تأثیر محلول‌پاشی آهن، روی و کلسیم در مراحل بلوغ میوه بر بروز و شدت عارضه سفیدشدگی آریل انار

علوم باغبانی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 07 مهر 1403

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2024.89090.1366

نویسندگان

ثریا کرمی^{* 1}؛ سکینه فرجی²

¹گروه علوم کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

²بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ترکیبات معدنی (غلظت عناصر آهن، روی و کلسیم) و بیوشیمیایی (محتوای آنتوسیانین) در انارهای مبتلا به عارضه سفیدشدگی آریل و انارهای سالم رقم ملس ساوه (سال 1401) و بررسی اثر محلول­پاشی عناصر معدنی اشاره شده در بروز و شدت عارضه سفیدشدگی آریل (سال 1402)، طراحی گردید. در سال 1402، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل (2×3×3) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و دو مرحله (شروع تشکیل میوه و شروع رسیدگی میوه) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول­پاشی با سه غلظت سولفات آهن (0 و 2 و 4 در هزار به ترتیب F₀، F₂ و F₄)، سه غلظت سولفات روی (0، 3 و 6 در هزار به ترتیب Zn₀، Zn₃ و Zn₆) و دو غلظت کلرید کلسیم (0 و 4 در هزار به ترتیب Ca₀، و Ca₄) بودند. بر اساس آزمون _{(38  df=،05/0} t_(α=مستقل، به استثناء غلظت Zn، غلظت عناصر Fe، Ca و محتوای آنتوسیانین در میوه­های سالم بیشتر از میوه­های آسیب دیده بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که محلول­پاشی با سولفات آهن، سولفات روی و کلرید کلسیم به­صورت جداگانه یا ترکیبی در کاهش وقوع و شدت سفیدشدگی آریل مؤثر بود. از سوی دیگر، تاثیر مشارکت عنصر کلسیم در کاهش بروز عارضه سفیدشدگی آریل قابل ملاحظه و حاکی از اثر هم­افزایی عنصر کلسیم با عنصر آهن و روی بود؛ به­طوری‌که کاربرد همزمانZn -Fe در ترکیب با Ca کارایی بیشتری نسبت به سایر تیمارها برای کاهش صفات مورد اشاره داشت. از این­رو، به­منظور کاهش همزمان در وقوع و شدت عارضه سفیدشدگی آریل، محلول­پاشی با سولفات آهن 4 در هزار- سولفات روی 6 یا 3 در هزار- کلرید کلسیم 4 در هزار ( Fe₄Zn₆Ca₄ ،Fe₄Zn₃Ca₄) در دو مرحله شروع تشکیل میوه و شروع رسیدگی میوه انار توصیه می­شود.

کلیدواژه‌ها

عناصر غذایی؛ آنتوسیانین؛ تغذیه برگی؛ باغات انار

مراجع