رمانتیسمِ سیاه در اشعار شارل بودلر و نصرت رحمانی

پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه

دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 11، اسفند 1402

نوع مقاله: پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/rltf.2024.85713.1097

نویسندگان

زهرا دوست حصار¹؛ محمدرضا فارسیان^{* 2}

¹مدرس زبان فرانسه

²استاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

رمانتیسم مکتبی است که از اواخر قرن هجدهم در اروپا شکل گرفت و ادبیات بسیاری از ملل را تحت تأثیر خود قرار داد. این جنبش در ایران پس از کودتای 28 مرداد سال 1332 پا به عرصه‌ی ظهور گذاشت. از ویژگی‌های بارز این جریان در ادبیات می‌توان به علاقه و توجه به گذشته، طبیعت‌گرایی، خیال پردازی و رویا اشاره کرد. اما رمانتیسمی که در این مقاله، تحت عنوان "رمانتیسمِ سیاه"، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است، اندکی متفاوت‌تر از ویژگی‌های نامبرده است. از بارزترین ویژگی‌های این گرایش، رنج و ناامیدی، فقر و درماندگی، گناه و دوزخ، اندیشه‌ی مرگ، افیون و ... است.

شارل بودلر، شاعر قرن نوزدهم فرانسه، به"شاعر شهر سیاه" شهرت دارد. شاعران دیگری در ایران نظیر فریدون توللی، نادر نادرپور و نصرت رحمانی از بودلر تأثیر پذیرفتند. در این بین نصرت رحمانی بیش‌ترین تأثیر را از اوضاع اجتماعی، سیاسی ایران گرفت. اشعار این شاعر رمانتیک شهر تهران که رنگ مایه‌ی اجتماعی، عشق و ... دارند، بستری را برای بیان رنج، اندوه و فضای حزن آلود آن دوران ترسیم کرد؛ از این رو، از او به‌عنوان "شاعر شهر سیاه" یاد می‌کنند. در این مقاله بر آنیم تا ضمن توجه به مشخصه‌های بارز و مشترک "رمانتیسمِ سیاه" در اشعار این دو شاعرِ فرانسوی و ایرانی، "شاعر شهر سیاه" نامیدن آن‌ها را در قالب دو فرهنگ و دو زبان متفاوت بررسی کنیم.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: شعر؛ رمانتیسمِ سیاه؛ شارل بودلر؛ نصرت رحمانی؛ شاعران شهر سیاه

مراجع