش رفتار سازمانی و منابع انسانی دانشگاه علامه طباطبائی.

چکیده

تغییر سازمانی همواره از مسائل پر چالش مدیران بوده است. شرکت‌هایی که نمی‌توانند با تغییرات همراه شوند نابود می‌شوند. کارمندان به‌عنوان یکی از عوامل موفقیت یا شکست پیاده‌سازی استراتژی مطرح بوده‌اند و لزوم همراه سازی کارمندان بر کسی پوشیده نیست. کارمندان بر مبنای نظام معنایی خود، پدیده‌ها و اتفاقات را تعبیر و تفسیر می‌کنند. معنا بخشیدن کارمندان به رویدادها از مسیر نظام معنایی آن‌ها عبور می‌کند و پاسخ آن‌ها به تغییر (مقاومت، پذیرش و دفاع) برگرفته از همین برداشت‌های اوست. فعالیت‌های گفتمانی رهبر در جهت‌دهی به این نظام­های معنایی نقش مهمی دارد. این مقاله با تأکید بر نقش روایت‌های رهبر در بیان ابهامات و فرآیند تغییر و نتیجه آن، سعی در فهم و مقایسه فرآیند تغییر نظام معنایی کارمندان با مدل تغییر لوین به‌عنوان یکی از مطرح‌ترین مدل‌های تغییر دارد. در پژوهش حاضر با تحلیل روایت و تحلیل مضمون، مضامین روایات شناسایی شده از متن فعالیت گفتمانی مدیر، با نگاه به تئوری لوین تحلیل و نشان داده شد که تغییر در نظام معنایی کارمندان هم از فرآیندی مشابه تئوری لوین پیروی کرده است.

کلیدواژه‌ها

نظام معنایی؛ تحلیل مضمون؛ تحلیل روایت؛ رهبری سازمان؛ فعالیت گفتمانی؛ تغییر سازمانی

مراجع

Abdolahzadeh Rafi, H., Rahim nia, F., & Khorakian, A. (2021). Detecting the Experts' Mental Patterns towards Readiness for Change in Mashhad Municipality. Transformation Management Journal, 12(2), 49-76. doi: 10.22067/tmj.2021.31064.0

Armenakis, A. A.; Harris, S. G., & Mossholder, K. W. (1993). Creating readiness for organizational change. Human Relations, 46: 681–704.

Balogun, J., & Johnson, G. (2004). Organizational restructuring and middle manager sensemaking. Academy of Management Journal, 47: 523–549.

Balogun, J., & Johnson, G. (2005. From intended strategies to unintended outcomes: The impact of change recipient sensemaking. Organization Studies, 26: 1573–1601.

Barry, D., & Elmes, M. (1997). Strategy retold: Toward a narrative view of strategic discourse. Academy of Management Review, 22: 429–452.

Bartunek, J. M. (1984. Changing interpretive schemas and organizational restructuring: The example of a religious order. Administrative Science Quarterly, 29: 355–372.

Beer, M.; Eisenstat, R. A., & Spector, B. (1990). The critical path to corporate renewal. Boston: Harvard Business School Press. Berelson, B. 1952. Content analysis in communication research. Glencoe, IL: Free Press.

Boje, D. M. (2001). Narrative methods for organizational and communication research. London: Sage.

Brown, A. D., & Humphreys, M. (2003). Epic and tragic tales: Making sense of change. Journal of Applied Behavioral Science, 39: 121–144.

Brown, S. L., & Eisenhardt, K. M. (1997. The art of continuous change: Linking complexity theory and time-paced evolution in relentlessly shifting organizations. Administrative Science Quarterly, 42: 1–34.

Bruner, J. S. (1990). Acts of meaning. Cambridge, MA: Harvard University Press. Buchanan, D., & Dawson, P. (2007). Discourse and audience: Organizational change as multi story process. Journal of Management Studies, 44: 669–686.

Corley, K. G., & Gioia, D. A. (2004). Identity ambiguity and change in the wake of a corporate spin-off. Administrative Science Quarterly, 49: 173–208.

Currie, G., & Brown, A. D. (2003). A narratological approach to understanding processes of organizing in a UK hospital. Human Relations, 56: 563–586.

Dent, E. B., & Goldberg, S. G. (1999). Challenging “resistance to change.” Journal of Applied Behavioral Science, 35: 25–41.
Donnellon, A.; Gray, B., & Bougon, M. G. (1986). Communication, meaning, and organized action. Administrative Science Quarterly, 31: 43–55.

Eisenberg, E. M. (1984. Ambiguity as strategy in organizational communication. Communication Monographs, 51: 227–243.

Eisenberg, E. M.; Murphy, A. G., & Andrews, L. (1998). Openness and decision making in the search for a university provost. Communication Monographs, 65: 1–23.

Eisenhardt, K. M. (1989). Building theories from case study research. Academy of Management Review, 14: 532–550.

Eisenhardt, K. M., & Graebner, M. E. (2007). Theory building from cases: Opportunities and challenges. Academy of Management Journal, 50: 25–32.

Fiol, M. C. (2002). Capitalizing on paradox: The role of language in transforming organizational identities. Organization Science, 13: 653–666.

Ford, J. D.; Ford, L. W., & D’Amelio, A. (2008). Resistance to change: The rest of the story. Academy of Management Review, 33: 362–377.

Gabriel, Y. (1995). The unmanaged organization: Stories, fantasies and subjectivity. Organization Studies, 16: 477–501.

Gabriel, Y. (2004). Narratives, stories and texts. In D. Grant, C. Hardy, C. Oswick, & L. Putnam (Eds.), The Sage handbook of organizational discourse: 62–77. Thousand Oaks, CA: Sage.

Gephart, R. B. J. (1993). The textual approach: Risk and blame in disaster sensemaking. Academy of Management Journal, 36: 1465–1514.

Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. New York: Aldine De Gruyter.

Hofer, C. W., & Schendel, D. (1978). Strategy formulation: Analytical concepts. St. Paul: West.

Isabella, L. A. (1990). Evolving interpretations as change unfolds: How managers construe key organizational events. Academy of Management Journal, 33: 7–41.

Kotter, J. P. (1996). Leading change. Boston: Harvard Business School Press.

Labianca, G.; Gray, B., & Brass, D. J. (2000). A grounded model of organizational schema change during empowerment. Organization Science, 11: 235–257.

Langley, A. (1999). Strategies for theorizing from process data. Academy of Management Review, 24: 691–710.

Lewin, K. (1951). Field theory in social science. New York: Harper & Row.

Maitlis, S., & Lawrence, T. B. (2007). Triggers and enablers of sensegiving in organizations. Academy of Management Journal, 50: 57–84.

Maitlis, S., & Sonenshein, S. (2010). Sensemaking in crisis and change: Inspiration and insights from Weick 1988. Journal of Management Studies, 47: 551–580.

Miller, V. D.; Johnson, J. R., & Grau, J. (1994). Antecedents to willingness to participate in a planned organizational change, 22: 59–80.

Murphy, A. G. (1998). Hidden transcripts of flight attendant resistance. Management Communication Quarterly, 11: 499–535.

Pentland, B. T. (1999). Building process theory with narrative: From description to explanation. Academy of Management Review, 24: 711–724.

Piderit, S. K. (2000). Rethinking resistance and recognizing ambivalence: A multidimensional view of attitudes toward an organizational change. Academy of Management Review, 25: 783–794.

Riessman, C. K. (1993). Narrative analysis. Newbury Park, CA: Sage.

Sehhat, S., Safari moghadam, A., Ashary, M., & Pani, B. (2021). Identifying Some Metaphorical Functions in Organizational Leadership. Organizational Behaviour Studies Quarterly, 10(1), 1-28.

Van de Ven, A. H. (1992). Suggestions for studying strategy process: A research note. Strategic Management Journal, 13: 169–188.

Van de Ven, A. H., & Poole, M. S. (1995). Explaining development and change in organizations. Academy of Management Review, 20: 510–540.