ارائه مدل مدیریت اضطراب اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه تبریز با رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 6، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27، خرداد 1403، صفحه 131-150   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/infosci.2024.85688.1188

نویسندگان

علی ایمان زاده^{* 1}؛ مریم مرندی حیدرلو²

¹دانشیار گروه تعلیم و تربیت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

²استادیارگروه آموزشی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665 تهران، ایران

چکیده

مقدمه: اضطراب اطلاعاتی از چالش‌های نوظهور زندگی بشری است که با توسعه تفکر ریزومی در سایه تفکر پساساختارگرائی، ظهور و بسط یافته است. اضطراب اطلاعاتی در واقع از شکاف فزاینده بین مقدار اطلاعات موجود و توانایی ما برای پردازش و درک آن ناشی می‌شود و این نوع اضطراب، با مفاهیمی نظیر اضطراب کتابخانه ای و اضطراب اینترنتی تفاوت بنیادین دارد. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل مدیریت اضطراب اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه تبریز با رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد است.

روش‌شناسی: روش پژوهش از نوع تحلیل محتوای کیفی، مبتنی بر نظریه داده بنیاد بوده و از ابزار مصاحبه های نیمه ساختار یافته عمیق استفاده شده است. مشارکت کنندگان شامل 18 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز بوده و نمونه گیری تا مرحله اشباع نظری داده ها ادامه پیدا کرد. تجزیه و تحلیل از طریق کدگذاری دستی و با الهام از نظریه گلاسر انجام گرفت و پس از استخراج کدهای اولیه و محوری مقوله های مرتبط استخراج و طراحی الگو صورت گرفت.

یافته‌ها: براساس یافته های پژوهش، در کدگذاری باز 367 کد اولیه، در کدگذاری محوری 59 کد محوری و در کدگذاری انتخابی 23 مقوله محوری در قالب شرایط علّی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها/ اقدامات، پیامد و پدیده اصلی (مدیریت اضطراب اطلاعاتی) طبقه بندی شدند. توسعه سواد رسانه ای و اطلاعاتی، توسعه مهارت‌های شناختی و فراشناختی، توانمندسازی دانشجویان در مقابله با عوامل کاهنده خودمراقبتی و مهارت‌های ارزیابی اطلاعات از جمله راهبردها و اقداماتی هستند که می توانند در کاهش اضطراب اطلاعاتی دانشجویان مورد توجه قرار گیرند.

نتیجه‌گیری: اضطراب اطلاعاتی در بین دانشجویان، حاصل یک عده شرایط و بسترهائی است، با شناسائی و کنترل این شرایط و بسترها، می توان اضطراب اطلاعاتی دانشجویان را مدیریت کرد و آنان را از آسیب های احتمالی آن دور نگهداشت.

کلیدواژه‌ها: اضطراب، اطلاعات، اضطراب اطلاعاتی، نظریه پردازی داده بنیاد.

کلیدواژه‌ها

اضطراب؛ اطلاعات؛ اضطراب اطلاعاتی؛ نظریه پردازی داده بنیاد

مراجع

Al-Youzbaky, B. A., Hanna, R. D., & Najeeb, S. H. (2022). The effect of information overload, and social media fatigue on online consumers purchasing decisions: the mediating role of technostress and information anxiety. Journal of System and Management Sciences, 12(2), 195-220. DOI: 10.33168/JSMS.2022.0209

Aquilina, A. (2023). The ontology of death: the philosophy of the death penalty in literature. Bloomsbury Publishing. https://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/110585

Ayala, E. E., Winseman, J. S., Johnsen, R. D., & Mason, H. R. (2018). US medical students who engage in self-care report less stress and higher quality of life. BMC medical education, 18, 1-9. doi: 10.1186/s12909-018-1296-x

Bawden, D., & Robinson, L. (2009). The dark side of information: overload, anxiety and other paradoxes and pathologies. Journal of information science, 35(2), 180-191. https://doi.org/10.1177/0165551508095781

Belabbes, M. A., Ruthven, I., Moshfeghi, Y., & Rasmussen Pennington, D. (2023). Information overload: a concept analysis. Journal of Documentation, 79(1), 144-159. https://doi.org/10.1108/JD-06-2021-0118

Brown, J. S., & Duguid, P. (2017). The social life of information: Updated, with a new preface. Harvard Business Review Press.

Cadier, A., Ding, J., & El Khazzar, S. (2021). Information Anxiety on Mobile Social Media.

Catedrilla, J., Ebardo, R., Limpin, L., De la Cuesta, J., Ching, M. R., Trapero, H., & Leano, C. (2020). Loneliness, boredom and information anxiety on problematic use of social media during the COVID-19 pandemic. Proceedings of the 28th international conference on computers in education,

Chalita, M. A., & Sedzielarz, A. (2023). Beyond the frame problem: what (else) can Heidegger do for AI? AI & society, 38(1), 173-184. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2015.01.001

Chen, M.-F., Wang, R.-H., & Hung, S.-L. (2015). Predicting health-promoting self-care behaviors in people with pre-diabetes by applying Bandura social learning theory. Applied Nursing Research, 28(4), 299-304. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2015.01.001

Coeckelbergh, M. (2023). Introduction: Time, Existence, and Technology. In Digital Technologies, Temporality, and the Politics of Co-Existence (pp. 1-16). Springer.

Corbin, J., & Strauss, A. (2014). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage publications.

de Oliveira, M., de Vargas Corrêa, M., & Caregnato, S. E. (2023). Ansiedade de informação: efeitos no comportamento informacional de estudantes em mobilidade acadêmica no exterior. e-Ciencias de la Información. https://doi.org/10.15517/eci.v13i2.53038

Fox, J. (1998). Conquering information anxiety. Relief from your data glut starts here. Institute for Business Technology. Retrieved, 12, 28-99.

Girard, J., & Allison, M. (2008). Information anxiety: Fact, fable or fallacy. Electronic Journal of Knowledge Management, 6(2), pp37‑50-pp37‑50. available online at www.ejkm.com

Hartog, P. (2017). A generation of information anxiety: Refinements and recommendations. The Christian Librarian, 60(1), 8. DOI: https://doi.org/10.55221/2572-7478.1007

Hofweber, T. (2019). Idealism and the Harmony of Thought and Reality. Mind, 128(511), 699-734. https://doi.org/10.1093/mind/fzy086

Igwe, I. C., & Ekemezie, I. B. (2023). Heidegger’s Concept of Authenticity: A Critical Evaluation. Trinitarian: International Journal Of Arts And Humanities, 1(2).

Imanzadeh, A., Karimi, J., & Farajpour Bonab, F. (2020). The effectiveness of media literacy education on reducing information anxiety among students of Tabriz University. Communication Research, 26(100), 173-207. [In Persian]. DOI:10.22082/CR.2019.107908.1837

Jones, E. (2022). An interpretive hermeneutic phenomenological exploration of patients’ and student mental health nurses’ lived experiences of the time they share together on secure personality disorder units for men University of Central Lancashire.

Katopol, P. F. (2012). Information Anxiety and African-American Students in a Graduate Education Program. Education Libraries, 35, 5-14.

Lu, L., & Chang, H.-M. (2022). Rhizomatic encounters with inter/transmedia art: A pedagogy for learning and teaching experiential contemporary art. Studies in Art Education, 63(1), 9-24. https://doi.org/10.1080/00393541.2021.2007726

Memmi, D. (2014). Information overload and virtual institutions. AI & society, 29, 75-83. https://doi.org/10.1007/s00146-012-0428-9

Naveed, M. A., & Anwar, M. A. (2019). Modeling information anxiety. Library Philosophy and Practice, 2758. https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/2758

Raffoul, F. (2016). Responsibility for a secret: Heidegger and Levinas. Heidegger, Levinas, Derrida: The Question of Difference, 133-147. DOI 10.1007/978-3-319-39232-5_10

Riddle, L. J. (2012). Infoglut: Does it hinder the online learning experience of nontraditional students? Northcentral University.

Schick, A. G., Gordon, L. A., & Haka, S. (1990). Information overload: A temporal approach. Accounting, organizations and society, 15(3), 199-220. https://doi.org/10.1016/0361-3682(90)90005-F

Shi, X. (2022). Intelligent Relaxation System for Information Anxiety. Rochester Institute of Technology.

Terrile, V. C. (2023). Finding the answers: Community college students’ non-Academic information behaviors. Community College Journal of Research and Practice, 47(3), 165-182. https://doi.org/10.1080/10668926.2021.1985014

Tsai, M.-J., & Wu, A.-H. (2021). Visual search patterns, information selection strategies, and information anxiety for online information problem solving. Computers & Education, 172, 104236. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2021.104236

Withy, K. (2014). Situation and limitation: Making sense of Heidegger on thrownness. European Journal of Philosophy, 22(1), 61-81. https://doi.org/10.1111/j.1468-0378.2011.00471.x

Wurman, R. S. (2001). Information anxiety 2. (No Title).

Xu, C., & Yan, W. (2023). The relationship between information overload and state of anxiety in the period of regular epidemic prevention and control in China: a moderated multiple mediation model. Current Psychology, 42(25), 21842-21859. DOI: 10.1007/s12144-022-03289-3